របបភ្នំពេញថា ការសម្រេចរបស់សភាអឺរ៉ុបចំពោះកម្ពុជាជារឿងលម្អៀង និងមានស្តង់ដារពីរ
2018.09.15
ស្ថានបេសកកម្មកម្ពុជាប្រចាំសហភាពអឺរ៉ុបចាត់ទុកថា សេចក្ដីសម្រេចរបស់សភាអឺរ៉ុបឱ្យរបបក្រុងភ្នំពេញស្តារប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះ ជារឿងលម្អៀង និងមានស្តង់ដារពីរ។ អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមយល់ថា ការទាមទាររបស់សភាអឺរ៉ុបនេះ គឺដើម្បីតែផលប្រយោជន៍របស់កម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ ហើយរបបដឹកនាំបច្ចុប្បន្នត្រូវតែយកសំណើនេះទៅពិចារណា និងដោះស្រាយ មិនមែនជាការវាយបកទៅសភាអឺរ៉ុបបែបនេះឡើយ។
តំណាងរបបលោក ហ៊ុន សែន ប្រចាំសហភាពអឺរ៉ុប បានប្រើសំដីធ្ងន់ៗ និងវាយប្រហារថា សភាអឺរ៉ុប គឺជាស្ថាប័នដែលតែងតែអនុម័តសេចក្ដីសម្រេចចិត្តប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរកម្ពុជាមិនដែលខាន ចាប់តាំងពីត្រូវបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩ នោះរួចមក ហើយសេចក្ដីសម្រេចទាំងនោះ សុទ្ធតែបង្កប់នូវរបៀបវារៈនយោបាយដែលជំរុញដោយមហាអំណាចបរទេស ឬពួកក្រុមប្រឆាំង។
ស្ថានបេសកកម្មកម្ពុជាប្រចាំសហភាពអឺរ៉ុប បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃទី១៣ កញ្ញា ដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា សេចក្ដីសម្រេចរបស់សភាអឺរ៉ុបនេះ ធ្វើឡើងតាមតែការចង្អុលបង្ហាញពីបុគ្គលប្រឆាំងតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនបានផ្ដល់តម្លៃដល់គំនិតប្រជាធិបតេយ្យតាមបែបកម្ពុជាឡើយ។ តំណាងរបបក្រុងភ្នំពេញដដែលបន្តថា របបនេះមានហេតុផលត្រឹមត្រូវ និងភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់លើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា និងថ្នាក់ដឹកនាំផ្សេងទៀតនៃគណបក្សនេះ។ ហេតុផលនោះ គឺការទប់ស្កាត់មិនឱ្យមានការផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ ដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលរបបលោក ហ៊ុន សែន ចោទថា មានសហរដ្ឋអាមេរិកជាអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង។ តំណាងរបបលោក ហ៊ុន សែន បន្តថា ខ្លួនសោកស្ដាយដែលសភាអឺរ៉ុបបិទភ្នែកធ្វើមិនដឹងមិនលឺចំពោះរឿងនេះទៅវិញ។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ កញ្ញា កន្លងទៅ សភាអឺរ៉ុបបានអនុម័តសេចក្ដីសម្រេចចុងក្រោយ ទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ទម្លាក់ចោលរាល់បទចោទប្រឆាំងនឹងមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា និងអំពាវនាវឲ្យមានការដោះលែងរូបលោកឲ្យមានសេរីភាពឡើងវិញជាបន្ទាន់ និងដោយឥតលក្ខខណ្ឌ។ សភាអឺរ៉ុបក៏អំពាវនាវដូចគ្នា ចំពោះករណីអ្នកនយោបាយដទៃទៀត រួមទាំងលោក សម រង្ស៊ី ផងដែរ។ សភាអឺរ៉ុបបានស្នើឲ្យនាយកដ្ឋានសេវាកិច្ចការបរទេសរបស់អឺរ៉ុប ( EEAS ) និងគណៈកម្មការអឺរ៉ុប ( European Commission ) រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះបុគ្គល ដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជា ក្នុងគោលដៅឈានទៅរកការដាក់ចេញនូវវិធានការណ៍រឹតត្បិតទិដ្ឋាការ និងបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ជនទាំងនោះ។
តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងជាអតីតសមាជិកគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក រ៉ុង ឈុន បដិសេធការលើកឡើងរបស់តំណាងកម្ពុជា។ លោកថា សភាអឺរ៉ុបមិនមែនស្ដាប់តាមបុគ្គលម្នាក់ ឬពីរនាក់ រួចសម្រេចចិត្តនោះទេ។ លោកបន្តថា សភាអឺរ៉ុប ឬសហភាពអឺរ៉ុបតែម្ដង បានជួយជ្រោមជ្រែងដល់កម្ពុជាក្នុងការនាំផលិតផលរបស់ខ្លួនទៅលក់នៅលើទីផ្សារអឺរ៉ុប ហើយដែលការរីកចម្រើននៃវិស័យនេះបានជួយលើកស្ទួយជីវភាពពលរដ្ឋខ្មែរយ៉ាងច្រើន។ លោកជឿជាក់ថា សភាអឺរ៉ុបគ្មានបំណងអាក្រក់អ្វីមកលើកម្ពុជាឡើយ ផ្ទុយទៅវិញនេះជាចេតនាល្អរបស់សភាអឺរ៉ុបទៅវិញទេ ដែលចង់ឱ្យកម្ពុជាវិលមករកគន្លងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ៖ «យើងគិតថា ត្រូវតែយកអ្វីដែលគេលើកឡើងយកមកពិនិត្យពិចារណា មិនត្រូវថ្លែងការចោទប្រកាន់សហភាពអឺរ៉ុបនោះទេ ព្រោះយើងដឹងហើយសហភាពអឺរ៉ុប គឺជាដង្ហើមរស់របស់កម្ពុជា។ ប្រសិនបើគេដាក់ទណ្ឌកម្មអ្វីដូចដែលគេព្រមានម្ដងហើយម្តងទៀត អ្នកដែលបាត់បង់ផលប្រយោជន៍គឺជាតិខ្មែរ និងប្រជាពលរដ្ឋ និងកម្មករ-កម្មការិនី ហើយអ្នកដែលទទួលបានផលប្រយោជន៍ គឺមនុស្សមួយក្ដាប់តូច អ្នកដែលមានអំណាច ទើបទទួលបានផលប្រយោជន៍បន្តិចបន្តួច»។
លោកបន្តថា វិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន កើតឡើងដោយសារតែការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការយកអាសនៈសភា និងក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ជាង ៥ពាន់អាសនៈ ទៅចែកគ្នាកាន់កាប់ ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា និងការហាមប្រាមថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំងមិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំ ដូច្នេះដំណោះស្រាយត្រូវតែចាប់ផ្ដើមពីចំណុចនេះ ដូចអ្វីដែលសហភាពអឺរ៉ុបកំពុងទាមទារយ៉ាងដូច្នេះដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណា មន្ត្រីនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលោក សុខ ឥសាន អះអាងថា ការដាក់កំហិតរបស់សភាអឺរ៉ុបនេះ ជារឿងដែលមិនអាចទៅរួចឡើយ។ លោកសរសេរក្នុងបណ្ដាញសង្គមតេឡេក្រាម (Telegram) នៅថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ថា សំណុំរឿងលោក កឹម សុខា កំពុងស្ថិតក្នុងដៃតុលាការ ដូច្នេះត្រូវទុកឱ្យតុលាការបន្តរឿងក្តីឱ្យចប់សព្វគ្រប់ ចំណែក សិទ្ធិធ្វើនយោបាយរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងទាំង ១១៨ រូបនោះវិញ ត្រូវរង់ចាំទាល់តែអនុវត្តសាលដីកាតុលាការកំពូលគ្រប់ ៥ ឆ្នាំសិន។ លោកបន្តថា តំណែងក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និងឃុំសង្កាត់ដែលបានដកហូតពីគណបក្សប្រឆាំងនោះ មិនអាចផ្ដល់ទៅឱ្យពួកគេវិញបានឡើយ ព្រោះតំណែងទាំងនោះត្រូវបានរបបរបស់លោកបែងចែកគ្នាអស់ទៅហើយ គ្មានច្បាប់ណាទៅទាមទារយកមកវិញនោះទេ។ ចំពោះការផ្តល់សិទ្ធិអំណាចឱ្យសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកសារព័ត៌មានវិញ លុះត្រាតែពួកគេគោរពច្បាប់ ក្រមសីលធម៌ និងបំពេញកាតព្វកិច្ចជូនរដ្ឋបានគ្រប់គ្រាន់។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្តថា របបរបស់លោកមិនចង់ប្រើអាវុធចំពោះជនល្មើសច្បាប់ដើម្បីពង្រឹងនីតិរដ្ឋឡើយ ដោយនៅតែបន្តអនុវត្តវិធានការច្បាប់ដដែល។
មកទល់នឹងពេលនេះ ក្រុមប្រទេសប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យលោកខាងលិច រួមមាន សហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងអូស្ត្រាលីជាដើម នៅតែប្រកាន់ជំហរមិនទទួលស្គាល់ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី២៩ កក្កដា ដែលពួកគេចាត់ទុកថា ជាការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយដែលរបបលោក ហ៊ុន សែនបានរៀបចំធ្វើឡើង កាលពីពេលកន្លងទៅនោះឡើយ។ លើសពីនេះ ក្រុមប្រទេសទាំងនេះ ក៏បានបញ្ចេញកាយវិការមិនទទួលស្គាល់របបថ្មីដែល លោក ហ៊ុន សែន ទើបនឹងបង្កើតឡើងដែរ គឺតាមរយៈការមិនបញ្ជូនតំណាងរបស់ខ្លួនឱ្យទៅចូលរួមក្នុងការបើកសម័យប្រជុំពេញអង្គលើកដំបូងនៃសភាឯកបក្សអាណត្តិទី ៦ នេះ។ ក្រុមប្រទេសទាំងនេះ ក៏កំពុងបោះជំហានទៅរកការដាក់ទណ្ឌកម្មលើរបបថ្មីឯកបក្សនេះដែរ ហើយលក្ខខណ្ឌចាំបាច់ដែលពួកគេស្នើឡើង មុននឹងសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មនោះ គឺការដោះលែងលោក កឹម សុខា ការបើកឱ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរស់ឡើងវិញ និងផ្ដល់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយដល់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនេះចំនួន ១១៨រូប ព្រមទាំងបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ៕