ទូតអាមេរិកនិងចិននៅភ្នំពេញបន្តវាយប្រហារគ្នាពីការកេងចំណេញសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជា
2019.04.20
ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ប្រចាំកម្ពុជា បន្តវាយប្រហារគ្នា តាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) ដោយចោទគ្នាទៅវិញទៅមករឿងកេងចំណេញសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជា។ អ្នកឃ្លាំមើលសង្គម និងសហជីព យល់ស្រដៀងគ្នាថា ចិនបានកេងចំណេញពីកម្ពុជាច្រើន។
ស្ថានទូតចិននៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២០ មេសានេះ បង្ហោះសារ ឱ្យកម្ពុជាប្រុងប្រយ័ត្ន ព្រោះសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងបង្កើតបញ្ហាម្ដងទៀត លើបញ្ហាឱនភាពពាណិជ្ជកម្ម។ ស្ថានទូតចិនអះអាងថា ទំនាក់ទំនងរកស៊ីរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជាមួយភាគីចិន ជារឿងធម្មតា នៅក្នុងពិភពនៃសកលភាវូបនីយកម្ម ព្រោះសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម តែងតែធ្វើដំណើរហួសពីកម្រិតទ្វេភាគី។
កាលពីថ្ងៃទី១៩ មេសា ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក បង្ហោះសារ ក្នុងន័យថា ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងកម្ពុជា បានផ្ដល់ផលចំណេញខ្លាំងទៅខាងប្រទេសចិន ហើយប្រហែល ៨៧ភាគរយ នៃទំនិញដោះដូរគ្នា គឺជាទំនិញនាំចូលពីប្រទេសចិន។ ទំនិញនាំចូលផ្នែកវាយនភណ្ឌទាំងនោះ មិនបានជួយបន្ថែមការងារឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរ ឬគ្មានបានជួយដល់ឧស្សាហកម្មដូចទំនាក់ទំនងកម្ពុជា ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ឬសហភាពអឺរ៉ុបទេ។
ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ហៅការធ្វើបែបនេះរបស់កម្ពុជា ថាគ្រាន់តែចង់ងាកចេញពីយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ដែលមានតុល្យភាព និងចម្រុះរបស់កម្ពុជា ហើយបែរទៅរកយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ចពឹងផ្អែកច្រើនទៅលើប្រទេសចិន។
ស្ថានទូតចិនបកស្រាយថា ការនាំចូលនូវវត្ថុធាតុដើមវាយនភណ្ឌ និងគ្រឿងម៉ាស៊ីនវាយនភណ្ឌ យ៉ាងច្រើនពីប្រទេសចិន គឺសម្រាប់បម្រើវិស័យកាត់ដេរ ខណៈកម្ពុជាបាននាំចេញផលិតផលសម្រេច ទៅកាន់គ្រប់ទីកន្លែងទូទាំងសកលលោក រួមមានទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបផង។ ការធ្វើបែបនេះ ស្ថានទូតចិន អះអាងថា បានជួយដល់កម្មករខ្មែរ ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មច្រើនគ្នាណាស់។ ក្រៅពីនេះទំនាក់ទំនងស្អិតល្មួតជាមួយគ្នា ចិន អះអាងថា បានជួយកសាងកម្ពុជាច្រើនទៀតផង ទាំងផ្នែកកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងវារីអគ្គិសនី។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីជំហររបស់របបក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងរឿងនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បានទេ នៅថ្ងៃទី២០ មេសា ដោយសារទូរស័ព្ទទៅច្រើនដង តែគ្មានអ្នកទទួល។
ប៉ុន្តែប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ អះអាងថា ការនាំចូលវាយនភណ្ឌ និងគ្រឿងវាយនភណ្ឌកន្លងមក កម្ពុជាមិនបានចំណេញអ្វីច្រើនពីចិនទេ ហើយអ្នកបញ្ជាទិញតែងរអ៊ូថា ការជួយកម្ពុជា តែផលបានទៅចិនច្រើនជាង ដោយសារប្រាក់ចំណេញពីការនាំចេញ ផលិតផល កាត់ដេរ បានធ្លាក់លើចិន៦០ភាគរយ ឯកម្ពុជាទទួលបានប្រហែល៤០ភាគរយ ឬ ស្មើនឹងជាង២លានដុល្លារអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ ក្នុងមួយឆ្នាំ៖ «ការនាំចេញពីកម្ពុជា ទៅអឺរ៉ុប ទៅអាមេរិកហ្នឹងគឺថា វត្ថុធាតុដើម សឹងថា ៧០ ៨០ ភាគរយទៅហើយនាំចូលពីស្រុកចិន។ ពេលខ្លះ យើងក៏បានលឺដែរថា ពេលជួយដល់កម្ពុជាហ្នឹង ដូចជួយដល់សេដ្ឋកិច្ចចិន»។
លោក អាត់ ធន់ បន្តថា ដោយសារកម្ពុជា នាំចូលវត្ថុធាតុដើមទាំងស្រុង ហើយកម្មករខ្មែរ ចាំតែ កាត់ និងដេរ ទើបធ្វើឱ្យផលចំណេញជាច្រើនធ្លាក់លើចិន ជាអ្នកផលិតវត្ថុធាតុដើម។ លោកថា ប្រសិនបើកម្ពុជា ចង់ចំណេញច្រើនជាងនេះ គួរបង្វែរស្វែងការនាំចូលវត្ថុធាតុដើមពីប្រទេសផ្សេងខ្លះ និងគួរបង្កើតរោងចក្រផលិតវត្ថុធាតុដើមខ្លះ ព្រោះកម្ពុជាមានលទ្ធភាព។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម បណ្ឌិត មាស នី សង្កេតឃើញថា រដ្ឋាភិបាលពិតជាងាកចេញពីយុទ្ធសាស្ត្រចម្រុះ ហើយចាប់យកចិន ជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំ ឬស្ទើរទាំងស្រុង ដោយសារកត្តានយោបាយ ព្រោះប្រទេសលោកសេរី ដែលរកស៊ីជាមួយកម្ពុជា បានទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកលំហសេរីភាពនយោបាយជាងសព្វថ្ងៃ៖ «កាលណា បើចាប់ដៃជាមួយបស្ចិមប្រទេសទៅ វាប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពនូវអំណាចរបស់ខ្លួន ជាពិសេសគឺប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស»។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បង្ហាញថា រយៈពេល១១ខែ ឆ្នាំ២០១៧ កម្ពុជានាំចេញវាយនភណ្ឌទៅប្រទេសចិន មានទំហំទឹកប្រាក់ជាង ២០០លានដុល្លារអាមេរិក តែនាំវត្ថុធាតុដើមចូលវិញជាង ជិត ៣ពាន់ (២,៧០០)លានដុល្លារអាមេរិក។
ចំណែកការនាំចេញសរុប ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ពេញមួយឆ្នាំ២០១៨ មានទំហំទឹកប្រាក់ជាង ៣ពាន់លាន (៣,៣១ប៊ីលាន) ដុល្លារអាមេរិក៕