ប្រជា​សហគមន៍​ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង​ចោទ​មេ​ឃុំ​ឃុបឃិត​ជាមួយ​ឈ្មួញ​រុករាន​ដី​ព្រៃ

ដោយ ម៉ែន សុធីរ
2015.08.22
ដី​ព្រៃ ស្ទឹងត្រែង ៦២០ សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​កួយ​អះអាង​ថា ដី​ព្រៃ​ឈើ​ក្នុង​ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់ ក្លាយ​ទី​ជា​វាល​ដោយសារ​តែ​សកម្មភាព​ឈូស​ឆាយ​ទន្ទ្រាន​ដោយ​ពលរដ្ឋ​ចំណូល​ថ្មី។ រូប​ថត​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៥
RFA/Men Sothyr

សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​កួយ ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង បារម្ភ​ពី​ការ​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃឈើ​ដើម្បី​យក​ដី​ធ្វើ​ជា​ដី​កម្មសិទ្ធិ​ឯកជន ដោយ​ពុំ​មាន​ការ​បង្ក្រាប​ពី​អាជ្ញា​ធរមាន​សមត្ថកិច្ច។ សកម្មភាព​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ​កើត​ឡើង​នៅ​ឃុំ​អន្លង់ភេ ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់ ហើយ​អ្នក​ចូល​ទៅ​កាប់​រាន​នោះ​ភាគ​ច្រើន​ជា​ពលរដ្ឋ​ចំណាកស្រុក​អស់​រាប់​រយ​ហិកតារ។ ក្រុម​ប្រជា​សហគមន៍​ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ​ទាំង​នោះ​អាច​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​មេឃុំ​អន្លង់ភេ​ផង។

សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​កួយ ឃុំ​អន្លង់ភេ អះអាង​ថា ដីចម្ការ​វិល​ជុំ ដី​ព្រៃ​អាស្រ័យ​ផល​សម្រាប់​សហគមន៍ ដី​ព្រៃស្រោង និង​ដី​ព្រៃ​អភិរក្ស​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច ឋិត​នៅ​ភូមិសាស្ត្រ​ព្រៃឡង់ ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់ ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង នឹង​ក្លាយ​ទី​ជា​វាល​ជា​បណ្តើរៗ និង​គ្រប់គ្រង​ដោយ​បុគ្គល​ឯកជន​នៅ​ពេល​បច្ចុប្បន្ន។

​សកម្មភាព​កាប់​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​ជា​ប្រព័ន្ធ ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ពលរដ្ឋ​ចំណាក​ស្រុក  ភាគ​ច្រើន​មក​ពី​ខែត្រ​កំពង់ចាម។ អ្នក​ភូមិ​កត់សម្គាល់​ថា សកម្មភាព​កាប់​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​ទាំង​នោះ គឺ​ជា​មុខ​របរ​អាជីព​របស់​ពលរដ្ឋ​ចំណាក​ស្រុក​ជា​អ្នក​មាន​ប្រាក់​ជួល​កម្មករ​កាប់​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​ស្វ័យប្រវត្តិ ឬ​ត្រង់ស៊ឺន័រ និង​សម្ភារៈ​មួយ​ចំនួន​ទៀត​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០១៤ អស់​ប្រហែល​ជាង ២០០​ហិកតារ ពុំ​ឃើញ​មាន​មន្ត្រី​ជំនាញ​ចុះ​ទប់ស្កាត់​នៅ​ឡើយ​ទេ។

តំណាង​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ថ្លែង​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​រៀបរាប់​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​សីហា ថា ដី​ព្រៃ​ស្រោង​កំពុង​ប្រឈម​ហានិភ័យ​ធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះតែ​សកម្មភាព​កាប់​ដើម្បី​យក​ដី​ដោយ​អ្នក​ចំណូល​ថ្មី។ លោក​អះអាង​ថា មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​គឺ​ជា​អ្នក​សម្របសម្រួល​ឲ្យ​សកម្មភាព​កាប់​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​អាច​ដំណើរ​ការ។ បន្ថែម​ពីលើ​នេះ អ្នក​ចំណូល​ថ្មី​បាន​សម្រុក​កាប់​ទន្ទ្រាន​យ៉ាង​អនាធិបតេយ្យ​ចាប់​ពី ១០​ហិកតារ​ឡើង​ដល់​ជិត ១០០​ហិកតារ​ក្នុង ១​គ្រួសារ ហើយ​ក៏​លក់​បន្ត​ឲ្យ​អ្នក​ចំណូល​ថ្មី​ដូច​គ្នា បន្ទាប់​មក​ក៏​ដាំ​ដំណាំ​ដូចជា ដំឡូង​មី ស្វាយចន្ទី និង​ដើម​ស្វាយ​ជាដើម។

លោក​បារម្ភ​ថា បើ​អាជ្ញាធរ​និង​មន្ត្រី​ជំនាញ​នៅ​តែ​បណ្ដែតបណ្ដោយ និង​ឃុបឃិត សម្របសម្រួល​ឲ្យ​សកម្មភាព​នេះ​ដំណើរការ​បន្ត​ទៀត​នោះ នឹង​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​មុខ​របរ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​កួយ ដែល​អាស្រ័យ​ផល​នឹង​ធនធាន​ធម្មជាតិ៖ «ជា​ការ​ពិត បើសិនជា​មិន​បាន​ទទួល​លាភសក្ការៈ​ទេ អ្នក​ចំណូល​ថ្មី​ក៏​គេ​គ្មាន​ឱកាស​ដែរ មាន​ការ​ចង្អុលបង្ហាញ​ពី​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ភូមិ​ឃុំ​បាន​គេ​ហ៊ាន»

សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​កួយ កត់សម្គាល់​ថា  មន្ត្រី​ជំនាញ​រដ្ឋបាល​ព្រៃឈើ​ហាក់​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទប់ស្កាត់​បទល្មើស​ព្រៃឈើ​ជា​ប្រព័ន្ធ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ដើម្បី​ចាប់​ជន​ប្រព្រឹត្ត​អនុវត្ត​តាម​ច្បាប់​ឡើយ។

ទាក់ទិន​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ មេ​ឃុំ​អន្លង់ភេ លោក អឿន ខែង បដិសេធ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​របស់​ពលរដ្ឋ ដោយ​លើក​ហេតុផល​ថា ត្រឹម​អាជ្ញាធរ​ឃុំ មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​សកម្មភាព​ពលរដ្ឋ​ចំណាកស្រុក​ដែល​សម្រុក​មក​រស់​នៅ និង​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ​ដោយ​លូច​លាក់​ជា​ច្រើន​គ្រួសារ​បាន​នោះ​ទេ។  តែ​យ៉ាង​នេះ​ក្តី លោក​ទទួល​ស្គាល់​ថា ពិតជា​មាន​ការ​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ​ដោយ​ពលរដ្ឋ​ចំណាក​ស្រុក​ពិតមែន តែ​លោក​ក៏​ធ្លាប់​បាន​រាយការណ៍​ទៅ​មន្ត្រី​ជំនាញ និង​នគរបាល​ឲ្យ​ចុះ​បង្ក្រាប​ជានិច្ចកាល ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​ពុំ​បាន​បញ្ជាក់​លម្អិត​ពី​លទ្ធផល​ដែល​បង្ក្រាប​បាន​នោះ​ទេ។

តែ​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ លោក​ថា អាជ្ញាធរ​ឃុំ​កំពុង​ប្រជុំ​រក​ដំណោះស្រាយ ដើម្បី​ទប់​ស្កាត​សកម្មភាព​កាប់​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​របស់​អ្នក​ចំណូល​ថ្មី៖ «បើ​អ្នក​ចំណូល​ថ្មី​ច្រើន​តែ​មក​បំពាន អត់​មាន​គោរព​អាជ្ញាធរ​ភូមិ ឃុំ​ទេ គាត់​ចង់បាន​អី​គាត់​ធ្វើ​បាន​ទទឹងទិស។ ខ្ញុំ​អត់​ថា​អី​ដែរ អ្វី​ដែល​ស្របច្បាប់ ប៉ុន្តែ​គាត់​អត់​ផ្លាស់​ទីលំនៅ ហើយ​គាត់​មក​លួច​ឆក់ៗ គាត់​លួច​លក់​ដី​គាត់​ទៅ​បាត់ ហើយ​ធ្វើ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ពិបាក​ដោះស្រាយ»

​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​ករណី​នេះ​ពី​នាយ​ផ្នែក​ស្ដីទី​រដ្ឋបាល​ព្រៃឈើ​ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់ បាន​ទេ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​សីហា ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ហៅ​ចូល​ពុំ​មាន​អ្នក​ទទួល។

មន្ត្រី​ឃ្លាំមើល​បញ្ហា​ព្រៃឈើ​នៃ​សមាគម​អាដហុក (ADHOC) ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល មាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន ឬ​ក៏​មន្ត្រី​ជំនាញ ត្រូវ​ដក​ហូត​ដី​ដែល​ឈ្មួញ​កាប់​បាន​ទាំង​នោះ​មក​ជា​សម្បត្តិ​រដ្ឋ​វិញ បើ​រក​ឃើញ​ថា នៅ​តំបន់​នោះ​ត្រូវ​បាន​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ​ដើម្បី​យក​ដី​ធ្វើ​ជា​ដី​កម្មសិទ្ធិ​ឯកជន។

លោក ហូ សំអុល ពុំ​មាន​ជំនឿ​ថា អាជ្ញាធរ​ឃុំ ឬ​ក៏​មន្ត្រី​ជំនាញ​មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​បទល្មើស​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃឈើ​ក្នុង​ដែន​គ្រប់គ្រង​របស់​ខ្លួន​នោះ​ទេ ហេតុ​នេះ​ទំនងជា​ការ​ឃុបឃិត​វាង​ឈ្មួញ និង​អាជ្ញាធរ​ដើម្បី​ទទួល​បាន​ផលប្រយោជន៍​ខាង​ក្រៅ។

លោក​អំពាវនាវ​ឲ្យ​ក្រសួង​កសិកម្ម​ចុះ​ស៊ើប​អង្កេត​ពី​ហេតុផល​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​យ៉ាង​អនាធិបតេយ្យ​នៅ​ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់៖ «កុំ​ចាំតែ​យក​លុយ​នៅ​លើ​ថ្នល់ គឺ​ត្រូវ​ចុះទៅ​ដល់​មូលដ្ឋាន​មើល វា​កាប់​បំផ្លាញ​ប៉ុណ្ណា? ត្រូវ​ដកហូត​ជា​សម្បត្តិ​រដ្ឋ​វិញ ត្រូវ​បិទ​ប្រកាស​យ៉ាង​ម៉េច? មិន​ដឹង​ថា របស់​នរណា? នរណា​ដឹង​ថា​របស់​រដ្ឋ ដូច្នេះ​វ៉ៃ​ស្លាក​ជា​របស់​រដ្ឋ​វិញ​ទៅ»

​សមាគម​អាដហុក ឲ្យ​ដឹង​ថា សកម្មភាព​កាប់​ព្រៃ​ទន្ទ្រាន​យក​ដី​កម្មសិទ្ធិ​ឯកជន និង​លក់​បន្ត​មិន​មែន​ត្រឹមតែ​កើត​ឡើង​នៅ​ឃុំ​អន្លង់ភេ ប៉ុណ្ណោះ​ទេ គឺ​គ្រប់​ឃុំ​ទាំង​អស់​ក្នុង​ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់។ ចំណែក​ឃុំ​ដែល​រងគ្រោះ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជាង​គេ​ដោយសារតែ​កាប់​រាន​ដី​ព្រៃ​នោះ គឺ​ឃុំ​កាំងចាម ឃុំ​អន្លង់ជ្រៃ និង​ឃុំ​ឆ្វាំង ស្រុក​ថាឡាបរិវ៉ាត់៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
សភា​អឺរ៉ុប ជំរុញ​ឱ្យ​​សើរើ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA នៅសល់៨០% និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ជាក់លាក់​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។