អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិលជំរុញរដ្ឋាភិបាលលុបបំបាត់បញ្ហាគ្រឿងញៀនឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព
2024.06.22
ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក នេត សាវឿន ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនចុះពិនិត្យការរៀបចំប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន នៅភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២១ មិថុនា ២០២៤។ ។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន
អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា មូលហេតុដែលរដ្ឋាភិបាលមិនអាចលុបបំបាត់បញ្ហាគ្រឿងញៀនឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពបានគឺដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលមិនមានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ទៅលើឈ្មួញជួញដូរគ្រឿងញៀន និងមន្ត្រីដែលគប់គិតប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិលនេះ ក្រោយពេលនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចេញសារលិខិតនៅមុនការរៀបចំប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ខាងមុខ ថារដ្ឋាភិបាលក្រោមអាណត្តិរបស់លោកប្ដេជ្ញាចិត្ត និងបង្ហាញពីឆន្ទៈមោះមុតប្រឆាំងនឹងការគ្រឿងញៀនដែលកំពុងកើនឡើង។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថាលោកនឹងបន្តប្រាស់ប្រាស់យន្តការពីឪពុករបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែនតាមរយៈអនុវត្តគោលនយោបាយ «ភូមិ ឃុំ សង្កាត់មាន សុវត្ថិភាព» និងអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ឪពុកម្ដាយ និងវិស័យឯកជននានាយល់ដឹងពីអំពីផលប៉ះពាល់ គ្រោះថ្នាក់ និងវិនាសកម្មនៃគ្រឿងញៀន។ ទោះជាយ៉ាងណាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនឹងបង្ក្រាបទៅលើអ្នកនាំចូល ឬមន្ត្រីដែលចូលរួមគប់គិតជាមួយឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀនយ៉ាងដូចម្ដេចនោះទេ។
អ្នកវិភាគ និងជាអ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍសង្គម បណ្ឌិត មាស នី កត់សម្គាល់ថាចំនួនករណីដែលបង្ក្រាបទៅលើអ្នកប្រើប្រាស់ និងចំនួនគ្រឿងញៀនដែលរដ្ឋាភិបាលបានបំផ្លាញនាកន្លងមកនោះគឺមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងថា ជាយុទ្ធសាស្ត្របង្ក្រាបគ្រឿងញៀនពិតប្រាកដនោះទេ។ លោកថា ចំណុចសំខាន់ដែលរដ្ឋាភិបាលគួរយកចិត្តទុកដាក់នោះគឺឈ្មួញដែលជាអ្នកនាំចូលគ្រឿងញៀន និងមន្ត្រីដែលគប់គិតប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយលើករណីនេះ។
បណ្ឌិត មាស នី៖ «ការនាំចូលគ្រឿងញៀននៅក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំមិនអាចធ្វើឡើងដោយឈ្មួញកំប៉ិកកំប៉ុកទេ អាចមានបណ្ដាញគ្រឿងញៀនធំដែលប្រទាក់ប្រទងគ្នា មិនដឹងថា វាមានពាក់ព័ន្ធកម្រិតប៉ុណ្ណាជាមួយអ្នកមានអំណាចនៅស្រុកយើង យើងពិបាកថា យើងមិនហ៊ានថា ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្ញុំហ្នឹងយើងដឹងហើយថា ប្រទេសយើងមានឧក្រិដ្ឋជនខ្លះ បានក្លាយទៅជាអ្នករត់ការរកស៊ីជិតស្និទ្ធពាក់ព័ន្ធនឹងមន្ត្រីធំៗនៅស្រុកយើង»។
បណ្ឌិត មាស នី ថាប្រព័ន្ធអប់រំមិនល្អដែលធ្វើឱ្យយុវជនគេចសាលា ឬបោះបង់ការសិក្សា ហើយពួកគេបែរជាលួចមកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែពង្រឹងប្រព័ន្ធអប់រំដោយធ្វើយ៉ាងណាឱ្យសិស្សចង់រៀន និងជួយសិស្សក្រីក្រឱ្យនៅតែអាចបន្តការសិក្សាបាន។
អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា បានដុតបំផ្លាញគ្រឿងញៀនជាង ៤តោន ដែលមានតម្លៃជិត ៧០លានដុល្លារ។ ក្នុងរយៈពេលជាង៥ខែ ដើម២០២៤នេះ សមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនបានជាង ៤ពាន់ករណី និងឃាត់ខ្លួនមនុស្សប្រមាណ ១ម៉ឺននាក់ ភាគច្រើនជាជនជាតិចិន និងវៀតណាម។ អាជ្ញាធរអះអាងថា គ្រឿងញៀនដែលកម្ពុជាបង្ក្រាបបានកាលពីពេលកន្លងទៅ ប្រមាណ ៨៥ភាគរយមានប្រភពចេញពីតំបន់ត្រីកោណមាស និងយកកម្ពុជាធ្វើជាតំបន់ឆ្លងកាត់។
នាយកប្រតិបត្តិ នៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ហេង គឹមហុង លើកឡើងថា ដើម្បីលុបបំបាត់គ្រឿងញៀនមានប្រសិទ្ធភាពពិតប្រាកដគឺទាមទារឆន្ទៈ និងចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលដើរទន្ទឹមគ្នា។ លោកថា ការកើនឡើងនៃបទល្មើសគ្រឿងញៀននេះ គឺដោយសារតែអាជ្ញាធរមិនលុបបំបាត់នូវប្រភពនាំចូល និងអ្នកចែកចាយគ្រឿងញៀន។
លោក ហេង គឹមហុង៖ «គ្រឿងញៀននេះបង្កមហន្តរាយធ្ងន់ធ្ងរមែនទែននៅសង្គមកម្ពុជា វាប៉ះពាល់ទៅដល់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ ប៉ះពាល់ទៅដល់សន្តិសុខសង្គមសណ្ដាប់ធ្នាប់ធនធានមនុស្សជាពិសេសធនធានមនុស្សក្រុមយុវជនដែលគ្រោះថ្នាក់ដោយការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនតែម្ដង វាអាចទំនងជាការយកចិត្តទុកដាក់ ឬវិសាលភាពនៃការជំរុញវាអត់ទាន់មានគ្រប់គ្រាន់ដែលខ្ញុំមានការព្រួយបារម្ភ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការឆ្លើយតបរឿងនេះ ពីអគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាជ្ញាធរជាតិ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក មាស វីរិទ្ធិ និងអ្នកនាំពាក្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក មាស សោភ័ណ្ឌ បានទេនៅថ្ងៃទី២១ ខែមិថុនា។
របាយការណ៍ អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកគ្រឿងញៀន និងបទឧក្រិដ្ឋ (UNODC) ទើបនឹងចេញផ្សាយកាលពីចុងខែឧសភា ឱ្យដឹងថា ការរឹបអូសបានគ្រឿងញៀនប្រភេទម៉េតំហ្វេតាមីន ឬម៉ាទឹកកកនៅកម្ពុជា បានកើនឡើងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំជាប់ៗគ្នាក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំចុងក្រោយ គឺកើនឡើងរហូតដល់ ១,៤តោនក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ និន្នាការនេះបង្ហាញឱ្យឃើញពីការពង្រីកទីផ្សារគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា។ នៅកម្ពុជា យុវវ័យដែលមានអាយុចន្លោះពី ១៨ ដល់ ២៥ឆ្នាំ និងអាយុចន្លោះពី ២៦ ដល់ ៣៥ឆ្នាំគឺជាក្រុមមនុស្សដែលប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនច្រើនជាងគេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- កម្មករវៀតណាមកំពុងសម្ងំធ្វើការក្នុងក្រុមហ៊ុនចម្ការចេកខេត្តរតនគិរី
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់
អត្ថបទពេញនិយម
សង្គម
- ពលរដ្ឋរិះគន់អាជ្ញាធរអប្សរាបណ្តោយឱ្យអ្នកមានលុយមានអំណាចសង់ផ្នូរខ្មោចចិនមួយធំក្នុងតំបន់អង្គរ
- កម្ពុជា និងចិន «មិនអាចទប់ស្កាត់បញ្ហាឆបោកតាមអនឡាញ និងជួញដូរមនុស្សនៅកម្ពុជាបាន»
- អ្នកឃ្លាំមើលថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ «ត្បូងពេជ្រ» រវាងកម្ពុជា-ចិនគ្មានពន្លឺសម្រាប់កម្ពុជាឡើយ