មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកជំនាញច្បាប់ស្នើរដ្ឋាភិបាលបង្ហាញព័ត៌មានឱ្យទូលំទូលាយអំពីការអនុវត្តច្បាប់លើជនជាតិចិន
2022.07.24
ជនជាតិចិនក្នុងករណីគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា នាពេលកន្លងទៅ។
រូប៖ អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកជំនាញច្បាប់ស្នើដល់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលបង្ហាញព័ត៌មានឱ្យបានទូលំទូលាយក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងទៅលើជនបរទេស ជាពិសេសជនជាតិចិនដែលបានប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋនៅកម្ពុជាកន្លងមកនេះ។ ពួកគាត់លើកឡើងថា នៅពេលដែលតុលាការសម្រេចសាលក្រមឱ្យជនល្មើសមានទោសក្នុងសំណុំរឿងជាប់ព័ន្ធនឹងករណីជួញដូរ និងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនកន្លងមកនេះ តែងតែមានអ្នកមានអំណាចដែលនៅពីក្រោយខ្នងធានាឱ្យទណ្ឌិតទាំងនោះរស់នៅក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់។ ការលើកឡើងនេះធ្វើឡើង ពេលតុលាការក្រុងភ្នំពេញសម្រេចកាត់ផ្ដន្ទាទោសទៅលើជនជាតិចិនចំនួន៩នាក់ ឱ្យជាប់គុកអស់មួយជីវិត ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីដឹកជញ្ជូនគ្រឿងញៀនឆ្លងដែន ៣៤៧គីឡូក្រាម។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍សង្គមលើកឡើងថា ប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តច្បាប់ទៅជនបរទេស ជាពិសេសជនជាតិចិនដែលប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋនៅកម្ពុជា តុលាការ និងអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលនៅមិនទាន់បង្ហាញតម្លាភាព និងគណនេយ្យភាពនៅឡើ។
អ្នកឃ្លាំមើលថា ជនជាតិចិនដែលបាននាំសារធាតុគ្រឿងដើម្បីបើករោងចក្រផលិតនៅកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់នេះ ពួកគាត់អាចមានបណ្ដាញអ្នកមានអំណាចឈរកាងនៅក្នុងស្រុក ដែលរឿងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ដែលមានស្តង់ដារពីរទៅលើក្រុមឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះ។
ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) លោក នី សុខា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៣ កក្កដា ថា បើទោះបីជាអាជ្ញាធរបានបង្ក្រាបក្រុមឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀនដាក់ពន្ធនាគារជាបន្តបន្ទាប់មកនេះក្ដី ប៉ុន្តែលំហូរនៃគ្រឿងញៀនចូលកម្ពុជានៅតែគ្មានភាពថមថយទេ។ លោកយល់ថា បញ្ហានេះ អាចបណ្តាលមកពីការអនុវត្តច្បាប់គ្មានប្រសិទ្ធភាព និងគួបផ្សំជាមួយនឹងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធរបស់មន្ត្រីអាជ្ញាធរ។ លោកនៅតែជឿជាក់ថា ករណីជនជាតិចិនអាចផលិត និងនាំចូលគ្រឿងញៀនមកកម្ពុជា គឺពួកគេមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅបានឡើយ ប្រសិនបើជនជាតិចិនទាំងនោះគ្មានបណ្ដាញទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងអ្នកលុយមានមន្ត្រីមានឥទ្ធិភាពនៅជួររដ្ឋាភិបាល។
ក្រៅពីនេះ លោកលើកឡើងទៀតថា បើទោះបីជាតុលាការផ្ដន្ទាទោសទៅលើជនជាតិចិនជាច្រើនហូរហែមកហើយក្ដី ប៉ុន្តែប្រសិនបើអាជ្ញាធរខ្វះភាពឯករាជ្យក្នុងការតាមស៊ើបអង្កេតរកមេខ្លោងធំៗដែលពាក់ព័ន្ធដើម្បីយកមកកាត់ទោសនោះ មហាជននៅតែមានមន្ទិលសង្ស័យអំពីការអនុវត្តច្បាប់ដែលមានស្តង់ដារពីរលើក្រុមឧក្រិដ្ឋជន ពោលគឺល្មើសទាំងនោះអាចនឹងត្រូវបានអ្នកមានអំណាចធានាឱ្យពួកគេនៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់៖ «ប្រសិនបើជាយើងធ្វើការស៊ើបអង្កេត ដោយមិនមានការធ្វើឱ្យបានសព្វគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ទៅលើអ្នកដែលករណីហ្នឹង [គ្រឿងញៀន] អាហ្នឹងអាចធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅមានមន្ទិលសង្ស័យហើយ។ យើងឃើញហើយថា អ្នកដែលប្រព្រឹត្តគ្រឿងញៀន មានអ្នកដែលមានតួនាទី មានអ្នកមានលុយកាក់ច្រើនមួយចំនួន ដែលកន្លងមកធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ យើងឃើញថាអត់មានឃើញមានជាប់ពន្ធនាគារ បានយូរអីប៉ុន្មានទេ។ គឺឃើញថា ត្រូវបានដោះលែងទៅវិញហើយ។ បញ្ហានេះ ចង់មិនចង់ ធ្វើឱ្យមហាជនមួយចំនួន មើលឃើញអំពីការណ៍ដែលមិនមានការស៊ើបអង្កេតឱ្យបានច្បាស់លាស់»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ លោក វ៉ន់ ចាន់ឡូត លើកឡើងថា មានហេតុផលមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យសាធារណជននៅតែមានមន្ទិលទៅលើប្រព័ន្ធការអនុវត្តច្បាប់នៅកម្ពុជាគ្មានប្រសិទ្ធភាពទៅលើក្រុមឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀន។ ក្នុងនោះបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងដែលបានកើតឡើងកន្លងមក ដោយសារតែអាជ្ញាធរ ឬតុលាការបានសម្រេចចេញសាលដីឱ្យអ្នកជាប់ទោសចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀន ដែលមានងារជាឧកញ៉ាផងនោះ អាចរស់នៅក្រៅឃុំដោយស្ងាត់ៗ។ បន្ថែមពីនេះ លោកថា អាជ្ញាធរទំនងមិនអាចទប់ស្កាត់បទល្មើសដែលបង្កឡើងដោយសារជនជាតិចិនបានឡើយ ដោយសារតែកម្ពុជាកំពុងរងឥទ្ធិពលនយោបាយពីប្រទេសចិន ព្រមទាំងបើកចំហប្រទេសទទួលជនជាតិចិនច្រើនលើសលប់ឱ្យចូលមកកម្ពុជា៖ «ជាក់ស្តែងមួយរយៈចុងក្រោយ ដែលយើងឃើញគឺភាគច្រើន សុទ្ធតែជនជាតិចិន ដែលចូលរស់នៅរកស៊ីលើទឹកដីប្រទេសកម្ពុជាហើយ បានប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជា ដើម្បីផលិត ក៏ដូចជាចែកចាយ ឬក៏ដឹកជញ្ជូនគ្រឿងញៀនហ្នឹង ទៅកាន់ប្រទេសដទៃៗផ្សេងទៀត។ អ៊ីចឹងក្នុងចំណុចនេះ ដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវសិក្សា ឬត្រូវស្វែងរកពីប្រភព ការណ៍ដែលអាចមាន ការផលិតនូវសារធាតុញៀន ក៏ដូចជាការយកទឹកដីកម្ពុជា ជាកន្លែងដើម្បីឆ្លងកាត់ដឹកជញ្ជូនគ្រឿងញៀនហ្នឹង»។
ការសម្តែងក្ដីបារម្ភរបស់មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ ចំពោះមន្ត្រីអាជ្ញាធរដែលអនុវត្តច្បាប់គ្មានប្រសិទ្ធភាព និងគណនេយ្យភាព ទៅលើជនបរទេសបែបនេះ កើតឡើងក្រោយពេលតុលាការក្រុងភ្នំពេញសម្រេចកាត់ទោសជនជាតិចិនចំនួន៩នាក់ឱ្យជាប់គុកអស់មួយជីវិតពាក់ព័ន្ធនឹងករណីដឹកជញ្ជូនគ្រឿងញៀនឆ្លងដែន។
កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបានក្រុមឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀនជនជាតិចិន៩នាក់នោះនៅទីតាំងចំនួន៣ផ្សេងគ្នាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ គ្រឿងញៀនដែលសមត្ថកិច្ចរឹបអូសបានជាប្រភេទ មេតំហ្វេតាមីន (ICE) ជាង៣រយ (៣៤៧) គីឡូក្រាម ជញ្ជីងថ្លឹងគ្រឿងញៀន ២គ្រឿង និងសម្ភារៈវេចខ្ចប់មួយចំនួនធំ។ គ្រឿងញៀនទាំងនោះក្រុមឈ្មួញបានលាក់ក្នុងបំពង់ដែកជាង៣រយ (៣៦៧)ដើម ដែលពួកគេបម្រុងដឹកចេញបញ្ជូនតាមផ្លូវទឹកទៅកាន់ប្រទេសទី៣។
ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ញឹម ពិសាល កាលពីថ្ងៃទី២២ កក្កដា បានសម្រេចសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសជនជាតិចិនទាំង៩នាក់នេះឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតក្រោមបទចោទប្រកាន់ ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើលាងលុយកង្វក់ និងជួញដូរគ្រឿងញៀន និងតម្រូវឱ្យពួកគេក្នុងម្នាក់ៗបង់ប្រាក់ចំនួន ៨០លានរៀនចូលរដ្ឋ។ ចៅក្រម លោក ញឹម ពិសាល ក៏បានកាត់ទោសកំបាំងអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធជាង១០នាក់ផ្សេងទៀតឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត និងពិន័យជាប្រាក់ម្នាក់ៗ ៥០លានរៀល។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទង ចៅក្រមលោក ញឹម ពិសាល និងប្រធានតុលាការក្រុងភ្នំពេញលោក តាំង ស៊ុនឡាយ ដើម្បីសាកសួរបញ្ជាក់ជុំវិញរឿងនេះបាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី២៣ កក្កដា។
ថ្វីដ្បិតអាជ្ញាធរបន្តបង្ក្រាបជនបរទេស ជាពិសេសជនជាតិចិន ដែលតែងល្មើសច្បាប់កម្ពុជាយ៉ាងណាក្ដី ក៏ជនជាតិចិនមួយចំនួនទៀតដែលកំពុងធ្វើជំនួយបែបឧក្រិដ្ឋកម្ម ហាក់មិនញញើតច្បាប់ និងព្រួយបារម្ភចំពោះការអនុច្បាប់ដែលកាត់ទោសពួកគាត់នោះទេ។
នារយៈពេលចុងក្រោយនេះ ជនជាតិចិនដែលរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន តែងតែអះអាងថា ជាអ្នកជួយកសាងនៃម្លប់សន្តិភាពនៅកម្ពុជា បានធ្វើសកម្មភាពគ្រប់បែបយ៉ាង។ ក្នុងនោះជនជាតិចិនមួយចំនួនចាប់ផ្តើមយកកម្ពុជាបង្កើតកន្លែងផលិតគ្រឿងញៀនជាបន្តបន្ទាប់ ព្រមទាំងបង្កើតទីតាំងអាជីវកម្មមុខរបរខុសច្បាប់របស់ពួកគេជាច្រើនផ្សេងទៀតនៅលើទឹកដីខ្មែរ និងតែងតែបង្កបញ្ហាអសន្តិសុខសង្គមយ៉ាងអនាធិបតេយ្យដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហាសុវត្ថិភាព។ អ្នកឃ្លាំមើលវាយតម្លៃថា តាមរយៈជនជាតិចិនមួយចំនួនដែលចូលមកវិនិយោគរកស៊ីមុខរបរខុសច្បាប់នៅកម្ពុជាបានបែបនេះ ដោយសារតែប្រព័ន្ធអនុវត្តច្បាប់នៅកម្ពុជាធូររលុង និងមានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) លោក នី សុខា នៅតែបន្តទាមទារដល់រដ្ឋាភិបាលពង្រឹងច្បាប់ក្នុងការគ្រប់គ្រងជនជាតិចិនឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងត្រូវបង្ហាញពីបច្ចុប្បន្នអំពីក្រុមឧក្រិដ្ឋជនទាំងតាមរយៈមន្ត្រីអាជ្ញាធរចុះធ្វើអធិការកិច្ច ដើម្បីបង្ហាញព័ត៌មានឱ្យបានទូលំទូលាយទៅកាន់សាធារណជន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិធ្វើបាតុកម្ម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
