ប្រទេសចិនសន្យាជួយរបបក្រុងភ្នំពេញគ្រប់បញ្ហា រួមទាំងរឿង EBA ផងដែរ
2019.04.28
លោក ហ៊ុន សែន មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ និងលោក លី ឃឺឈាង (Li Keqiang) នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន ក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខាមួយ កាលថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក Samdech Hun Sen, Cambodian Prime Minister
ប្រទេសចិនសន្យាជួយរបបលោក ហ៊ុន សែន ដោះស្រាយគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់ ដែលក្នុងនោះក៏រួមមានទាំងរឿងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ផងដែរ។ ជំហររបស់មហាយក្សចិននេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិន កាលពីថ្ងៃទី២៧ មេសា កន្លងទៅ។ សហជីពឯករាជ្យ ជឿជាក់ថា ចិនមិនអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហាការងារជូនពលរដ្ឋខ្មែរបានឡើយ ប្រសិនបើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់នោះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាងថា ភាគីចិនបានសិក្សាពីផលប៉ះពាល់នៃការដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA រួចហើយ ហើយបានរកឃើញថា រឿងនេះមិនមានផលប៉ះពាល់អ្វីធ្ងន់ធ្ងរនោះទេ។ លោកថា ភាគីចិនសន្យាថា នឹងរិះរកវិធីជួយដល់កម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងបែបនេះ ក្នុងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) នៅថ្ងៃទី២៨ មេសា គឺមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីលោកបានជួបពិភាក្សាជាមួយសមាជិកការិយាល័យនយោបាយ និងជាលេខាធិការនៃលេខាធិការដ្ឋានបក្សកុម្មុយនិស្តចិន លោក វ៉ាន់ ហូនីង។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងទៀតថា ភាគីចិនបានចាត់ទុកកម្ពុជាថា ជាមិត្តដែកថែប ដូច្នេះចិនសន្យាថា នឹងជួយដោះស្រាយកម្ពុជាគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់។ លោកក៏បានស្នើឱ្យភាគីចិនបើកទីផ្សារថែមទៀត សម្រាប់ផលិតផល និងកសិផលរបស់កម្ពុជាផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណា សហជីពឯករាជ្យជឿជាក់ថា ប្រទេសចិននឹងមិនអាចជួយស្រោចស្រង់កម្ពុជាបានឡើយ ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ ក្រោមកម្មវិធី “ទំនិញគ្រប់មុខលើកលែងគ្រឿងសព្វាវុធ” ហៅកាត់ថា EBA នោះ។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា និងជាអតីតសមាជិកគ.ជ.ប លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែងថា នេះគ្រាន់តែសារនយោបាយលួងចិត្តរបស់មេដឹកនាំរបបក្រុងប៉េកាំងប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា ប្រទេសចិនក៏ជាប្រទេសនាំចេញផលិតផលសំលៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង ទៅលក់នៅសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកដែរ ដូច្នេះការរំពឹងថា ចិននឹងជួយទិញផលិតផលវាយនភណ្ឌពីកម្ពុជានោះ គឺជារឿងដែលមិនអាចទៅរួចឡើយ។ ចំណែកការរំពឹងថា ចិននឹងបើកចំហទីផ្សារទិញទំនិញផ្សេងទៀតពីកម្ពុជានោះ ក៏ទំនងជាមិនអាចទៅរួចដូចគ្នា ព្រោះចិនគឺជាប្រទេសអ្នកផលិតនាំចេញ មិនមែនជាប្រទេសនាំចូលឡើយ៖ «យើងមើលឃើញថា បើមានការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នេះមានផលប៉ះពាល់ច្រើនទៅនឹងការងាររបស់បងប្អូនកម្មករ-កម្មការិនី និងអ្នកទទួលផលប្រយោជន៍ពីកម្មករហ្នឹងផងដែរ។ អ៊ីចឹងចិនអត់មានលទ្ធភាពជួយស្រោចស្រង់ នៅពេលកម្ពុជាយើងបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះហ្នឹងទេ ព្រោះប្រទេសចិនជាប្រទេសនាំចេញ មិនមែនប្រទេសនាំចូលទេ។"
សកម្មជនសិទ្ធិការងាររូបនេះ ថ្លែងទៀតថា ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាគួរតែស្វែងយល់ និងពិចារណាឱ្យបានច្បាស់ចំពោះការសន្យាទាំងឡាយរបស់ចិន ព្រោះវិបត្តិ និងសោកនាដកម្ម ដែលកម្ពុជាបានហែលឆ្លងកាត់ពីអតីតកាលនោះ សុទ្ធសឹងតែមានពាក់ព័ន្ធយ៉ាងជ្រៅជាមួយមហាអំណាចកុម្មុយនិស្តមួយនេះ។ លោកបន្ថែមថា មានតែថ្នាក់ដឹកនាំរបបបច្ចុប្បន្នទេ ទើបអាចដោះស្រាយវិបត្តិ EBA នេះបាន តាមរយៈការអនុវត្តលក្ខខណ្ឌដែលសហភាពអឺរ៉ុបបានស្នើឡើង នោះគឺការស្តារប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ៖ «គេគ្រាន់តែអ្នកមានឥទ្ធិពល គេគ្រាន់តែនិយាយមួយឃ្លាទេថា “អូ! មិនអីទេ អ្នកឯងត្រូវតែមានជំនឿលើយើងទៅ យើងនឹងជួយកម្ពុជា”។ យើងធ្លាប់មានប្រវត្តិសាស្ត្រជូរចត់ជាមួយចិនជាច្រើនកន្លងមកហើយ ហើយយើងមិនចង់ឃើញជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រចាស់ហ្នឹងឡើងវិញទេ។ ធម្មតា គេចេះតែថា ជួយហើយ ប៉ុន្តែសំខាន់គឺនៅលើជំហរយើងដែលជាម្ចាស់ប្រទេស ម្ចាស់ស្រុក។ រឿងអ្នកខាងក្រៅ វាជារឿងដោយឡែកមួយទៀត។ គេមិនអាចយកផលប្រយោជន៍ស្រុកគេ មកជួយស្រោចស្រង់ស្រុកយើង១០០% នោះទេ»។
សហភាពអឺរ៉ុបបានប្រកាសពីដំណើរការពិចារណាព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA រួចហើយ កាលពីខែកុម្ភៈកន្លងទៅ បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញថា គ្មានការវិវឌ្ឍវិជ្ជមានណាមួយ ទាក់ទងនឹងស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ចាប់ខែពីខែសីហាខាងមុខនេះ រហូតដល់ដល់ខែ មករា ឆ្នាំ ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុបនឹងចាប់ផ្ដើមដំណាក់កាលធ្វើការសម្រេចចិត្ត ថាតើត្រូវរក្សា ឬព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ។ បើនៅខែ មករា ឆ្នាំ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុប សម្រេចព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ នោះសហភាពអឺរ៉ុប នឹងទុកពេលឱ្យរបបក្រុងភ្នំពេញ ៦ខែទៀត ដើម្បីត្រៀមខ្លួន មុននឹងសេចក្ដីសម្រេចនេះ ចូលជាធរមាន នៅអំឡុងពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ២០២០ ខាងមុខ។
មកទល់នឹងពេលនេះ របបលោក ហ៊ុន សែន បានដាក់ចេញនូវកំណែទម្រង់មួយចំនួន ដើម្បីទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យបន្តរកស៊ីនៅកម្ពុជាតទៅទៀត ទោះជាគ្មានប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធក៏ដោយ។ ដំណោះស្រាយទាំងនោះ មានជាអាទិ៍ នយោបាយអនុគ្រោះពន្ធ ការបន្ថយថ្លៃដើមសេវា ការសម្រួលមិនឱ្យមានភាពសាំញ៉ាំលើការផ្តល់សេវា សម្រួលការដឹកជញ្ជូន បញ្ចុះតម្លៃផ្ទុក និងលើកដាក់កុងតឺន័រ ព្រមទាំងការបញ្ចុះតម្លៃអគ្គិសនី ជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណា សហជីពឯករាជ្យ និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម ថ្លែងថា របបក្រុងភ្នំពេញមិនគួរជ្រើសរើសយកមធ្យោបាយនេះ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសម្ពាធរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនោះទេ ព្រោះកម្ពុជានៅត្រូវការប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបនៅឡើយ ដើម្បីពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។ ពួកគេទទូចឱ្យរបបនេះ ព្យាយាមរកដំណោះស្រាយយ៉ាងណា ឱ្យកម្ពុជានៅតែទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នេះ បន្តទៅទៀត។
តាមរយៈប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប និង GSP របស់សហរដ្ឋអាមេរិក កម្ពុជានាំចេញទំនិញទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប និងអាមេរិក គិតជាទឹកប្រាក់ជាង ៨,៥ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅ។ ទំហំពាណិជ្ជកម្មនេះ គឺស្មើនឹង ១ភាគ៣ ឬ ៣៨% នៃផលទុនជាតិសរុប (GDP) របស់កម្ពុជា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ រក្សាជំហរតស៊ូ ដើម្បីសេរីភាពសហជីព និងការពារផលប្រយោជន៍កម្មករក្រោយមានសេរីភាព
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់
- ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម «ស្តេចកោះកុង»?
- ពលរដ្ឋរិះគន់អាជ្ញាធរអប្សរាបណ្តោយឱ្យអ្នកមានលុយមានអំណាចសង់ផ្នូរខ្មោចចិនមួយធំក្នុងតំបន់អង្គរ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- គណបក្សកម្លាំងជាតិបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងលោក ជា មុនី ធ្វើជាប្រធានបក្ស
- លោក រ៉ុង ឈុន ថា លោកមិនខ្លាចក្នុងការចូលបំភ្លឺតុលាការទេ ពាក់ព័ន្ធបទចោទ «មិនរាងចាល»
- អ្នកឃ្លាំមើលថា លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អសមត្ថភាពក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា ទើបប្រកាសធ្វើច្បាប់ចោទអ្នករិះគន់ថា ជាក្រុមភេរវកម្ម
- ហេតុអ្វីបានជាលោក ហ៊ុន សែន មិនហ៊ានក្អកជាមួយវៀតណាមក្នុងរឿង CLV?
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ