សង្គមស៊ីវិល ស្វាគមន៍បំណងពន្លឿនការកាត់ទោសស្ត្រីកំពុងជាប់ឃុំមានកូនតូច តែឲ្យអនុវត្តស្មើភាពគ្នា
2019.02.19
សង្គមស៊ីវិលឃ្លាំមើលសិទ្ធិស្ត្រី ស្វាគមន៍បំណងរបស់មេដឹកនាំរបបភ្នំពេញ ដែលចង់ឲ្យមានការកាត់ទោសឲ្យបានលឿន និងផ្ដល់ឱកាសស្ត្រីកំពុងជាប់ឃុំ ទទួលបានការសម្រាលទោសឆាប់រហ័ស។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ ថា កំពុងស្រង់ស្ថិតិស្ត្រីមានកូនតូច និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ កំពុងជាប់ឃុំ ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយទោស ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។
នាយិកាប្រតិបត្តិអង្គការ សីលកា កញ្ញា សេង សុរាសី យល់ថា ជារឿងល្អ ដែលរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់ឱកាសបែបនេះ សម្រាប់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងស្ត្រីមានកូនតូចក្នុងបន្ទុក កំពុងជាប់ឃុំ។ ប៉ុន្តែ រឿងសំខាន់ សង្គមស៊ីវិលច្រើនតែ សង្កេតឃើញការអនុវត្តមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាពដូចការអំពាវនាវ៖ «ការលើកឡើងបែបហ្នឹង អត់មានរឿងអ្វីមិនល្អទេ។ ប៉ុន្តែយើងត្រូវមើលលើការអនុវត្តជាក់ស្ដែងវិញ ថាតើការអនុវត្តហ្នឹង យ៉ាងម៉េចដែរ? ជួនកាលទៀតសោត អាចក្នុងពេលអនុវត្តអាចមានការដោះដូរ។ ឧទាហរណ៍ ថា តាមពិតគាត់ត្រូវបានចេញហើយ ឬមួយក៏អ្វីអ៊ីចឹង។ មានអ្នកខ្លះ គាត់ខូចយកឱកាសហ្នឹង សម្រួលឲ្យអ្នកផ្សេងយកឱកាសទៅ»។
លោក ហ៊ុន សែន មេដឹកនាំរបបឯកបក្សក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី ១៨ កុម្ភៈ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបលទ្ធផលការងារប្រចាំឆ្នាំរបស់ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ត្រី បានជំរុញឲ្យក្រសួងចំនួនពីរ គឺក្រសួងយុត្តិធម៌ និងក្រសួងកិច្ចការនារី ពិនិត្យមើលសំណុំរឿងរបស់ជនសង្ស័យ និងទណ្ឌិតជាស្ត្រីដែលមានកូនតូចនៅក្នុងពន្ធនាគារ និងស្ត្រីដែលមានផ្ទៃពោះ ត្រូវពន្លឿននីតិវិធីធ្វើយ៉ាងណា ឲ្យមានការកាត់ទោស និងបន្ធូរបន្ថយទោស ឲ្យបានមុនពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ខាងមុខ។ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា បើទោះជា គ្មានពិធីបុណ្យធំៗ ដែលអាចលើកលែងទោសដល់អ្នកទោស ក៏ក្រសួងសាមី មានសិទ្ធិស្នើសុំការលើកលែងទោសគ្រប់ពេលសម្រាប់ស្ត្រីមានកូនតូចក្នុងបន្ទុក និងស្ត្រីកំពុងមានផ្ទៃពោះដែរ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន និង លោក គឹម សន្ដិភាព បានទេ នៅថ្ងៃទី១៩ កុម្ភៈ។ ប៉ុន្តែ លោក គឹម សន្ដិភាព ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ថា ក្រសួងយុត្តិធម៌ បានចាប់ផ្ដើមស្រង់ស្ថិតិ ស្ត្រីដែលមានកូនតូច នៅក្នុងពន្ធនាគារហើយ។ លោក គឹម សន្ដិភាព ថា នឹងពិនិត្យ ក្នុងពន្ធនាគារទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស ឲ្យបានមុនពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ខណៈបច្ចុប្បន្ននេះ មានស្ត្រីប្រមាណជា២៥០០នាក់ ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅទូទាំងប្រទេស ហើយស្ត្រី ដែលមានកូននៅក្នុងបន្ទុកចំនួន១៦៦នាក់ និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះចំនួន៥១នាក់។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ អង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា អង្គការលីកាដូ តែងចេញរបាយការណ៍ បង្ហាញពីផលប៉ះពាល់នៃការឃុំខ្លួនស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងកូនរបស់អ្នកទាំងនោះ ក្នុងពន្ធនាគារ។ អង្គការ លីកាដូ រកឃើញថា ការឃុំខ្លួនស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងម្ដាយ ដែលមានកូនតូចៗ នៅជាមួយ បានប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិ សតិអារម្មណ៍កូនតូចៗរបស់ពួកគេ។ កត្តានេះ ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ផ្ដោតស្ទើរទាំងស្រុងលើការដាក់ឃុំឃាំងជនសង្ស័យ ដើម្បីរង់ចាំសវនាការ មិនថា អ្នកនោះ ជាស្ត្រី ដែលមានកូនតូច ក្នុងបន្ទុក ឬ ស្ត្រីកំពុងមានផ្ទៃពោះឡើយ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ យល់ថា ដោយសារតែស្ថានភាពពន្ធនាគារនៅកម្ពុជា សម្បូររឿងអាស្រូវពុករលួយ ដូច្នេះប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល គ្មានការត្រួតពិនិត្យច្បាស់លាស់ លើបទបញ្ជា ដែលបានដាក់ចេញនេះទេ នឹងធ្វើឲ្យក្លាយជាឱកាសសម្រាប់មន្ត្រីខិលខូចរកស៊ី ហើយមានការស៊កសៀត អ្នកទោសផ្សេង ដោយប្រើឈ្មោះរបស់ស្ត្រីមានកូនតូច ក្នុងបន្ទុក ឬ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ជាដើម៖ «ក្រៅពីការយកចិត្តទុកដាក់លើស្ត្រីអ្នកទោសនោះ យើងចង់ឃើញមានការយកចិត្តទុកដាក់លើស្ត្រី មានច្រើនជាងនេះ ខណៈយើងឃើញស្ត្រីមួយចំនួនត្រូវបានគេចាប់ដាក់គុកយ៉ាងអយុត្តិធម៌ ដោយសាររឿងដីធ្លី ដោយសារការតវ៉ា ដើម្បីផ្ទះសម្បែងរបស់ខ្លួនជាដើម។ ការយកចិត្តទុកដាក់ ត្រឹមតែស្ត្រីក្នុងពន្ធនាគារ ខ្ញុំយល់ថា មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ។ រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានការបន្ធូរដៃឲ្យស្ត្រី ដែលតស៊ូមតិ ដើម្បីយុត្តិធម៌ ដើម្បីសិទ្ធិលំនៅឋានរបស់ខ្លួន ហ្នឹងផង។ ឃើញថា អាជ្ញាធរបង្ក្រាបផុយៗ ចាប់ផុយៗ។ ពួកគាត់ហ្នឹង ក៏រងទុក្ខមួយក្នុងកម្រិត ធ្ងន់ធ្ងរច្រើនដែរ»។
ការបន្ធូរបន្ថយទោស ឬ លើកលែងទោស ដល់ទណ្ឌិត ជាផ្លូវការ មាន៣ដង ក្នុងមួយឆ្នាំ គឺនៅក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ពិធីបុណ្យវិសាខបូជា និងពិធីបុណ្យអុំទូក។ ប៉ុន្តែកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ បានបន្ថែមយន្តការលើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោស ដល់ទណ្ឌិតបន្ថែមទៀត គឺនៅក្នុងពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ និងទិវាឈ្នះឈ្នះ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការលីកាដូ ស្ដីពី ការដោះលែងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងស្ត្រីមានកូននៅជាមួយក្នុងពន្ធនាគារ បានផ្តល់នូវភាពធូរស្រាល ប៉ុន្តែមិនទាន់បានដោះស្រាយបញ្ហាចម្បងនានា ចេញផ្សាយ កាលពីឆ្នាំ២០១៥ បង្ហាញថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ មានតួនាទីសំខាន់ណាស់ ក្នុងការធានាថាម្ដាយ ដែលរស់នៅជាមួយកូន និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវបានដាក់ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារដោយមិនចាំបាច់នោះទេ។ អង្គការ លីកាដូ យល់ថា សេចក្ដីសម្រេចដាក់ឲ្យជាប់ឃុំបណ្ដោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ គួរតែជាជម្រើសចុងក្រោយ មិនគួរជាវិធានការណ៍ទេ ហើយគួរតែគិតពិចារណាទៅលើស្ថានភាពក្រុមគ្រួសារគ្រប់ពេលវេលា ហើយទោសឃុំឃាំង នៅនគរបាល ក៏គួរតែត្រូវបានដាក់តែក្នុងករណីបទល្មើសធ្ងន់ធ្ងរតែប៉ុណ្ណោះ ដោយត្រូវគិតពិចារណាទៅលើផលប្រយោជន៍ច្រើនបំផុតរបស់កុមារ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។