ពលរដ្ឋជាង ២០០គ្រួសារនៅបន្ទាយមានជ័យ ទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរប្រគល់ដីកសិកម្មមកវិញ
2024.08.30
ពលរដ្ឋជាង ២០០គ្រួសារ នៅឃុំចំនួន២ ក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យដោះស្រាយបញ្ហាដីកសិកម្មរបស់ពួកគាត់ នៅតំបន់២ នៃបឹងទន្លេសាប ឱ្យមកពួកគាត់បង្កបង្កើនផលវិញ ក្រោយរដ្ឋបាលខេត្តនេះ កាត់ដី និងដោះដូរទីតាំងដីចុះឡើង ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់ខាតបង់ផលប្រយោជន៍។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ជំរុញឱ្យរដ្ឋបាលថ្នាក់ជាតិងាកមកដោះស្រាយបញ្ហានេះ ចៀសវាងការរំខានដល់ជីវភាពពលរដ្ឋកាន់តែខ្លាំង។
ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន២២០ គ្រួសារ ដែលកំពុងអាស្រ័យផលលើដីស្រែ ក្នុងឃុំចំនួនពីរ នៅស្រុកព្រះនេត្រព្រះ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ កំពុងកើតក្ដីច្របូកច្របល់ ដោយសារដីស្រែរបស់ពួកគាត់ ត្រូវអាជ្ញាធរប្រមូលដាក់ជុំគ្នា និងយកមកចាប់ឆ្នោតពុះចែកដោះដូរចុះឡើង។
តំណាងពលរដ្ឋនៅឃុំភ្នំលៀប ស្រុកព្រះនេត្រព្រះ លោក ហ៊ាង ភាព ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ថា ការចាប់ឆ្នោតយកចំណែកដី ដែលអាជ្ញាធរធ្វើជាមេចំណែកនេះ បានធ្វើឱ្យលោកបាត់បង់ដីស្រែអស់ជិត ៣ហិកតារ ដែលពីមុនដីរបស់លោក មានចំនួនជាង ៥ហិកតារ។ លោកបន្តថា ការចាប់ឆ្នោតនេះ បានបង្កើតឱ្យមានជម្លោះរ៉ាំរ៉ៃ រវាងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាម្ចាស់ដីចាស់ ជាមួយពលរដ្ឋ ដែលចាប់ឆ្នោតចូលទៅអាស្រ័យផលថ្មី ដោយសារពលរដ្ឋមិនពេញចិត្ត ព្រោះទីតាំងដី ដែលពួកគាត់ចាប់ឆ្នោតបាន មានទំហំតូច និងមានទីតាំងឆ្ងាយជាងដីអាស្រ័យផលចាស់។
លោក ហ៊ាង ភាព៖ «បាទ ឌឺដាក់គ្នាហើយពេលនេះ។ ទៅគេក៏គេមិនឱ្យយើង យើងក៏មិនឱ្យគេ ឌឺដាក់គ្នាហើយ។ តែរដ្ឋគេថាមិនអីទេ គេអះអាងធ្វើបាន ការពារបាន។ ការពារបានតែពេលវាស់ វាស់រួចហើយគេឡើងមកផុតមក ក៏យកគោយន្តទៅបូមទឹកហើយទុកចោលគេដុតចោលបាត់។ សូម្បីតែដីភូមិលើសគ្នាមួយចំអាមមិនបានផង ទម្រាំតែដីស្រែទាំងមូល»។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ប្រជាពលរដ្ឋជិត ២០០នាក់ ដែលតំណាងឱ្យជាង២២០គ្រួសារ បានមកប្រមូលផ្តុំគ្នាតវ៉ា នៅខាងមុខសាលាខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដោយស្នើសុំឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តនេះ រៀបចំដីកសិកម្មរបស់ពួកគាត់ឡើងវិញ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានបង្ខំឱ្យពួកគាត់ចាប់ឆ្នោតទទួលចំណែកដីនៅក្នុងតំបន់២ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា។
ការចែកដីនេះ បានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមួយចំនួនស្រក់ទឹកភ្នែក នៅពេលពួកគាត់ចាប់បានទីតាំងដី ដែលមានទំហំតូចជាងដីអាស្រ័យផលចាស់ និងមានទីតាំងឆ្ងាយពីភូមិស្រុក។ ក្នុងនោះ មានប្រជាពលរដ្ឋខ្លះ បានប្រទូស្តរាយគ្នា ដោយសារម្ចាស់ដីចាស់ មិនព្រមប្រគល់ដីទៅឱ្យម្ចាស់ថ្មី។ ក៏ប៉ុន្តែ អភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ុំ រាត្រី បានប្រកាន់ជំហរ មិនដោះដូរជូនពលរដ្ឋវិញឡើយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ុំ រាត្រី និងមេឃុំភ្នំលៀប លោក សួន សំផុង ដើម្បីសុំការបកស្រាយបានទេ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបែងចែកដីបឹងទន្លេសាបជា ៣តំបន់ ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួលដល់ការគ្រប់គ្រង។ ក្នុងនោះដីតំបន់៣ ជាដីដែលមិនអាចអាស្រ័យផល និងមិនអាចធ្វើជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិបានឡើយ។ ចំណែកតំបន់២ ជាដីដែលអាចអាស្រ័យផល តែមិនអាចធ្វើជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ និងតំបន់១ ជាដីដែលអាចអាស្រ័យផល និងអាចធ្វើជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិបានផងដែរ។
ទោះជាបែបនេះក្ដី កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ លោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា ចំពោះដីដែលប្រជាពលរដ្ឋធ្លាប់អាស្រ័យផលកន្លងទៅនេះ ជាកម្មវត្ថុត្រួតពិនិត្យ ដោយកាត់ចេញពីតំបន់៣ ចូលមកតំបន់២ ហើយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលអាស្រ័យផលនៅតំបន់២ ត្រូវកាត់ចេញពីតំបន់២ ដាក់ចូលមកជាតំបន់១ និងផ្តល់កម្មសិទ្ធិជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
ទាក់ទិនរឿងនេះ ប្រធានការិយាល័យអង្គការលីកាដូ (Licadho) ប្រចាំនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ិន គង់ជិត អំពាវនាវឱ្យរដ្ឋបាលខេត្ត និងអាជ្ញាធរបឹងទន្លេសាបផ្អាកការដោះដូរដីនេះសិន និងត្រូវបើកវេទិកាសាធារណៈមួយ ជជែកពីបញ្ហា និងដំណោះស្រាយតាមការចង់បានរបស់ពលរដ្ឋ។ លោកបន្តថា ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវប្រញាប់អន្តរាគមន៍បញ្ហានេះផងដែរ ដោយសារបញ្ហានេះកើតចេញពីភាពចន្លោះប្រហោងនៃការយកចិត្តទុកដាក់របស់រដ្ឋាភិបាល។
លោក អ៊ិន គង់ជិត៖ «ពួកគាត់មិនហ៊ានទៅរុករានទន្ទ្រានដីព្រៃលិចទឹកទេ។ ពួកគាត់ដឹងច្បាស់ហើយករណីនេះ ទាំងមេភូមិ មេឃុំ គាត់ធ្លាប់ផ្ញើរបាយការណ៍ទៅស្រុក ទៅខេត្តដែរ ដើម្បីដាក់ទៅអាជ្ញាធរបឹងទន្លេសាប ពិនិត្យនិងកាត់ឆ្វៀល។ ប៉ុន្តែដល់ពេលឆ្លើយតបមកគឺ បានកាត់ដីពួកគាត់ចេញឡើង ៨៥០ហិកតារ នៅក្របៅហ្នឹង ដាក់ចូលតំបន់៣។ អ៊ីចឹងគឺពួកគាត់បានបាត់បង់ដីកសិកម្មទាំងស្រុងតែម្ដង»។
បញ្ហាដីនៅតំបន់១ និងតំបន់២ បានធ្វើឱ្យមានភាពចម្រូងចម្រាស មកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ន រហូតមានករណីខ្លះ អាជ្ញាធរបានយកថ្នាំបាញ់សម្លាប់ស្រូវរបស់ពលរដ្ឋអស់ជាច្រើនហិកតារ និងចុះមកហាមឃាត់មិនឱ្យបូមទឹកដាក់ស្រែជាដើម ដែលបញ្ហានេះ បានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋប្រឈមភាពក្រីក្រ បំណុល និងរហូតធ្វើចំណាកស្រុក។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ សំណូមពរ ដល់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យចុះពិនិត្យស្ថានភាពដោយផ្ទាល់ ឬបញ្ជូនក្រុមការងារ ដែលមានឆន្ទៈដោះស្រាយបញ្ហា ជួយពលរដ្ឋពិតប្រាកដ មកដោះស្រាយបញ្ហាដីបង្កបង្កើនផលនៅតំបន់២ និងតំបន់៣ ឱ្យចប់សព្វគ្រប់ ដើម្បីពួកគាត់អាចបង្កបង្កើនផលផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពដោយស្ងប់ចិត្ត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាគ្រោងធ្វើបេសកកម្មដើរគោះទ្វាររកវិនិយោគិននៅអាមេរិកជាថ្មី
- ក្រសួងមហាផ្ទៃបញ្ជាក់ថា កូនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ដែលបើកឡានបុកមនុស្សស្លាប់ពីរនាក់ នៅអូស្ត្រាលីនោះ គឺឈ្មោះ ឌឿន ឧត្ដមសេនីយ៍
- ជនជាតិឥណ្ឌា ៦៧នាក់ទៀត ត្រូវបានសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងឆបោកតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា
- តុលាការចោទប្រកាន់ពលករខ្មែរដែលបញ្ជូនពីម៉ាឡេស៊ី ពីបទញុះញង់ និងឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ
- អ្នកឃ្លាំមើលថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា និយាយភូតកុហកពិភពលោកថាកម្ពុជាគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងនីតិរដ្ឋ