ពលរដ្ឋនៅតែបារម្ភខ្លាចពលករចំណាកស្រុកមិនអាចវិលត្រឡប់មកបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់
2017.05.31
ប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកតំបែរ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ និងខេត្តកំពង់ចាម បារម្ភថា ពលករចំណាកស្រុកមួយចំនួន ពិសេសជនចំណាកស្រុកទៅក្រៅប្រទេស នឹងមិនអាចវិលត្រឡប់មកចូលរួមការបោះឆ្នោតបានឡើយ ដោយសារកត្តាមួយចំនួនដូចជា បញ្ហាសោហ៊ុយធ្វើដំណើរត្រូវចំណាយច្រើន និងបញ្ហាប្រឈមដោយសារមានគំនាបពីថៅកែ ជាដើម។
មន្ត្រីគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្ត និយាយថា ពួកគេបានផ្សព្វផ្សាយជាញឹកញាប់ដើម្បីរំឭកឲ្យពលរដ្ឋចំណាកស្រុកអាចវិលត្រឡប់មកចូលរួមការបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែឆន្ទៈចង់មកចូលរួមបោះឆ្នោត ឬយ៉ាងណា អាស្រ័យលើពួកគេប៉ុណ្ណោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកតំបែរ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ស្នើឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ជួយសម្រួលផ្នែកមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសម្រាប់ពលរដ្ឋចំណាកស្រុក។ បន្ថែមពីនេះ គ.ជ.ប អាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗនៅកន្លែងការងាររបស់ពលករចំណាកស្រុក ដូចជាស្នើសុំឲ្យថៅកែ ឬម្ចាស់សហគ្រាសទាំងអស់ ត្រូវតែបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់កម្មករ ដើម្បីបានសម្រាកគ្រប់គ្រាន់ ដោយគ្មានការកាត់ប្រាក់ខែ ឬប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ ព្រមទាំងត្រូវពិន័យ ឬដាក់ទោសទណ្ឌទៅក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសណាដែលបង្កលក្ខណៈលំបាកដល់កម្មករ ជាដើម។
ពលករមួយរូបដែលទើបត្រឡប់មកពីធ្វើការនៅប្រទេសថៃ រស់នៅឃុំត្រពាំងព្រីង ស្រុកតំបែរ លោក សែម ចំណាន ឲ្យដឹងថា ពលរដ្ឋនៅឃុំរបស់លោកនាំគ្នាចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស គឺមានច្រើន ពិសេសប្រទេសថៃ និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ លោកបារម្ភថា ពលរដ្ឋចំណាកស្រុកមួយចំនួន ពិសេសចំណាកស្រុកទៅក្រៅប្រទេសដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត នឹងមិនអាចត្រឡប់មកចូលរួមការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៤ មិថុនា បាន ដោយសារកត្តាជីវភាព និងការចំណាយរបស់ពួកគេច្រើន៖ «សម្រាប់គំនិតខ្ញុំ ប្រហែលជាមិនអាចវិលត្រឡប់មកវិញបានទេ ពីព្រោះការត្រឡប់មកវិញវាមិនងាយ»។
ប្រភពពលរដ្ឋដដែលបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំមូលដ្ឋាន គឺមានសារសំខាន់ណាស់ ហើយការបាត់បង់ចំនួនអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតច្រើន គឺធ្វើឲ្យបាត់បង់ឱកាស និងបាត់បង់សំឡេងឆ្នោតផង។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ ប្រធានលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក សុខ ឈិន មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី៣០ ឧសភា ថា ខាងលោកបានផ្សព្វផ្សាយអំពីបញ្ហានេះជាច្រើនដង និងព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៀត ដើម្បីណែនាំឲ្យក្រុមគ្រួសារអ្នកចំណាកស្រុកជំរុញសមាជិកគ្រួសាររបស់ខ្លួនបានត្រឡប់មកចូលរួមការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៤ មិថុនា ខាងមុខ៖ «អានេះបើយើងផ្សព្វផ្សាយហើយ គាត់មិនមក គឺជាសិទ្ធិរបស់គាត់។ បានន័យថា គាត់គ្មានឆន្ទៈក្នុងការប្រើសិទ្ធិរបស់គាត់ផងហ្នឹង»។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី ពលរដ្ឋនៅឃុំមៀន ខេត្តកំពង់ចាម វិញ លោកស្រី ស អាន មានប្រសាសន៍ថា នៅឃុំរបស់គាត់ ពលរដ្ឋចំណាកស្រុកទៅក្រៅប្រទេសមិនសូវមានច្រើនប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែភាគច្រើន ពួកគេទៅធ្វើការនៅតំបន់ឆ្ងាយៗពីផ្ទះ ដូចជានៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ឬខេត្តរតនគិរី ហើយលោកស្រីជឿថា ពលរដ្ឋទាំងនោះមួយចំនួនមានឆន្ទៈ ប៉ុន្តែកត្តាជីវភាពធ្វើឲ្យពួកគាត់មិនអាចវិលត្រឡប់មកចូលរួមការបោះឆ្នោតបាន។ លោកស្រីយល់ថា ប្រសិនបើអ្នកដឹកនាំនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន គឺជាមនុស្សល្អ ហើយគិតគូរប្រយោជន៍រួមជាធំ បញ្ហាប្រឈមមួយចំនួននឹងលែងកើតមាន៖ «សំខាន់ណាស់ ព្រោះជីវិតប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិ នៅឃុំ គឺសំខាន់ណាស់សម្រាប់ពួកគាត់ ប្រសិនបើយើងបានធ្វើការផ្លាស់ប្ដូរពីឃុំទៅ»។
ចំនួនពលរដ្ឋដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៦ គឺមានចំនួនជិត ៨លាននាក់ ហើយចំនួនអ្នកចំណាកស្រុកទៅធ្វើការងារនៅប្រទេសថៃ ទាំងខុសច្បាប់ និងស្របច្បាប់មានចំនួនជាង ១លាននាក់។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ ឧសភា គ.ជ.ប បានចេញលិខិតមួយឆ្លើយតបទៅនឹងសហជីពសហភាពការងារកម្ពុជា របស់លោក អាត់ ធន់ ដែលបានស្នើសុំច្បាប់ជូនកម្មករបានទៅចូលរួមការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៤។ ក្នុងលិខិតបញ្ជាក់ថា គ.ជ.ប បានអំពាវនាវចំពោះគ្រប់ម្ចាស់សហគ្រាស រោងចក្រ សណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន ក្រុមហ៊ុន និងគ្រឹះស្ថានទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជួយសម្រួល និងបង្កលក្ខណៈងាយស្រួល ដោយអនុញ្ញាតឲ្យកម្មករបានធ្វើដំណើរទៅមកដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ នៅតាមឃុំ-សង្កាត់ដែលខ្លួនបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។
ជាមួយគ្នានេះ គ.ជ.ប ក៏បានស្នើសុំទៅក្រសួងការងារ ជួយផ្សព្វផ្សាយសេចក្តីអំពាវនាវនេះដល់សហគ្រាស ឬស្ថាប័នទាំងអស់ទៀតផង។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មកទល់ពេលនេះ កម្មករនៅតាមបណ្ដារោងចក្រ ឬសហគ្រាសមួយចំនួនបញ្ជាក់ថា ថៅកែរបស់ពួកគាត់នៅមិនទាន់សម្រេចតាមសេចក្តីជូនដំណឹងនេះនៅឡើយទេ។ កម្មករខ្លះថាប្រសិនបើឈប់សម្រាក ថៅកែនឹងកាត់ប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ ហើយកម្មករខ្លះថា ថៅកែបានបង្វែរថ្ងៃឈប់ដើម្បីបានមកចូលរួមការបោះឆ្នោត គឺតម្រូវឲ្យធ្វើការសងនៅថ្ងៃបុណ្យជាតិជំនួសវិញ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីការអភិវឌ្ឍ និងសន្តិភាព និងជាសមាជិកបន្ទប់ស្ថានការណ៍ លោក យង់ គិមអេង កំពុងបារម្ភចំពោះពលរដ្ឋចំណាកស្រុក ថានឹងមិនអាចវិលត្រឡប់មកចូលរួមការបោះឆ្នោតបាន ដោយសារបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួន។ បន្ថែមពីនេះ គ.ជ.ប មិនបានចេញលិខិតណាមួយជាផ្លូវការ ក្រៅពីការអំពាវនាវទៅក្រសួងការងារ ដើម្បីចាត់វិធានការឲ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ទៅលើស្ថាប័ន សហគ្រាស ឬរោងចក្រ សម្រាប់ការផ្តល់ពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដល់កម្មករបានឈប់សម្រាកទៅចូលរួមបោះឆ្នោតទេ។ លោកថា គ.ជ.ប ត្រូវសហការជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រួលដល់កម្មករនៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីអាចមានលទ្ធភាពចូលរួមការបោះឆ្នោត៖ «ខ្ញុំឃើញថាមកដល់ពេលនេះ ខ្ញុំមិនទាន់ឃើញប្រតិកម្មពីក្រសួងការងារ នោះយ៉ាងម៉េច ហើយខ្ញុំក៏មិនចង់ឃើញស្ថាប័ន គ.ជ.ប ទាំងមូលដែលគ្រាន់តែចេញលិខិតអំពាវនាវ គឺវាមិនសមរម្យ»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះអះអាងថា ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ គឺមានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំមូលដ្ឋានដែលមានសមត្ថកិច្ចខ្ពស់ និងមានការប្ដេជ្ញាចិត្តពិតប្រាកដជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអភិវឌ្ឍក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគាត់៕