យុវនិស្សិតស្នើលោក ហ៊ុន សែន ឈប់ប្រើភាសាអសីលធម៌ ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រ
2019.04.27
យុវនិស្សិតមួយចំនួនថ្លែងថា ពួកគេមិនចង់ឃើញមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ ប្រើប្រាស់វេទិកាចែកសញ្ញាប័ត្រ ជាវេទិកានយោបាយ ដើម្បីវាយប្រហារក្រុមណាមួយនោះឡើយ។ ពួកគេបន្តថា លោក ហ៊ុន សែន គួរតែក្រឡេកមើលប្រទេសដទៃផង ថាតើគេធ្វើដូចលោកដែរ ឬអត់ ពេលចែកសញ្ញាប័ត្រឱ្យនិស្សិតម្តងៗ។ ប្រតិកម្មរបស់ក្រុមនិស្សិតនេះ គឺដោយសារពួកគេមើលឃើញថា លោក ហ៊ុន សែន មានទម្លាប់ជេរប្រមាថ គំរាមកំហែង និងប្រើភាសាអសីលធម៌ នៅចំពោះមុខបញ្ញវន្ត។
ស្ទើរតែគ្រប់ពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រដល់និស្សិតថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ហ៊ុន សែន តែងមានទម្លាប់និយាយរឿងផ្ទាល់ខ្លួន និងវាយប្រហារក្រុមអ្នកមិនគាំទ្រការដឹកនាំរបស់លោក ជាជាងផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ញវន្តដែលកំពុងអង្គុយនៅពីមុខលោក។
ពាក្យពេចន៍អ្វីក៏លោកអាចនិយាយចេញមកបានដែរ មិនថាជាភាសាអាមឹង ជេរប្រមាថ ឬគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិតអ្នកដទៃក៏ដោយចុះ។ ពាក្យដែលលោក ហ៊ុន សែន តែងនិយាយជាសាធារណៈនោះ មានភាពគ្រោតគ្រាតខ្លាំង ដែលសូម្បីតែនៅក្នុងកិច្ចសន្ទនាឯកជន ក៏មនុស្សធម្មតាមួយចំនួន សឹងមិនហ៊ាននិយាយចេញមកផង។
ជាឧទាហរណ៍នៅចំពោះមុខនិស្សិតជាង៣ពាន់នាក់ កាលពីដើមខែមេសាកន្លងទៅ លោកបានជេរប្រទេចខ្លាំងៗ ចំពោះអ្នកបញ្ចេញមតិរឿងបញ្ហាវិនិយោគផ្លូវដែកនៅកម្ពុជា និងអ្នកដែលលោកអះអាងថា បានជេរលោកតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook)៖ «មានអាឡប់រត់ចោលស្រុកណា(នោះ) ខ្ញុំមិនបានស្ដាប់(គេ)និយាយ តែប្រពន្ធខ្ញុំថា គេថារឿងមកពីចែកលុយគ្នាមិនស្មើ។ ក ...ម៉ែអាគេបាញ់ និយាយឱ្យវាអ៊ីចេះតែម្តងទៅ។ អាហ្នឹងអ៊ីចឹងបានវារត់ចោលស្រុកនោះ។ អញជេរត្រង់ៗអ៊ីចឹងតែម្តងទៅ។ អូ! ធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហាមជេរ អ្ហ៊ែៈ? ទេ! ធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីជេរបានតើ! មនុស្សតើ! ប៉ុនលោកសង្ឃចេះបញ្ចោរ»។
តាមពិតលោក ហ៊ុន សែនទទួលស្គាល់ថា ទាំងនេះ ជាភាសាអាមឹង និងអសុរោះ ក៏ប៉ុន្តែលោកថា លោកត្រូវតែបង្ខំចិត្តប្រើពាក្យជេរប្រមាថបែបនេះ ដើម្បីឱ្យក្រុមម្ខាងទៀតស្ដាប់លោកយល់៖ «ថ្ងៃនេះគឺដូចជានិយាយថា អាក្រក់បន្តិច។ សម្ភីអាក្រក់បន្តិច សុទ្ធតែអាមឹង។ អើ! ពួកអានេះ បើមិននិយាយអ៊ីចឹង គឺវាស្ដាប់មិនបានទេ ហើយអ្ហែងត្រូវចាំថា រាសីអ្ហែងមិនដល់ អ្ហែងជេរអញ ងាប់ខ្លួនឯងទេ។ អ្ហែងចាំមើលរន្ទះបាញ់ អាខ្លះរលូតកូន។ ឮថាមានមីដែងមួយណានោះ ឧស្សាហ៍ជេរ គេចូលទៅខមិនថា អាហ្នឹងហើយទណ្ឌកម្មលោកិយនោះ»។
នេះគ្រាន់តែជាករណីមួយក្នុងចំណោមករណីជាច្រើនទៀត ដែលលោក ហ៊ុន សែន បានប្រើប្រាស់វេទិកាចែកសញ្ញាប័ត្រនិស្សិត ជាកន្លែងបញ្ចេញកំហឹង និងវាយប្រហារក្រុមអ្នករិះគន់ការដឹកនាំរបស់លោកប៉ុណ្ណោះ។
ទង្វើនេះ ទំនងជាដោយសារលោក ហ៊ុន សែន មិនធ្លាប់ចំណាយពេលច្រើនឆ្នាំក្នុងការសិក្សា ដូច្នេះលោកអាចមិនយល់ពីតម្លៃនៃការរង់ចាំសញ្ញាប័ត្រមួយសន្លឹកនេះឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកប្រហែលជាគិតថា លោកបានត្រៀមលុយចែកឱ្យនិស្សិតម្នាក់ ៥ ម៉ឺនរៀលរួចហើយ ដែលលុយនេះមានតម្លៃប្រហាក់ប្រហែលនឹងការលក់កម្លាំងពលកម្មក្នុងមួយថ្ងៃ ដូច្នេះក្រុមនិស្សិតត្រូវតែចំណាយពេលមួយព្រឹកធំ ដើម្បីស្ដាប់លោកបរិយាយតាមតែអំពើចិត្ត។
យុវនិស្សិតមួយចំនួនថ្លែងថា ពួកគេមិនពេញចិត្តចំពោះទង្វើរបស់មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញនេះឡើយ ហើយរឹតតែមិនចង់ស្ដាប់ភាសាបែបអសីលធម៌ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្ររបស់ពួកគេ ទៅទៀត។
យុវជន ហឿម ប៊ុនហេង គឺជានិស្សិតបានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកទស្សនវិជ្ជាពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ។ លោកឱ្យដឹងថា ពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅប៉ុន្មានខែខាងមុខទៀតនេះ ហើយជារៀងរាល់ឆ្នាំលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តែងតែធ្វើជាអធិបតីនៅក្នុងពិធីនេះ។ លោកតាំងចិត្តថា លោកនឹងមិនទៅចូលរួមក្នុងពិធីនោះទេ ព្រោះលោកមិនចង់ស្តាប់លោក ហ៊ុន សែន និយាយភាសាបែបគ្រោតគ្រាត និងអសីលធម៌ វាយប្រហារគេឯងនោះឡើយ ហើយលោកក៏មិនចង់បានលុយ៥ ម៉ឺនរៀលពីមេដឹកនាំរូបនេះដែរ៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ឮសិស្សច្បងខ្ញុំនិយាយថា ទៅស្ដាប់ភាសាអត់ប្រយោជន៍អ៊ីចឹង ហើយជារឿយៗ ខ្ញុំក៏តែងឃើញក្នុងហ្វេសប៊ុក ឃើញក្នុងការផ្សាយផ្ទាល់ដែរ តែងឃើញភាសាអសុរោះ។ ខ្ញុំអត់សូវចូលចិត្តស្ដាប់ភាសាអត់ពិរោះអ៊ីចឹងទេ។ ខ្ញុំបានសន្យានឹងខ្លួនឯងច្រើនឆ្នាំហើយថា ខ្ញុំមិនទៅចូលរួមអង្គុយស្ដាប់ ទទួលសញ្ញាប័ត្រហ្នឹងទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំចាំយកសញ្ញាប័ត្រនៅសាលា»។
យុវជនរូបនេះ ថ្លែងទៀតថា អ្វីដែលគួរឱ្យសង្វេគបំផុតនោះ គឺមន្ត្រីគ្រាក់ៗ ដែលអង្គុយលើវេទិកា នាំគ្នាទះដៃអបអរសាទរ និងសើចសប្បាយ ពេលដែលលោក ហ៊ុន សែន ប្រើភាសាជេរប្រមាថ អាមឹង និងភាសាអសីលធម៌ដទៃទៀត។ លោកថា មន្ត្រីទាំងនោះគួរមានសេចក្ដីក្លាហាន ប្រាប់ទៅលោក ហ៊ុន សែន អំពីទង្វើដ៏ខុសឆ្គងនេះ ប៉ុន្តែពួកគេបែរជាបង្ហាញកាយវិការពេញចិត្តពេញថ្លើមបែបនេះទៅវិញ។ លោកថា រឿងនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់អំពីការធ្លាក់ចុះសីលធម៌របស់ក្រុមមេដឹកនាំបច្ចុប្បន្ន៖ «បើយើងក្រឡេកទៅមើលរូបភាពគាត់សើចក្អាកក្អាយ វាហាក់បីដូចជាឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញថា ពួកគាត់ដូចមិនដឹងថា អ្វីដែលនិយាយចេញទៅហ្នឹង វាជាពាក្យខុស។ វាជារឿងដែលមិនគួរនិយាយចេញទៅ ហើយវាក៏មិនមែនជារឿងដែលគួរតែត្រេកត្រអាលសប្បាយជាមួយអ៊ីចឹងទេ។ អ៊ីចឹងកន្លែងនេះហើយដែលយើងមើលឃើញថា សីលធម៌សង្គមយើង វាដើរដល់ចំណុចមួយ កាន់តែធ្លាក់ជ្រៅទៅៗ ដែលពិបាកស្តារ នៅពេលដែលមន្ត្រីគ្រាក់ៗខាងលើ គាត់អត់ដឹងថា អ្វីដែលជាភាពត្រឹមត្រូវ អ្វីដែលជាសីលធម៌ អ្វីដែលជាភាសាសន្តិភាព»។
ចំណែក យុវនិស្សិតមួយរូបទៀត គឺកញ្ញា ទ្រី រីយ៉ា ដែលកំពុងរៀនឆ្នាំទី៤ ក៏មិនគាំទ្រការប្រើប្រាស់វេទិកាចែកសញ្ញាប័ត្រ ជាកន្លែងវាយប្រហារ និងជេរប្រមាថ ក្រុមណាមួយនោះដែរ។ កញ្ញាថ្លែងថា ការជេរប្រមាថ គំរាមកំហែង និងភាសាអាមឹង ដូចអ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន តែងតែថ្លែងនោះ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សតិអារម្មណ៍របស់សិស្សនិស្សិត ហើយកញ្ញាជឿជាក់ថា ពួកគេមិនចង់ស្ដាប់រឿងទាំងនេះឡើយ។ កញ្ញាបន្តថា អ្វីដែលក្រុមនិស្សិតចង់ដឹងចង់ឮពីថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រនោះ គឺឱកាសការងារ និងការលើកទឹកចិត្ត៖ «ពេលដែលគាត់និយាយអ៊ីចឹងទៅ គឺមានផលប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍ដែរ។ ហើយថ្ងៃនៃការទទួលសញ្ញាប័ត្រ គឺវាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការសិក្សា ការតម្រង់ទិសសិក្សា ធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីទទួលបានការងារល្អនៅក្នុងសង្គម ឬក៏ទាក់ទងទៅនឹងការអភិវឌ្ឍ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថា វេទិកាមួយហ្នឹង វាមិនគួរណាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងវេទិកានយោបាយ»។
និស្សិតរូបនេះសង្កត់ធ្ងន់ថា នាងមិនចេះជេរប្រមាថអ្នកណាឡើយ ព្រោះតាំងពីតូចមក គ្រួសាររបស់នាងតែងអប់រំ មិនឱ្យមានការជេរប្រមាថ។ នាងបន្ថែមថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺជាមេដឹកនាំជាតិមួយទាំងមូល ដូច្នេះលោកមិនគួរជេរប្រមាថអ្នកដទៃ ឬប្រើភាសាអសីលធម៌ ជាសាធារណៈនោះឡើយ។
រីឯ អតីតនិស្សិតមួយរូបដែលធ្លាប់ចូលរួមក្នុងពិធីចែកសញ្ញា័បត្រវិញ បានរៀបរាប់ក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា កញ្ញាគ្មានបំណងទៅស្តាប់លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងសុន្ទរកថានោះឡើយ ព្រោះកញ្ញាដឹងថា មេដឹកនាំរូបនេះគ្មានសារអ្វីល្អដែលត្រូវប្រាប់ទៅនិស្សិត ក្រៅពីលើកឡើងពីវីរភាពរបស់ខ្លួននោះឡើយ។ កញ្ញាបញ្ជាក់ថា ការចូលរួមនេះដោយសារវាជាថ្ងៃពិសេសមួយដែលបញ្ជាក់ថា កញ្ញាបានបញ្ចប់ការសិក្សាដោយជោគជ័យ ក្រោមការទំនុកបម្រុងពីគ្រួសារ។ កញ្ញារំឭកថា ទាំងកញ្ញា និងនិស្សិតផ្សេងទៀត សុទ្ធតែមានអារម្មណ៍ធុញទ្រាន់ ដែលត្រូវទៅអង្គុយស្តាប់លោក ហ៊ុន សែន និយាយសរសើរខ្លួនឯង។ កញ្ញាស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន សែន កែប្រែទម្លាប់អវិជ្ជមាននេះ៖ «គាត់គួរតែបែងចែកឱ្យច្បាស់រវាងវេទិកានយោបាយ និងវេទិកានិស្សិត។ ពេលដែលធ្វើឱ្យលាយឡំគ្នាអ៊ីចឹងទៅ វាប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍សិស្សដែរ ហើយវាអត់មានអីចំណេញដល់សិស្សនិស្សិតក្នុងការលើកទឹកចិត្តឱ្យពួកគាត់ខំសិក្សារៀនសូត្រទេ។ រហូតដល់ពេលខ្លះ គ្រាន់តែឮឈ្មោះថាត្រូវមកអ៊ីចឹង ធ្វើឱ្យគាត់មានអារម្មណ៍ថា គាត់មិនសប្បាយចិត្ត ឬក៏អារម្មណ៍ដែលគាត់ចូលរួម វាទៅទាំងបង្ខំអ៊ីចឹង»។
ពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រដល់និស្សិតមហាវិទ្យាល័យនៅកម្ពុជា ភាគច្រើនចាប់ផ្ដើមនៅម៉ោង៨ ព្រឹក ហើយប្រើពេលតិច ឬច្រើន អាស្រ័យទៅតាមសុន្ទរកថារបស់អ្នកដែលជាអធិបតីនៅក្នុងពិធីនោះ។ មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន ច្រើនធ្វើជាអធិបតីក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រទាំងសាលារដ្ឋ និងឯកជន ធ្វើឱ្យលោកមានឱកាសថ្លែងសុន្ទរកថា តាមតែចិត្តលោកចង់និយាយ។ មានសាលាតិចណាស់ដែលការចែកសញ្ញាប័ត្រធ្វើឡើង ត្រឹមកម្រិតនាយកសាលា និងផ្ដល់ឱកាសដល់អតីតនិស្សិតដែលទទួលជោគជ័យឡើងធ្វើបាឋកថា លើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមនិស្សិតដែលទើបរៀនចប់។
យុវនិស្សិតថ្លែងថា ការងារចែកសញ្ញាប័ត្រនេះ គួរតែទុកឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំសាលានីមួយៗ ឬអង្គភាពសាម៉ីជាអ្នកដឹកនាំធ្វើវិញ ប្រសើរជាង ព្រោះប្រទេសជាតិមានការងារច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយ មិនគួរលោក ហ៊ុន សែន ឆក់យកឱកាសលើកសរសើរពីខ្លួនឯង និងជេរប្រមាថអ្នកដទៃនោះឡើយ៕