លោក ហ៊ុន សែន សារភាពថា លោកដឹកនាំប្រទេសបច្ចុប្បន្នខិតទៅរកចិន
2018.05.09
សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនបានបញ្ជាក់ពីកាគាំទ្ររបស់ខ្លួនចំពោះរបបក្រុងភ្នំពេញសាជាថ្មីទៀត ស្របពេលដែលមេដឹកនាំរបបនេះ គឺលោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា លោកពេញចិត្តនឹងធ្វើការជាមួយប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយនេះ ព្រោះងាយស្រួលធ្វើការជាមួយ។ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមយល់ឃើញថា ដោយសារតែរបបក្រុងភ្នំពេញទទួលបានការគាំទ្រខ្លាំងពីប្រទេសចិន ទើបមេដឹកនាំរបបនេះ តែងលើកឡើងពីគុណសម្បត្តិរបស់ចិន ជាជាងការមើលឃើញពីចំណុចអវិជ្ជមានដែលកើតឡើងដោយគម្រោងវិនិយោគរបស់ចិន ឬក្រុមជនជាតិចិនដែលកំពុងស្នាក់នៅកម្ពុជា។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមយល់ឃើញប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា មូលហេតុដែលមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវនិយាយសរសើរចិនមិនដាច់ពីមាត់ជារឿយៗបែបនេះ ដោយសារប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយនេះបានគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងទៅលើរបៀបដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការ ប្រាសចាកពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យរបស់លោក។ ហេតុផលសំខាន់មួយទៀត គឺដោយសារចិន បានសាយភាយឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា តាមរយៈការបណ្ដាក់ទុនរកស៊ី ព្រមទាំងការផ្តល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីជាច្រើនលានដុល្លារដល់កម្ពុជា។
ប្រធានក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក ហង្ស វិទូ កត់សម្គាល់ថា របបក្រុងប៉េកាំងបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសនានានៅលើពិភពលោកនេះ ដោយមិនគិតពីរឿងប្រជាធិបតេយ្យ ឬការគោរពសិទ្ធិមនុស្សអ្វីនោះទេ សំខាន់ឱ្យតែប្រទេសណាដែលអាចផ្ដល់ប្រយោជន៍ឱ្យចិនបានច្រើននោះ ចិន រាប់រកនឹងចងសម្ព័ន្ធមិត្តភ្លាម។ លើសពីនេះ ប្រទេស ឬរបបណាដែលមានទំនោរដឹកនាំតាមបែបកុម្មុយនិស្ត ឬផ្ដាច់ការ ឬក៏សុខចិត្តបម្រើមហិច្ឆតារបស់ចិននោះ ចិននឹងប្រកាសគាំទ្រពេញទំហឹងចំពោះរដ្ឋាភិបាល ឬមេដឹកនាំរបបនោះតែម្ដង។
លោកយល់ឃើញថា ដោយសារមូលហេតុនេះហើយទើបបានជាចិនប្រកាសគាំទ្រដល់របបលោក ហ៊ុន សែន ម្តងហើយម្ដងទៀត បើទោះបីជារបបនេះបានរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យធ្ងន់ធ្ងរ ហើយត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេស ក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យលោកខាងលិច រិះគន់ និងដាក់ទណ្ឌកម្ម យ៉ាងណាក្តី។ «»
កាលពីថ្ងៃទី៣ ឧសភា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានសន្តិសុខក្រៅប្រទេសនៃក្រសួងការបរទេសចិន លោក លាវ ស៊ាវប៊ីន (Liu Shaobin) បានអះអាងប្រាប់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន ថា ចិនមានជំហរឥតងាករេ ក្នុងការគោរពឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ និងការចាត់វិធានការនានារបស់របបក្រុងភ្នំពេញ ចំពោះកិច្ចការពារសន្តិសុខ និងស្ថិរភាពសង្គម។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃច័ន្ទ ដើមសប្ដាហ៍នេះ។
ការប្រកាសជំហរបែបនេះ មិនមែនជាលើកទី១ទេ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧ បក្សកុម្មុយនិស្តចិន ក៏ធ្លាប់បានប្រកាសយ៉ាងមហោឡារិកដែរថា នឹងធ្វើជាបង្អែកដ៏រឹងមាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសប្រកបដោយសុខសន្តិភាព។ ការប្រកាសនេះ ធ្វើឡើងក្នុងពិធីស្រស់ស្រូបអាហារពេលល្ងាចរវាងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃគណៈកម្មាធិការបក្សកុម្មុយនិស្តចិន លោក សុង ថាវ និងលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន។
ក្រៅពីនេះទៀត ចិនចាប់យកប្រទេសកម្ពុជា និងឡាវ ជាទីតាំងភូមិសាស្ត្រនយោបាយដ៏សំខាន់ ដើម្បីពង្រឹងអំណាចរបស់ខ្លួន ហើយក្នុងសម័យទំនើបនេះ គ្មានរដ្ឋាភិបាលណាដែលពង្រីកការសាយភាយឥទ្ធិពលកាន់តែធំទៅលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដូចរដ្ឋាភិបាលចិននោះទេ។ ទីក្រុងប៉េកាំងមកទល់ពេលនេះ នៅតែរក្សាបាននូវការសាយភាយឥទ្ធិពលមកលើប្រទេសក្រីក្រដូចជាកម្ពុជា ដូចជាឥទ្ធិពលមនោគមវិជ្ជា ការគាំទ្ររបបខ្មែរក្រហម ចលនាបដិវត្តន៍រ៉ាឌីកាល់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ការផ្ដល់ទីកន្លែងស្នាក់នៅសម្រាប់ការភៀសព្រះកាយព្រះមហាក្សត្រនរោត្តម សីហនុ ក្រោយពីត្រូវគេទម្លាក់ពីតំណែង។ នៅសម័យនេះវិញ ចិនបានបោះទុនវិនិយោគដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ និងការប្រកាសគាំទ្រ និងទទួលស្គាល់របបប្រជាធិបតេយ្យបែបផ្ដាច់ការរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ លើសពីនេះទៀត ចិនបានចាប់យកកម្ពុជា ជាចំណុចកណ្ដាលនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ខ្លួននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬអាស៊ាន ក្រោយពីបានបរាជ័យលើការពង្រឹងអំណាចផ្ដាច់ការនៅប្រទេសភូមា បច្ចុប្បន្ន។ ខណៈសមាជិកអាស៊ានបួនផ្សេងទៀត រួមមាន ប្រទេសប្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម កំពុងមានជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះ។ ហើយរបបទីក្រុងភ្នំពេញ ជាដៃជើងរបស់ ទី ក្រុងប៉េកាំងដ៏សំខាន់ ពិសេសជំហរ ដែលឈរខាងប្រទេសចិន លើបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ។
អ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក ហង្ស វិទូ យល់ឃើញថា ការបញ្ជាក់ជំហរជាថ្មីទៀតរបស់ចិននេះ នឹងធ្វើឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាបក្សកាន់អំណាច មិនខ្លាចនឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលគ្មានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌នោះឡើយ ហើយការគាំទ្រនេះនឹងធ្វើឱ្យបក្សកាន់អំណាចកាន់តែមានទឹកចិត្តខ្លាំងក្លា ក្នុងការផាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាបក្សប្រឆាំងធំជាងគេនៅកម្ពុជា ចេញពីសង្វៀននយោបាយ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី ៦ នៃរដ្ឋសភា នៅខែកក្កដា ខាងមុខនេះ។
ខណៈចិនបញ្ជាក់ជំហរគាំទ្រជាថ្មីទៀតដល់របបក្រុងភ្នំពេញនេះ លោក ហ៊ុន សែន ឯណោះវិញ បានសារភាពថា លោកពិតជាកំពុងដឹកនាំប្រទេសខិតទៅរកចិនប្រាកដមែន ដោយសារលោកងាយស្រួលធ្វើការជាមួយប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយនេះ។ ក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានពង្រីក និងលើកកម្រិតគុណភាពកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ ៣ កាលពីថ្ងៃទី៧ ឧសភា កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានចំអកដល់អ្នកដែលរិះគន់វត្តមានជនជាតិចិននៅលើទឹកដីកម្ពុជាថា ជនជាតិចិនមានវត្តមានច្រើននៅកម្ពុជា គឺដោយសារការវិនិយោគរបស់ចិនកើនឡើង។ «»
មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ហ៊ុន សែន ដែលកាលពីអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ និងដើមទសវត្សរ៍ ១៩៩០ ដែលធ្លាប់ជាសត្រូវរបស់ចិននោះ ជឿជាក់ទាំងស្រុងថា ទំនាក់ទំនងរវាងរបបរបស់លោក និងចិនកុម្មុយនិស្តនាពេលនេះ គឺជាទំនាក់ទំនងស្មើភាពគ្នា។
ផ្ទុយពីនេះ អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមអះអាងថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ចិនក្នុងការគាំទ្ររបបលោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺដោយសារចិនសម្លឹងឃើញផលប្រយោជន៍របស់គេច្រើនជាង ទាំងផលប្រយោជន៍ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ។
ចិនមានគោលនយោបាយមួយគឺចាប់យកអ្នកឈ្នះ នៅអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩៣ នៅអំឡុងពេលគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលជាគណបក្សឈ្នះឆ្នោតនោះ ចិនបានចងសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងសម្ដេចក្រុមព្រះឬគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្រៅពីចិនបោះទុនវិនិយោគ និងផ្ដល់ជំនួយសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍នោះ ចិនក៏ផ្ដល់ជំនួយឲ្យគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច សម្រាប់ជាដើមទុននយោបាយទៀតផង។ ក៏ប៉ុន្តែក្រោយពីគណបក្សនេះ បាត់បង់ទំនុកចិត្តពីប្រជាពលរដ្ឋនោះ ចិនក៏ងាកមកចាប់លោក ហ៊ុន សែន ជាសម្ព័ន្ធមិត្តវិញម្ដង។ នៅពេលខាងមុខទៀតចិនក៏អាចធ្វើដូច្នេះទៀត គឺនឹងចាប់បក្សផ្សេងទៀត ជាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួន នៅពេលគណបក្សណាផ្សេងបានដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលនោះ។
ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ ថ្លែងថា ឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅកម្ពុជាកើតឡើងក្រោមរូបភាពពីរ គឺការផ្ដល់ជំនួយ ទាំងជំនួយមានសំណង និងឥតសំណង និងគម្រោងវិនិយោគខ្នាតធំលើវិស័យមួយចំនួន ដូចជា រ៉ែ ថាមពល និងវារីអគ្គិសនី ជាដើម។ លោកបន្តថា គម្រោងវិនិយោគចិនខ្លះបានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនមិនពេញចិត្ត ដ្បិតថៅកែចិនមិនបានទទួលយកកម្មករខ្មែរឱ្យចូលធ្វើការឡើយ គឺពួកគេប្រើតែកម្មករចិនខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ។ «»
ជំនួយដែលចិនផ្ដល់មកកម្ពុជា សុទ្ធសឹងជាជំនួយគ្មានលក្ខខណ្ឌដែលនាំឱ្យមានការបារម្ភអំពីការប្រើប្រាស់ជំនួយទាំងនោះ មិនចំគោលដៅ និងការបាត់បង់ទៅលើអំពើពុករលួយ ចំណែកឯគម្រោងវិនិយោគខ្នាតធំរបស់ចិននៅកម្ពុជា ភាគច្រើនសុទ្ធសឹងតែជាដើមហេតុនៃទំនាស់ច្រើនយ៉ាង ជាពិសេស គឺទំនាស់ដីធ្លីរ៉ាំរ៉ៃជាមួយក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ។
ប្រព័ន្ធទិន្នន័យរបស់រដ្ឋាភិបាលស្ដីពីជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ពីបរទេសបង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេល ១៣ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍របស់ចិន នៅកម្ពុជា មានចំនួនសរុប ៥៧គម្រោង ក្នុងនោះ៤៧គម្រោង គឺជាប្រភេទប្រាក់កម្ចីមានទឹកប្រាក់សរុបជិត ៣ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក និងប្រភេទជំនួយឥតសំណងមានចំនួនត្រឹម ១០គម្រោងប៉ុណ្ណោះ ដែលមានទឹកប្រាក់សរុបជិត ១៨០លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្រៅពីជំនួយនោះ កម្ពុជាខ្ចីបំណុលបរទេសដែរ ក្រោមរួបភាពយកមកអភិវឌ្ឍន៍។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០១៥ ជំពាក់បំណុលបរទេសចំនួន ៥.៦ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ រយៈពេលដូចគ្នានេះ វិស័យឯកជនបានខ្ចីប្រាក់ពីបរទេសចំនួនជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ។ ជាសរុប ប្រទេសកម្ពុជា ជំពាក់បំណុលបរទេសជិត ១០ពាន់លានដុល្លារ។ ក្នុងចំណោមបំណុលទាំងនេះ កម្ពុជាជាប់បំណុលចិន ប្រមាណ ៤៥ភាគរយ នៃបំណុលបរទេសសរុប។
ការវិវឌ្ឍន៍ដ៏សំខាន់មួយទៀតនៅរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ក្រៅពីលំហូរសាច់ប្រាក់កម្ចី និងជំនួយរបស់ចិននោះ គឺការបារម្ភមួយទៀត អំពី លំហូរជនជាតិចិនដ៏ច្រើន មកកម្ពុជា នៅតាមតំបន់សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជា មានជាអាទិ៍ រាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តព្រះសីហនុ និងខេត្តសៀមរាប ជាដើម ដែលជាញឹកញាប់ភ្ញៀវទេសចរ ឬអ្នករកស៊ីចិនមួយចំនួន បានបង្កការរំខានដល់ការរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ តាមរយៈការបង្កអំពើហិង្សា និងបទល្មើសផ្សេងៗ។ ជាពិសេសទៅទៀតនោះ ពួកគេមួយចំនួនត្រូវបានរកឃើញថា គឺជាក្រុមជនល្មើសចាប់ជំរិតតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ដែលបានប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជាជាកន្លែងប្រព្រឹត្តបទល្មើស។
អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមលើកឡើងថា ភាគីទាំងពីរ គឺកម្ពុជា និងចិន គួរយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់នេះ ជាពិសេសគឺរបបក្រុងភ្នំពេញតែម្ដង ដែលជាប្រទេសសាមីទទួលយកជនជាតិចិនទាំងនោះ ឱ្យមកស្នាក់នៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួន ជាជាងការមើលឃើញពីគុណសម្បត្តិរបស់ប្រទេសចិនតែមួយមុខនោះ៕