សាច់ញាតិត្រៀមប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ករណីតុលាការខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ជម្រះក្ដីលោក ចៅ វាសនា ដាក់គុក ៥ឆ្នាំ
2018.06.08
សាច់ញាតិបានប្រតិកម្មទៅនឹងសេចក្ដីសម្រេចរបស់ចៅក្រមនៃសាលាដំបូងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដែលបានជម្រះក្ដីដាក់ទោសចៅសង្កាត់ជាប់ឆ្នោតគណបក្សប្រឆាំង គឺលោក ចៅ វាសនា ដាក់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៥ឆ្នាំនោះថា ជារឿងអយុត្តិធម៌។ ប្រតិកម្មនេះធ្វើឡើងក្រោយពីចៅក្រមនៃសាលាដំបូងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ មិថុនា ដែលបានប្រកាសសាលក្រមលើសំណុំរឿងលោក ចៅ វាសនា និងកម្មករអូសរទេះ នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ដែលបានតវ៉ាប៉ះទង្គិចដោយហិង្សាជាមួយសមត្ថកិច្ច ដោយផ្ដន្ទាទោសពន្ធនាគារចំនួន ៥ឆ្នាំ។
កូនប្រសារបស់អតីតចៅសង្កាត់ក្រុងប៉ោយប៉ែត ជនជាប់ចោទ លោក ផុន សុប្រុស ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៧ មិថុនាថា លោក ចៅ វាសនា គ្មានកំហុសដល់ថ្នាក់ជាប់ពន្ធនាគារ ៥ឆ្នាំនោះទេ ព្រោះកន្លងមកឪពុកក្មេករបស់លោកតែងចុះជួយការងារសង្គម ដូចជាការជួយពលរដ្ឋក្រីក្រនៅក្នុងមូលដ្ឋាន ដែលជួបការលំបាកផ្សេងៗ និងរងទុក្ខធ្វើបាបពីក្រុមហ៊ុន អ្នកមានលុយមានអំណាច ដែលរំលោភយកដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ ព្រមទាំងបំពានលើសិទ្ធិការងារជាដើម។ លោក ផុន សុប្រុស បន្ថែមថា ឪពុកក្មេករបស់លោក គឺលោក ចៅ វាសនា តែងចេញសម្រួលឲ្យអាជ្ញាធរជួយដោះស្រាយបញ្ហាជូនពលរដ្ឋជាប្រចាំ ហើយចាត់ទុកការផ្ដន្ទាទោសមកលើគាត់ថា ជាការកាត់ទោសលំអៀងដោយសាររើសអើងនយោបាយ៖ «ពីព្រោះបើសិនជាតុលាការឯករាជ្យគាត់មិនជាប់គុក ៥ឆ្នាំនោះទេ។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកដែលជាប់ទោសដូចគ្នា រួមមាន លោក យឹម វិសុទ្ធ និងលោក ឌិន ពុទ្ធី គាត់រួចខ្លួនមិនមានទោសទេ។ដូច្នេះ ក្រុមគ្រួសារខ្ញុំមិនសុខចិត្តទេ នឹងប្ដឹងជំទាស់ទៅសាលាឧទ្ធរណ៍បន្តទៀត ព្រោះដាក់ទោសមកលើលោក ចៅ វាសនា នេះវាអយុត្តិធម៌ពេក»។
អាស៊ីសេរីពុំអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី៧ មិថុនា ។
ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃសាលាដំបូងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ មិថុនា បានប្រកាសសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសលោក ចៅ វាសនា និងកម្មករអូសរទេះចំនួន៧នាក់ផ្សេងទៀតដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ ៥ឆ្នាំ និងបង្គាប់សំណងខូចខាតប្រមាណ ១ម៉ឺន ៥ពាន់ដុល្លារអាមេរិក។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (Adhoc) ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក ស៊ុំ ច័ន្ទគា លើកឡើងថា ការផ្ដល់យុត្តិធម៌លើសំណុំរឿងនេះ តុលាការហាក់មានការបែងចែកលើបក្សពួកនិយម ព្រោះតុលាការមិនបានផ្ដន្ទាទោសអភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែតកាលពីសម័យនោះ គឺលោក ង៉ោ ម៉េងជ្រួន និងសមត្ថកិច្ចមួយចំនួនទៀត ដែលបានទៅឃ្លាំមើលក្រុមកម្មករធ្វើបាតុកម្មដូចលោក ចៅ វាសនា ដែរ ប៉ុន្តែអ្នកទាំងនោះមិនត្រូវបានតុលាការធ្វើការចោទប្រកាន់នោះឡើយ។ លោក ស៊ុំ ច័ន្ទគារ មានប្រសាសន៍ទៀតថា ការដាក់ទោសលោក ចៅ វាសនា ប្រៀបដូចគំរាមកំហែងដល់មន្ត្រីផ្សេងៗ ទៀត ដែលមានចិត្តអាណិតអាសូរដល់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យភ័យខ្លាច ហើយមិនហ៊ានចុះទៅឃ្លាំមើល ដើម្បីជួយដល់ពលរដ្ឋ ខណៈដែលពួកគាត់ចេញតវ៉ាទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយជូនពួកគាត់នោះ៖ «ហើយមិនបានគិតអំពីការប៉ះពាល់ដែលនាំឲ្យមានអំពើហិង្សាកើតឡើង គឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ក្រុងទេ ព្រោះអភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែតជាអ្នកគ្រប់គ្រងធំជាងគេនៅក្នុងក្រុងនេះ ដូច្នេះបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋនៅកន្លែងនឹងគឺលោកអភិបាលក្រុងនឹងហើយជាអ្នកអសមត្ថភាពក្នុងការគ្រប់គ្រង ហើយអភិបាលក្រុងក៏ត្រូវទទួលខុសត្រូវលើនេះដែរ ប៉ុន្តែបែរជារួចខ្លួនទៅវិញ»។
លោក ស៊ុំ ច័ន្ទគា បន្ថែមទៀតថា ចំណែកកម្មករអូសរទេះ ដែលតុលាការផ្ដន្ទាទោសទាំង ៧នាក់នោះ មួយចំនួនជាសាច់ញាតិជនរងគ្រោះ ដែលត្រូវសមត្ថកិច្ចវាយជាន់សង្កត់កទៅលើកម្មករម្នាក់នៅពេលតវ៉ា ដែលពួកគាត់បានប្ដឹងទៅតុលាការស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះនោះ ហើយតុលាការមិនទាន់បានរកយុត្តិធម៌ជូនពួកគាត់ផង ប៉ុន្តែពួកគាត់បែរជាត្រូវបានតុលាការផ្ដន្ទាទោសទៅវិញ៖ «អ្នកទាំង៧នាក់នឹងមិនទាន់បានចាប់ខ្លួនទេ ប៉ុន្តែយើងបានសាកសួរកម្មករអូសរទេះគាត់ថា៧នាក់នឹងមិនដឹងថាពួកគាត់ទៅណាទៅណីទេ គាត់ធ្លាប់ឆ្លើយបំភ្លឺម្ដងដែរ នៅព្រះរាជអាជ្ញាដែលគាត់ប្ដឹងសមត្ថកិច្ច វាយធ្វើទារុណកម្មកម្មករម្នាក់ក្នុងពេលកើតហេតុនោះ ប៉ុន្តែក្រោយមកដោយសាររឿងក្ដីស្ងប់ស្ងាត់ពួកគាត់ក៏ បាត់ទៅណាអស់តែម្ដង»។
លោក ចៅ វាសនា ជាចៅសង្កាត់ប៉ោយប៉ែតជាប់ឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើមកំណើតខ្មែរក្រោម។ ចៅសង្កាត់រូបនេះត្រូវបានចៅក្រមស៊ើបសួរនៃសាលាដំបូងខេត្តបន្ទាយមានជ័យបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារខេត្តនេះ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែកុម្ភៈ គឺនៅមុនពេលបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ឲ្យប្រើអំពើហិង្សាមានស្ថានទម្ងន់ទោស ដែលប្រព្រឹត្តនៅមុខទីស្នាក់ការគយ និងរដ្ឋាករក្រុងប៉ោយប៉ែត កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥។
កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥ ក្រុមកម្មករអូសរទេះប្រមាណ ១៥០នាក់ បានធ្វើបាតុកម្ម ទាមទារឲ្យមន្ត្រីគយប្រចាំច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិប៉ោយប៉ែត បញ្ឈប់យកពន្ធខ្ពស់ហួសហេតុ លើការដឹកទំនិញចេញចូលតាមរទេះរុញបន្តទៀត។ ការតវ៉ានេះ បង្កឲ្យមានការប៉ះទង្គិចគ្នា ដោយហិង្សារវាងក្រុមកម្មករអូសរទេះ និងកម្លាំងសមត្ថកិច្ច បណ្ដាលឲ្យខូចរថយន្តរបស់គយ និងរដ្ឋាករក្រុងប៉ោយប៉ែត ចំនួន ៧គ្រឿង ព្រមទាំងកញ្ចក់ របង ទ្វារ និងបង្អួចនៃទីស្នាក់ការគយខូចខាតមួយចំនួនទៀត។ ការតវ៉ាបង្កហិង្សាដាក់គ្នានេះ ដោយសារពួកគេឃើញសមត្ថកិច្ចចាប់តំណាងក្រុមអ្នកតវ៉ាម្នាក់វាយធ្វើទារុណកម្ម ហើយពួកគាត់ខឹង ក៏ផ្ទុះហិង្សាដាក់គ្នាតែម្ដង។
លោក ផុន សុប្រុស លើកឡើងថា ការចោទប្រកាន់ និងចាប់លោក ចៅ វាសនា ដាក់ពន្ធនាគារនេះ ដោយសារតែលោកជាមនុស្សមានប្រជាប្រិយភាព ដែលជាឆ្អឹងទទឹងកដល់ប្រជាប្រិយភាពរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
សង្គមស៊ីវិល៖ អនុសាសន៍របស់លោក ហ៊ុន សែន រឿងឱ្យមន្ត្រីបម្រើពលរដ្ឋ ត្រូវចាប់អនុវត្តពីថ្នាក់លើមុន ទើបមានប្រសិទ្ធភាព
ប្រភព៖ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅក្នុងវេទិកាកាលពីថ្ងៃអង្គារ
លោក ប៉ែន បុណ្ណារ៍ មន្ត្រីកម្មវិធីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាន (Whatsapp)
លោក សន ជ័យ ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា (Facebook)
មតិរបស់អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក
លោកអ្នកនាងជាទីមេត្រី!
MC:
មុនពេលការបោះឆ្នោតមកដល់ មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រឹងប្រែងកាន់តែខ្លាំងក្នុងការចុះឃោសនារកសំឡេងឆ្នោតតាមរយៈការចុះជួបជាមួយក្រុមកម្មករ សិស្ស-និស្សិត មន្ត្រីរាជការ និងប្រជាពលរដ្ឋជាដើម។ ក្រៅពីនេះ លោកក៏ឧស្សាហ៍ដាស់តឿនក្រើនរំលឹកដល់មន្ត្រីនៃរបបរបស់លោកដែរ ឲ្យខិតខំបម្រើពលរដ្ឋដោយស្មោះត្រង់ កុំចាត់ទុកខ្លួនឯងជាចៅហ្វាយនាយរបស់ពលរដ្ឋ។ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា នេះជាវោហាស័ព្ទនយោបាយច្រើនជាង ព្រោះលោក ហ៊ុន សែន តែងនិយាយបែបនេះជាញឹកញាប់ ប៉ុន្តែមិនមានឥទ្ធិពលអ្វីលើមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមរបស់លោកឡើយ ទោះបីជាពួកគេបានប្រព្រឹត្តខុសបែបណាក្តី។
លោក............រាយការណ៍អំពីរឿងនេះ៖
««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងគណនេយ្យភាពសង្គម យល់ឃើញប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា អនុសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន រឿងឱ្យមន្ត្រីបម្រើពលរដ្ឋដោយស្មោះត្រង់ និងចាត់ទុកពលរដ្ឋជាចៅហ្វាយនាយរបស់ខ្លួននោះ នឹងគ្មានប្រសិទ្ធភាពឡើយ ប្រសិនបើគ្មានការអនុវត្តភាពជាគំរូពីថ្នាក់លើមកមុនទេនោះ។
មន្ត្រីកម្មវិធីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាននៃសមាគម អាដហុក (ADHOC) លោក ប៉ែន បុណ្ណារ៍ ថ្លែងថា នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ពលរដ្ឋគឺជាម្ចាស់អំណាច ហើយមន្ត្រីទាំងអស់ គឺជាអ្នកបម្រើរបស់ពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងនៅកម្ពុជា គឺមិនដូច្នេះឡើយ។ លោកកត់សម្គាល់ថា មន្ត្រីធំៗ ភាគច្រើនដែលនៅក្រោមឱវាទរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬជួនកាលជាកូនចៅ ឬសាច់ញាតិនាយករដ្ឋមន្ត្រីផ្ទាល់តែម្ដង មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសនានា ដូចជា អំពើពុករលួយ ការបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ ការកាប់ព្រៃឈើ និងធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែខុសច្បាប់ បញ្ហាគ្រឿងញៀន ឬល្បែងស៊ីសងជាដើម ហើយពួកគេទាំងនោះច្រើនតែរួចខ្លួនពីសំណាញ់ច្បាប់។ លោកថា បញ្ហានេះបង្កើតឱ្យមានជាវប្បធម៌និទណ្ឌភាព ហើយបន្តិចម្តងៗ វាបានក្លាយជាគំរូអាក្រក់ និងឆ្លងរាលដាលដល់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសដែលលែងយកច្បាប់ជាធំ៖ «យើងឃើញថា មន្ត្រីថ្នាក់ធំៗ ហ្នឹង ទៅធ្វើអ្វីបានតាមចិត្ត។ ការទៅយកដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ មានដូចជា ដីបឹង ជាដើមនោះ ភាគច្រើនជាមន្ត្រីថ្នាក់ធំ មានឈ្មោះល្បីហ្នឹងតែម្ដង ទៅយកដី តាំងពីដីព្រៃលិចទឹក ចាក់ដីបឹង ដូចជានៅកំពង់សោមជាដើម សុទ្ធតែជាមន្ត្រីធំៗ ហើយពេលខ្លះ គឺជាសាច់ញាតិរបស់សម្ដេចទៀតផង។ ទោះបីមានប្រតិកម្មបង្ហាញយ៉ាងម៉េចក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែយើងឃើញថា អត់មានការផ្ដន្ទាទោសសោះ ស្ងាត់ឱ្យឈឹង ដូច្នេះវាធ្វើឱ្យមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិដែលមានឋានៈតូចហ្នឹង យកគំរូតាមថា បើមន្ត្រីថ្នាក់ធំប៉ុនមេឃធ្វើខុសច្បាប់ ហើយមិនមានទោសផង អញ្ចឹងខ្លួនក៏ធ្វើតាមដែរ។ នៅពេលធ្វើតាមហើយ ខ្លួនក៏មិនមានទោសដែរ។ ដូច្នេះ វាតគ្នារហូត ក្លាយជាប្រព័ន្ធមួយ។ យើងឃើញថា ប្រសាសន៍របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលព្រមានពីរឿងធនធានធម្មជាតិ និងបញ្ហាអ្វីផ្សេងទៀត គឺលែងមានតម្លៃ គ្មានប្រសិទ្ធភាព ដោយសារវាក្លាយជាប្រព័ន្ធតាំងពីថ្នាក់លើដល់មូលដ្ឋានទៅហើយ»។
កាលពីថ្ងៃអង្គារកន្លងទៅ ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រដល់សិស្សសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន បានដាស់តឿនសាជាថ្មីដល់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមរបស់លោក ឱ្យយកចិត្តទុកដាក់បម្រើពលរដ្ឋ ដោយត្រូវចាត់ទុកខ្លួនឯងជាខ្ញុំបម្រើដ៏ស្មោះត្រង់ មិនមែនជាចៅហ្វាយនាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ។ លោកបន្តថា តាមរយៈការបោះឆ្នោត ពលរដ្ឋជាម្ចាស់អំណាច ហើយលោកបានទូន្មានមន្ត្រីរបស់លោកថា ពួកគេនឹងមិនទទួលបានជោគជ័យឡើយ បើគ្មានការស្រឡាញ់ និងគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋនោះ៖ «អ្វីដែលជាតួនាទីរបស់យើង យើងមានបុណ្យសក្ដិ ហើយមើលស្រាលអ្នកដទៃ ដែលនៅធ្វើការជាមួយយើង ឬរហូតទៅដល់មើលស្រាលចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់របស់ពួកយើង ដែលយើងជាខ្ញុំបម្រើរបស់ពួកគាត់។ នេះជាចំណុចដែលត្រូវផ្ដោត ប្រសិនបើបោះបង់ចោលចំណុចនេះហើយ អ្នកមិនអាចទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងជីវិតនេះបានទេ។ គ្មានមន្ត្រីធ្វើអំពើអាក្រក់ណាមួយ ដែលទទួលបាននូវការស្វាគមន៍ទេ ត្រូវចងចាំ»។
ទោះជាបែបនេះក្តី អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុក (Facebook) ជាច្រើននាក់ បានបញ្ចេញទស្សនៈថា ពួកគេមិនជឿសម្ដីលោក ហ៊ុន សែន ឡើយ ហើយរឹតតែមិនជឿថា មន្ត្រីក្រោមឱវាទរបស់លោកនោះ ចាត់ទុកពលរដ្ឋជាចៅហ្វាយនាយរបស់ខ្លួននោះដែរ ព្រោះពួកគេឃើញមន្ត្រីទាំងនោះគិតពីផលប្រយោជន៍ខ្លួនឯងច្រើនជាង។ អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុកមួយចំនួន បានរិះគន់សម្ដីលោក ហ៊ុន សែន ថា គ្មានប្រយោជន៍។ ការរិះគន់ទាំងនោះរួមមាន៖ «ផ្ទះដូចវិមាន” “ប្រជាជនជាចៅហ្វាយ តែអ្នកបម្រើប្រជាជនវិញ មានវីឡា មានឡានទំនើបៗ។ នេះឬបម្រើដោយស្មោះនោះ? និយាយឱ្យតែពីរោះទេ អ្នកណាក៏ដឹងដែរស្រុកខ្មែរនោះ បើគ្មានលុយឱ្យទេ គឺចប់ហើយ»។
អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមមួយទៀតថា “ពេលប្រជាជនមានបញ្ហា ហើយទៅរកឱ្យជួយ បែរជាគេចវេះបាត់! ពិតជាមិនសមជាអ្នកបម្រើរាស្ត្រសោះ! ស្រឡាញ់អ្នកមានជាងអ្នកក្រ ទើបប្រជាជនឈប់គាំទ្រ! បើជួយប្រជាជនរងគ្រោះ នរណាមិនស្រឡាញ់ និងបោះឆ្នោតជូន ដូចករណីវិវាទដីធ្លីនៅតំបន់ជ្រោយចង្វារជាដើម!»។
លោក ប៉ែន បុណ្ណារ៍ សង្កត់ធ្ងន់ថា ការប្រកាសរបស់មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញនៅពេលនេះ ក៏ដូចជាលើកមុនៗ ដែរ នឹងគ្មានប្រសិទ្ធភាពនោះឡើយ ដរាបណាគ្មានការកែទម្រង់ពិតប្រាកដ និងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងទេនោះ។ លោកអះអាងថា ការដោះស្រាយបញ្ហានេះត្រូវចាប់ផ្ដើមធ្វើចេញពីជួរថ្នាក់ដឹកនាំជាតិមុនគេ ព្រោះមន្ត្រីធំៗ ទាំងនោះហើយ ដែលជាអ្នកធ្វើឱ្យមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមលែងគោរព និងអនុវត្តច្បាប់ដូចមុន៖ «មន្ត្រីធំៗ ដែលបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស ជាពិសេស បទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ល្បែងស៊ីសង និងគ្រឿងញៀន ជាដើមនោះ ត្រូវតែមានការស្រាវជ្រាវ ហើយយកមន្ត្រីទាំងអស់នោះទៅផ្ដន្ទាទោស។ ប្រសិនបើថ្នាក់លើ ឬសម្ដេចនាយកចង់បង្ហាញថា នីតិរដ្ឋ ដោយគ្រាន់តែផ្ដន្ទាទោសក្មួយគាត់ប៉ុន្មាននាក់នោះ ក៏វាទៅមិនរួចដែរ គឺទាល់តែស្រាវជ្រាវ និងផ្ដន្ទាទោសអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ ការកែទម្រង់ត្រូវចាប់ផ្ដើមចេញពីថ្នាក់លើ ដើម្បីជាគំរូដល់ថ្នាក់ក្រោម ហើយប្រសិនបើមិនមានការចាត់វិធានការកែទម្រង់ក្ដៅចំពោះមន្ត្រីថ្នាក់ខ្ពស់ទាំងនោះទេ ដូច្នេះវានឹងក្លាយជារឿងអនាធិបតេយ្យ លែងស្ដាប់មេកើយ។ វាទៅជាប្រទេសមួយលែងគោរពច្បាប់ និងពោរពេញដោយអំពើនិទណ្ឌភាពជាក់ជាមិនខាន»។
ចំណែក ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ វិញ កត់សម្គាល់ថា មន្ត្រីក្របខណ្ឌនយោបាយច្រើនតែសន្យាបែបនេះ ឬបែបនោះនៅមុនការបោះឆ្នោតម្តងៗ ប៉ុន្តែក្រោយពេលបោះឆ្នោត ពួកគេមិនបានអនុវត្តតាមសន្យារបស់ខ្លួនប៉ុន្មាននោះទេ។ ចំណែកមន្ត្រីរាជការសាធារណៈវិញ មួយចំនួនមិនបានបំពេញការងារទៅតាមតួនាទីរបស់ខ្លួនឡើយ ដោយនៅពេលមានបញ្ហាកើតឡើង ច្រើនតែលម្អៀងទៅរកភាគីអ្នកមានលុយមានអំណាច មិនបានគិតដល់សុខទុក្ខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប៉ុន្មាននោះឡើយ។ លោកថាបញ្ហានេះ កើតឡើងដោយសាររឿងទំនាស់ផលប្រយោជន៍ ទើបធ្វើឱ្យពួកគេបំភ្លេចតួនាទីជាអ្នកបម្រើពលរដ្ឋ និងគិតតែពីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះបាន លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានយន្តការជាក់លាក់នៅក្នុងការដាក់ពិន័យ ឬទោសទណ្ឌលើមន្ត្រីណាដែលមិនបម្រើពលរដ្ឋ មិនអាចត្រឹមតែនិយាយចោលនោះទេ៖ «នៅពេលដែលមន្ត្រីទាំងនោះលម្អៀងទៅរកអ្នកមានលុយ ពេលនោះហើយ ពួកគេអាចនឹងបំភ្លេច ឬប្រើអំណាចរដ្ឋបាលរបស់ខ្លួនបំពានទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ ដូច្នេះមន្ត្រីប្រភេទនោះ យើងអាចសន្និដ្ឋានថា ជាមន្ត្រីដែលបម្រើប្រជាពលរដ្ឋដោយមិនស្មោះត្រង់ ដោយពួកគេយកអំណាច យកឥទ្ធិពលនោះទៅប្រើប្រាស់ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ជាបទពិសោធន៍ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា នៅពេលដែលមានជម្លោះកើតឡើង មន្ត្រីដែលមានសិទ្ធិមួយចំនួនបែរជាឈរខាងក្រុមហ៊ុន ហើយទុកប្រជាពលរដ្ឋចោល ហើយមានអ្នកខ្លះថែមទាំងប្ដឹងប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនទៅទៀត។ នេះជារឿងមួយ ដែលគួរឱ្យអស់សំណើច ហើយមន្ត្រីប្រភេទនេះគួរតែទទួលទោសទៅតាមច្បាប់»។
ការក្រើនរំលឹកសាជាថ្មីឱ្យមន្ត្រីរបស់ខ្លួនបម្រើពលរដ្ឋដោយស្មោះត្រង់នេះ អាចជាសារនយោបាយទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក ហ៊ុន សែន ច្រើនជាងការអនុវត្តពិតជាក់ស្ដែង ដោយសារបុរសខ្លាំងរូបនេះ ធ្លាប់បានព្រមានមន្ត្រីរបស់លោកជាច្រើនដង អំពីរឿងដកហូតតួនាទី ប្រសិនបើពួកគេមិនបម្រើពលរដ្ឋនោះ។ ប៉ុន្តែ មកទល់នឹងពេលនេះ គ្មានមន្ត្រីណាម្នាក់ត្រូវបានបញ្ចប់ពីមុខតំណែងដោយសារមិនបម្រើពលរដ្ឋឡើយ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅចុងអាណត្តិទី ៥ នេះ លោកលោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីក្រោមឱវាទមួយចំនួន បែរជាព្រមានថា នឹងវាយបង្ក្រាបពលរដ្ឋខ្លួនឯងទៅវិញ ប្រសិនបើពួកគេហ៊ានចេញមុខតវ៉ាលទ្ធផលបោះឆ្នោតដូចលើកមុន ហើយលោក ហ៊ុន សែន ផ្ទាល់ថែមទាំងបានប្រកាសថា លោកសោយស្ដាយដែលមិនបានសម្លាប់ពលរដ្ឋខ្លួនឯង ដែលបានធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធីទាមទារលទ្ធផលបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ ២០១៣ កន្លងទៅនោះទៀតផង។ បន្ថែមពីលើនេះ ស្របពេលការបោះឆ្នោតកាន់តែខិតជិតមកដល់នេះ លោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីមួយចំនួននៃរបបក្រុងភ្នំពេញ បែរជាប្រឹងគំរាម និងបំភ័យពលរដ្ឋទៅវិញថា បើមិនទៅបោះឆ្នោត ពួកគាត់អាចនឹងមានទោសទណ្ឌ ផ្ទុយពីខ្លឹមសារច្បាប់ដែលកំណត់ថា ការបោះឆ្នោត គឺជាការប្រើប្រាស់សិទ្ធិប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះពលរដ្ឋទៅបោះឆ្នោត ឬមិនទៅបោះឆ្នោត គឺ ជាការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគាត់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។