សង្គមស៊ីវិលស្វាគមន៍ចំពោះការដាក់ទណ្ឌកម្មលើមន្ត្រីនគរបាលដែលប្រើហិង្សាលើពលរដ្ឋ
2018.05.29
មន្ត្រីប៉ូលិសឋានន្តរសក្ដិព្រឹន្ទបាលឯក លោក សុន ពិសាល (រូបមុខឆ្វេង) ដើរចូលសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ក្រោយសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីប្រើហិង្សាលើពលរដ្ឋ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨។
Photo Facebook
សង្គមស៊ីវិល ស្វាគមន៍ចំពោះការដាក់ទណ្ឌកម្មលើមន្ត្រីនគរបាលវ័យក្មេងម្នាក់ដែលប្រើអំពើហិង្សាលើប្រជាពលរដ្ឋដោយមិនដឹងមូលហេតុច្បាស់លាស់កាលយប់ពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា កន្លងទៅ។ ក្រៅពីនេះ ពួកគេក៏ជំរុញឱ្យក្រសួងជំនាញ ផ្ដល់ការអប់រំហ្វឹកហ្វឺនវិជ្ជាជីវៈដល់មន្ត្រីនគរបាលគ្រប់រូបឱ្យបានហ្មត់ចត់សិន មុនចាត់ឱ្យចេញបម្រើការជួរមុខ។
ប្រធានគ្រប់គ្រងផ្នែកអង្កេតអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមកដោយសារតែកង្វះវិធានការក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងនោះ បានធ្វើឱ្យបុគ្គលនគរបាលមួយចំនួន ដែលអនុវត្តច្បាប់តែមិនគោរពច្បាប់ ហើយប្រព្រឹត្តនូវអំពើហិង្សា។ ប៉ុន្តែមួយរយៈចុងក្រោយនេះ លោកសង្កេតឃើញថា មានការអនុវត្តច្បាប់ប្រសើរឡើងទៅលើមន្ត្រីនគរបាលណាដែលមិនគោរពច្បាប់ និងប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងដាក់ទោសទណ្ឌ។ «»
ការលើកឡើងនេះ បន្ទាប់ពីចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក តុប ឈុនហេង កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា បានចេញដីកាឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នលើនគរបាលវ័យក្មេងម្នាក់ឈ្មោះ សុន ពិសាល មានឋានន្តរសក្ដិព្រឹន្ទបាលឯក នាយរងផ្នែកបន្ទប់ពិសោធន៍នៃនាយកដ្ឋាននគរបាល បច្ចេកទេសនិងវិទ្យាសាស្ត្រ ដែលបានវាយយុវជនម្នាក់ឱ្យបែកមុខបែកមាត់យ៉ាងដំណំកាលពីយប់ ថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា។
សាក្សីជាច្រើន បានប្រាប់ព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា ក្នុងពេលកើតហេតុ ក្រុមជនបង្កបានចាប់ និងវាយយុវជនរងគ្រោះ រួចហើយចាប់អូសឡើងលើម៉ូតូកង់បីដឹកយកទៅទម្លាក់ចោលនៅក្នុងក្រសួងមហាផ្ទៃដោយមិនដឹងមូលហេតុ។ ពីរថ្ងៃបន្ទាប់មកគឺ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា លោក សុន ពិសាល ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ ប្រព័ន្ធឃោសនាលោក ហ៊ុន សែន ចុះផ្សាយថា នគរបាលវ័យក្មេងរូបនេះ ធ្លាប់មានប្រវត្តិបន្លំយកតួនាទីដើម្បីជំរិតយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងបានប្រើហិង្សាលើជនស៊ីវិល។
ក្រៅពីករណីនេះ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែឧសភា ក៏មានករណីនគរបាលប៉ុស្តិ៍ទួលស្វាយព្រៃទី១ ឈ្មោះ កៅ សំអុល បានទះកំភ្លៀងស្ត្រីម្នាក់ជាអ្នកគ្រូពេទ្យដែលជិះម៉ូតូមិនពាក់មួកសុវត្ថិភាព និងជិះបញ្ច្រាសទិសនៅចំណុចកែង ផ្លូវផ្សារអូឡាំពិក។ ក្រោយហេតុការណ៍នេះ ស្នងការរាជធានីភ្នំពេញ លោក ជួន សុវណ្ណ បានផ្អាកការងារបណ្ដោះអាសន្ន ដោយមូលហេតុបញ្ចេញអាកប្បកិរិយាពាក្យ សម្ដី គ្មានសីលធម៌ អមនុស្សធម៌ ខ្វះសុជីវធម៌ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យបាត់បង់កិត្តិយស និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ របស់នគរបាលជាតិ។
ទោះយ៉ាងណាក្តី លោក អំ សំអាត មើលឃើញថា វិធានការទាំងនេះ គឺមានតែចំពោះកងកម្លាំងនគរបាលជាតិប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែចំពោះកងកម្លាំងសន្តិសុខនៅតែមិនទាន់ត្រូវបានដាក់ទោសទណ្ឌ ឬអនុវត្ត ច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងនៅឡើយទេ។
លោក អំ សំអាត ដែលធ្លាប់ត្រូវបានកម្លាំងសន្តិសុខខណ្ឌដូនពេញប្រើហិង្សាវាយឱ្យរបួសត្រង់ក និងមាត់ក្នុងឆ្នាំ២០១៦នោះ ក៏បានផ្ដល់យោបល់ថា ដើម្បីលុបបំបាត់ មន្ត្រីនគរបាល និងកងសន្តិសុខមួយចំនួនដែលមានចរិតទំនើងនោះ គឺពេលជ្រើសរើសត្រូវពិនិត្យ ទៅលើកម្រិតវប្បធម៌ អត្តចរិត និងសមត្ថភាព។ លើសពីនេះ ពួកគេជាមន្ត្រីនគរបាលជាតិ និងសន្តិសុខ ឬប្រជាការពារគួរតែត្រូវបានបណ្ដុះបណ្ដាល ឬហ្វឹកហ្វឺនវិជ្ជាជីវៈឱ្យបានតឹងរ៉ឹងបំផុត។ ទន្ទឹមគ្នានេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ក៏គួរតែធ្វើជាគំរូល្អនិងគោរពច្បាប់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវដែរ។ «»
ទាក់ទងនឹងករណីនេះដែរ អ្នកវិភាគឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានសរសេរនៅទំព័រហ្វេស៊បុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មសមស្របទៅលើមន្ត្រីនគរបាល ដែលបានប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាទៅលើសាធារណជន គឺជាការត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែលោកថាការកើតមានបទល្មើសបែបនេះជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេលខ្លីពីជួរនគរបាល អាចឆ្លុះបញ្ចាំងនូវការខ្វះខាតក្នុងការ អប់រំហ្វឹកហ្វឺនវិជ្ជាជីវៈ ដែលក្រសួងមហាផ្ទៃជាមួយនឹងអគ្គនាយកដ្ឋាននគរបាលជាតិបានផ្តល់ឱ្យទៅមន្ត្រីនគរបាល មុនពេលពួកគេត្រូវបានចាត់ឱ្យចេញទៅបំពេញភារកិច្ចជួរមុខជួបប្រសព្វជាមួយប្រជាពលរដ្ឋផ្ទាល់។
លោកបន្តថា នៅប្រទេសជឿនលឿន នគរបាលត្រូវបានគេជ្រើសរើសឱ្យចូលធ្វើការដោយពិនិត្យ តាំងពីមាឌទាំងចរិតលក្ខណៈ និងកម្រិតវប្បធម៌។ គេអប់រំហ្វឹកហ្វឺនច្រើនឆ្នាំ រហូតចេះនិយាយច្បាប់ មានការទុកចិត្តលើខ្លួនឯង ដើរបំពេញភារកិច្ចដោយនឹងធឹង និងយកចិត្តទុកដាក់ដំណើរមួយៗ មាំទាំ គួរសមជាមួយសាធារណជន។
នៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ កន្លងមក មន្ត្រីនគរបាលជាតិមួយចំនួន តែងតែចូលធ្វើការងារតាមខ្សែស្រឡាយ និងសូកលុយជាដើម ដោយមិនបានឆ្លងកាត់ការប្រឡងជ្រើសរើសត្រឹមត្រូវនោះទេក្នុងនោះ ក៏មានកូនក្មួយរបស់ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ និងគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែរ។ នៅពេលបានតួនាទី ពួកគេមិនបានគោរពតាមវិជ្ជាជីវៈ អាងអំណាចបាញ់បោះសេរី និងបង្ករបួសស្នាមដល់ប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ជាដើម។ ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្ដែង លោក ហ៊ុន ជា ជាមន្ត្រីប៉ូលិសពាក់ផ្កាយ៣ ត្រូវជាក្មួយប្រុសបង្កើតរបស់លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវបានចាប់ខ្លួនជុំវិញការបាញ់បោះអាវុធដោយសេរីជិត ១០គ្រាប់នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែឧសភាថ្មីៗនេះ បន្ទាប់ពីលោកធ្លាប់មានប្រវត្តិបាញ់បោះជាច្រើនលើកច្រើនសាមកហើយ។
ក្រៅពីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនគរបាលជាតិនោះ ក្រុមសន្តិសុខ ឬក្រុមប្រជាការពារ ក៏តែងតែប្រព្រឹត្ត អំពើហិង្សាជាហូរហែលើប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកតវ៉ាដែលគ្រាន់តែសម្ដែងមតិស្របតាមច្បាប់ដែរ។ ជាក់ស្ដែងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ២០១៨ ប្រធានសន្តិសុខខណ្ឌដូនពេញ លោក គឹម វុត្ថា បានទះកំផ្លៀងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិម្នាក់ គឺលោក ប៉ែន ចាន់ ដោយគ្រាន់តែលោកបានគូសលេខ ០ បូក ០ ស្មើ ៨ នៅលើផ្លូវក្បែរសាលាឧទ្ធរណ៍ ខណៈសាលាឧទ្ធរណ៍កំពុងបើកសវនាការសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា។ ករណីនេះ អ្នកលេងហ្វេសប៊ុក និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល រិះគន់យ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែ ពុំបានចាត់វិធានការលើប្រធានសន្តិសុខខណ្ឌរូបនោះឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅតាមតំបន់មួយចំនួននៅស្រុកសុរិន្ទ