សង្គមស៊ីវិលទទូចឱ្យរបបក្រុងភ្នំពេញស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ ចំពេលប្រតិភូអឺរ៉ុបមកបំពេញបេសកកម្មនៅកម្ពុជា
2019.03.19
សង្គមស៊ីវិលអំពាវនាវដល់របបក្រុងភ្នំពេញ ឱ្យគោរពច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលកម្ពុជាបានទទួលស្គាល់ ដើម្បីរក្សាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីសហភាពអឺរ៉ុប។ សំណើនេះធ្វើឡើងចំពេលដែលគណៈប្រតិភូអឺរ៉ុបកំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា រយៈពេល ២ថ្ងៃ។ របបក្រុងភ្នំពេញបញ្ជាក់ជាថ្មីទៀតថា នឹងមិនបន្ទន់ជំហរចំពោះសហភាពអឺរ៉ុបនោះឡើយ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាច្រើនស្ថាប័ន បូករួមទាំងសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនទៀតផង បានសម្ដែងការសោកស្ដាយ និងព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ដែលសហភាពអឺរ៉ុបបានចាប់ផ្ដើមនីតិវិធីព្យួរបណ្ដោះអាសន្ននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះ EBA ពីកម្ពុជា។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិលអះអាងថា ការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នឹងមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន ដោយផ្ទាល់ និងដោយប្រយោល ចំពោះជីវភាពរស់នៅ និងសុខុមាលភាពរបស់ពលរដ្ឋ ព្រមទាំងការអភិវឌ្ឍជាតិទាំងមូល។ ហេតុដូច្នេះពួកគេ ស្នើឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ចាត់វិធានការជាក់ស្ដែង និងម៉ត់ចត់ ក្នុងការស្ដារ ការពារ និងបំពេញលក្ខខណ្ឌសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិការងារ ដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិ។
សំណើរបស់ក្រុមសង្គមស៊ីវិលនេះ ធ្វើឡើងតាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមនៅថ្ងៃទី១៩ មីនា ស្របពេលគណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបកំពុងបំពេញបេសកកម្មនៅកម្ពុជា ដែលជាផ្នែកមួយនៃការត្រួតពិនិត្យមើលការស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ មុននឹងដាក់ចេញនូវការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះ EBA ជាផ្លូវការ។
អ្នកនាំពាក្យរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ផៃ ស៊ីផាន ថ្លែងអំណរគុណចំពោះការយកចិត្តទុកដាក់របស់ក្រុមសង្គមស៊ីវិលចំពោះរឿង EBA នេះ ក៏ប៉ុន្តែលោកថា របបរបស់លោកនៅតែប្រកាន់ជំហរមិនឱនលំទោនដាក់សហភាពអឺរ៉ុបជាដាច់ខាត។ លោកក៏បានស្នើឱ្យក្រុមសង្គមស៊ីវិលពិនិត្យមើលឱ្យបានច្បាស់លាស់អំពីស្ថានភាពនៅកម្ពុជា មុននឹងចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដែលលោកចោទថា មានចរិតនយោបាយបែបនេះ៖ «សង្គមស៊ីវិលដែលចងក្រងគ្នា បង្កើតជាចលនានយោបាយហ្នឹង គួរតែវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជា ហើយចំពោះវិស័យ EBA អាហ្នឹង គឺជារឿងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការជជែកគ្នា។ ទោះជាយ៉ាងណា រាជរដ្ឋាភិបាលប្រាប់ហើយ គឺយើងមិនលុតជង្គង់អង្វរ ដើម្បីសុំយកការអនុគ្រោះពន្ធហ្នឹង មកប្ដូរនឹងអធិបតេយ្យភាព មកបំផ្លាញតុលាការកំពូលនោះទេ»។
អ្នកនាំពាក្យសមាគម អាដហុក (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា កត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានទម្លាប់ឆ្លើយតបបែបអវិជ្ជមានចំពោះសំណើទាំងឡាយរបស់សង្គមស៊ីវិលទេ។ លោកបកស្រាយថា ក្រុមសង្គមស៊ីវិលលើករឿងនេះឡើង ដោយសារមើលឃើញពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់វិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច ក្នុងករណីដែលកម្ពុជាបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ការពង្រឹងប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សស្របតាមការទាមទាររបស់សហភាពអឺរ៉ុប គឺជាអនុវត្តតាមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិទៅវិញទេ មិនមែនប៉ះពាល់ដល់ឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យរបស់ជាតិនោះទេ៖ «យើងចង់ឱ្យគ្រប់ភាគីទាំងអស់ ត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យខ្លាំងក្លាបន្ថែមទៀត ទៅលើបញ្ហាជីវភាពរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាយើង។ ចៀសវាងទៅខាងមុខមានភាពប្រឈមណាមួយ ក្រោយមានការព្យួរការអនុគ្រោះពន្ធហ្នឹង។ យើងដឹងហើយមានការខាតបង់ណាស់សម្រាប់ផលប្រយោជន៍រួមរបស់ប្រទេសជាតិយើងហ្នឹង»។
សហភាពអឺរ៉ុបបានប្រកាសពីដំណើរការពិចារណាព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះ EBA ពីកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១១ កុម្ភៈកន្លងទៅ។ ដំណើរការនេះ មានរយៈពេលសរុបទាំងអស់១៨ ខែគិតចាប់ពីថ្ងៃទី១២ កុម្ភៈតទៅ ហើយចែកចេញជាបីដំណាក់កាល។ សហភាពអឺរ៉ុបបានទុកពេលឱ្យរបបក្រុងភ្នំពេញចំនួន ៦ខែ ដើម្បីស្ការស្ថានការណ៍នយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្ស បើពុំដូច្នេះទេ ក្នុងរយៈពេល ៦ខែ បន្ទាប់ទៀត អឺរ៉ុបនឹងចាប់ផ្ដើមដំណាក់កាលធ្វើការសម្រេចចិត្តថា តើត្រូវរក្សា ឬព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជា។ បើមានការសម្រេចថា ព្យួរ សហភាពអឺរ៉ុបទុកពេលឱ្យកម្ពុជា ៦ខែទៀត ដើម្បីត្រៀមខ្លួន មុននឹងការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនោះចូលជាធរមាន។
អាស៊ីសេរីបានទាក់ទងតំណាងសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា ដើម្បីសាកសួរអំពីបេសកកម្មនៅកម្ពុជារយៈពេលពីរថ្ងៃ គឺថ្ងៃទី១៩ និងទី២០ មីនា នេះដែរ ប៉ុន្តែមិនទាន់ទទួលបានការឆ្លើយនៅឡើយទេ គិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិលជឿជាក់ថា ស្ថានភាពអាក្រក់នៃការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នឹងអាចបញ្ចៀសបាន ប្រសិនបើរបបក្រុងភ្នំពេញប្រឹងប្រែងបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនចំពោះពលរដ្ឋ និងអនុវត្តតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញឱ្យបានត្រឹមត្រូវប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។