ពលរដ្ឋខ្មែរនៅជប៉ុនធ្វើបាតុកម្មជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ
2024.12.08
ទិដ្ឋភាពពលករខ្មែរចេញធ្វើបាតុកម្មនៅសួនអាហ្សាកគូសា ហាណាកាវ៉ាឌូ (Asakusa Hanakawado) ក្នុងទីក្រុងតូក្យូ (Tokyo) ប្រទេសជប៉ុន នៅថ្ងៃទី៨ ធ្នូ ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក Kung Ji
ពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅប្រទេសជប៉ុនប្រមាណ១ពាន់នាក់ នៅថ្ងៃទី០៨ ខែធ្នូ ប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មដើម្បីអបអរសាទរខួបលើកទី៧៦ឆ្នាំ នៃទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ និងទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចយល់ឃើញថា ការធ្វើបាតុកម្មរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសនេះគឺគ្មានឥទ្ធិពលលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឡើយ។
យុវជន និងពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅប្រទេសជប៉ុនបានជួបជុំគ្នាដង្ហែក្បួនបាតុកម្មនៅសួនអាហ្សាកគូសា ហាណាកាវ៉ាឌូ (Asakusa Hanakawado) ក្នុងទីក្រុងតូក្យូ (Tokyo) ដើម្បីជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ឈប់ការចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋតាមទំនើងចិត្ត ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញឆ្លងដែនលើអ្នកដែលមានមតិផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាល ហើយងាកមកស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
ក្រុមបាតុករទាំងនោះ នាំគ្នាកាន់រូបថតអ្នកជាប់ទោសនយោបាយ សកម្មជនបរិស្ថាន និងអ្នកខ្លះកាន់បដាដែលមានខ្លឹមសារថា ដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
ជនភៀសខ្លួននយោបាយនៅប្រទេសជប៉ុនលោក គង់ ជិ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ថា ការធ្វើបាតុកម្មនេះគឺដោយសារតែរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅតែបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋដែលមានមតិផ្ទុយ ជាពិសេសការចាប់ខ្លួនក្រុមគ្រួសារសកម្មជននយោបាយដើម្បីធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងបង្ខំឱ្យចុះចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាលជាដើម។
លោក គង់ ជិ៖ «គោលជំហររបស់យើងនៅដដែលអត់ប្រែប្រួលទេដ្បិតតែគាត់គំរាមកំហែងឆ្លងដែនចាប់ប្អូនលោក ហៃ វណ្ណា បង្ខំឱ្យលោក ហៃ វណ្ណា ចុះចូលចាប់ឪពុក លោក សន តារា។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយពួកគាត់នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុនយើងមិនភ័យខ្លាចទេយើងនៅបន្តសកម្មភាពដដែល»។
ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ គណៈកម្មការរៀបចំបាតុកម្មទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីកម្ពុជា ប្រចាំនៅប្រទេសជប៉ុន លោក ម៉ាច ខេមរា ថ្លែងថា ការទាមទាររបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសគឺ គ្មានចេតនាអ្វីក្រៅពីចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាព និងដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំមនសិការទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។ លោកស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឈប់លាបពណ៌មកលើពលរដ្ឋដែលទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពថា ជាក្រុមជ្រុលនិយម ពីព្រោះការចោទប្រកាន់របស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺជាការធ្វើឱ្យជាតិបែកបាក់។
លោក ម៉ាច ខេមរា៖ «សុំឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សការបញ្ចេញមតិដូច្នេះសូមឱ្យលោក ហ៊ុន សែន ហើយនិងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ស្ដាប់សំឡេងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ដែលគាត់ទាមទារតែសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិធ្វើនយោបាយសិទ្ធិរស់រានមានជីវិតស្របទៅច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។ ហើយបើលោកមិនធ្វើតាម ឬក៏មិនមានការកែប្រែ កែលំអបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាពវិញទេអ៊ីចឹងសហភាពអឺរ៉ុបហ្នឹងផ្ដាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ៨០%បន្ទាប់ទៀត»។
ក្រៅពីការសម្ដែងមតិរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរហើយនោះនៅក្នុងការដង្ហែក្បួនបាតុកម្មនេះក៏មានការចូលរួមពីពលរដ្ឋនៅបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗមួយចំនួនដែលពួកគាត់គឺជាជនភៀសខ្លួន និងធ្វើការនៅប្រទេសជប៉ុន។ ពួកគាត់មកចូលរួមធ្វើបាតុកម្មជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរដែរ ក្នុងនោះរួមមានពលរដ្ឋប្រទេសចិន (China) រុស្សី (Russia) ហុងកុង (Hong Kong) ម៉ុងហ្គោលី (Mongolia) ជាដើម ដើម្បីជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកគេកែលម្អលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
ឆ្លើយតបរឿងនេះអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងថា ការធ្វើបាតុកម្មរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅប្រទេសជប៉ុននេះគឺជារឿងឥតប្រយោជន៍ និងជាការកេងចំណេញនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ។ លោក សុខ ឥសាន អះអាងថា ប្រសិនបើពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសទាំងនោះចុះចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាលពួកគេនឹងអាចមកលេងស្រុកកំណើតវិញបានទេ។
លោក សុខ ឥសាន៖ «គាត់មានអ្នកណាលាបពណ៌គាត់ទេឱ្យគាត់ឈប់ធ្វើសកម្មភាពបម្រើឧបាយកលទុច្ចរិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ក្បត់ជាតិដែលកំពុងនៅក្រៅប្រទេសអាងខ្លួននៅក្រៅប្រទេសខ្លួនចេះតែធ្វើសកម្មភាពដើម្បីញុះញង់ឱ្យបងប្អូនប្រឆាំងនឹងជាតិសាសន៍ឯងជាតិឯង»។
បើទោះជាលោក សុខ ឥសាន អះអាងបែបនេះក្ដី ក៏ប៉ុន្តែអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិមើលឃើញថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីចាប់ខ្លួនគ្រួសារសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេសធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងបង្ខំឱ្យពួកគេចុះចូលជាមួយបក្សកាន់អំណាចដើម្បីជាថ្នូរនឹងការដោះលែងគ្រួសារពួកគេឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។ ទង្វើទាំងនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាសកម្មភាពផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់អន្តរជាតិ។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាលើការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋនៅក្រៅប្រទេស ពីព្រោះប្រទេសដែលដឹកនាំបែបប្រជាធិបតេយ្យពុំគួរផាត់ចោលមតិរបស់ពលរដ្ឋនោះឡើយ។ លោកកត់សម្គាល់ថា បច្ចុប្បន្ននេះនៅកម្ពុជាសិទ្ធិជួបជុំសម្ដែងមិត និងការប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធីកាន់តែរួមតូច។
លោក នី សុខា៖ «ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលគាត់ធ្វើការពិចារណាចំពោះការសម្របសម្រួលឱ្យនយោបាយមានន័យថា ធ្វើយ៉ាងណាបង្កលក្ខណៈឱ្យមានបរិយាកាសល្អជារួមត្រូវតែមានការដោះលែងអ្នកដែលជាប់ឃុំដោយមនសិការទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាព។ ហើយដើម្បីងាយទៅផ្សះផ្សាខាងនយោបាយ ហើយនិងរៀបចំឱ្យមានការបោះឆ្នោតមួយដោយមានការចូលដោយសេរី និងតម្លាភាព»។
ជាមួយគ្នានេះនៅឯប្រទេសកម្ពុជាឯណេះវិញ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលកំពុងបន្តធ្វើដំណើរធម្មយាត្រា និងសិទ្ធិយាត្រាដើម្បីលើកកម្ពស់គុណតម្លៃនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្សបានបិទបញ្ចប់ដំណើរធម្មយាត្រាដោយជួបជុំគ្នានៅខាងមុខអតីតព្រះសក្យមុនីចេតិយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីបុណ្យឧទ្ទិសកុសលដល់អ្នកដែលលះបង់អាយុជីវិតដើម្បីប្រទេសជាតិ។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរខណ្ឌដូនពេញប្រមាណ៥០នាក់បានរារាំងមិនយុវជន និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលជួបជុំគ្នានៅខាងមុខព្រះសក្យមុនីចេតិយនោះទេ ដោយឱ្យរំលាយក្បួនធម្មយាត្រានៅតំបន់បឹងកក់ ខណ្ឌដូនពេញ។ ក្រោយចរចាគ្នាអាជ្ញាធរបានអនុញ្ញាតឱ្យតំណាង៧នាក់ទៅអុជធូបនៅព្រះសក្យមុនីចេតិយ។
ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថា ច្រាក់ (CHRAC) លោក រស់ សុដ្ឋា ឱ្យដឹងថា ការជួបគ្នាខាងមុខអតីតព្រះសក្យមុនីចេតិយនេះគឺដើម្បីរំលឹកគុណតម្លៃនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងវីរជនដែលលះបង់ជីវិតក្នុងបុព្វហេតុជាតិមិនបានធ្វើអ្វីខុសច្បាប់នោះទេ។
លោក រស់ សុដ្ឋា៖ «ការអំពាវនាវរបស់យើងមានការឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំ គ្រប់ប្រជារាស្ត្រទាំងអស់យើងត្រូវការយកចិត្តទុកដាក់ ក្នុងការជ្រោងក្នុងគុណតម្លៃជាមនុស្សជាតិ និងសិទ្ធិមនុស្សនេះ។ ពីព្រោះថា ភាពជាមនុស្សនេះគឺជាការកម្រ ជាពិសេសណាស់ដែលមនុស្សយើងមានឈ្មោះថា ជាសភាវៈធម៌មួយដែលល្អជាងគេដោយសារតែយើងមានសីលមានច្បាប់»។
នៅថ្ងៃដដែលនេះ សហជីពប្រមាណ១០ស្ថាប័នក៏បានដាក់ញត្តិស្នើទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ចំនួន១៨ចំណុច ដើម្បីជួយលើកកម្ពស់សិទ្ធិការងារ លក្ខខណ្ឌការងារ និងផលប្រយោជន៍ជូនកម្មករទាំងក្នុង និងក្រៅប្រព័ន្ធផងដែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោះស្រាយវិបត្តិសង្គម បញ្ឈប់ការយាយី និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមកលើអ្នកមានមតិផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាលដោយដោះលែងអ្នកទោសមនសិការទាំងអស់ ហើយងាកមកដើរតាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- លោក ឃួង ស្រេង ពីមន្ត្រីខណ្ឌតូចតាចទៅជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញដោយសារស្នាដៃបម្រើគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន
- លោក ហ៊ុន ម៉ានី ស្នើឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានចំនួន៤ ខេត្ត នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់
- លោក ហេង សិទ្ធី ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដល់រុស្សីក្រោយស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះចេញពីតំណែង
- ខ្មាន់កាំភ្លើងបង្ហាញអត្តសញ្ញាណអ្នកបញ្ជាឱ្យបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ក្រោយពេលតុលាការចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោក លី រតនរស្មី
- មន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចព្យាយាមលាងជម្រះលោក ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- លោក សម រង្ស៊ី អំពាវនាវឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងអ្នកនយោបាយរួមគ្នាផ្លាស់ប្ដូររបបត្រកូល ហ៊ុន
- តុលាការថៃចេញដីកាចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យជនជាតិខ្មែរគឺលោក លី រតនរស្មី ករណីឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា
- តុលាការបារាំង បានសាកសួរភរិយាលោក លិម គិមយ៉ា អំពីករណីឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា
- អាជ្ញាធរត្រៀមបញ្ជូនអតីតឧកញ៉ា ហេង សិទ្ធី មកកម្ពុជា ក្រោយចាប់ខ្លួនបាននៅរុស្ស៊ី
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បដិសេធមិនពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា