អ្នកដឹកភ្ញៀវទេសចរនៅសៀមរាបមិនចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍
2024.09.22
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គមនិងនយោបាយ រិះគន់ថា បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ខំប្រឹងផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍យ៉ាងណាក្តី ក៏មិនអាចជួយស្ដារវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជាដែលធ្លាក់ចុះ ឱ្យប្រសើរឡើងវិញបានឡើយ។
បន្ថែមលើនេះ ការផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍នេះ ក៏មិនបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាអ្នកប្រកបរបរបំរើសេវាកម្មទេសចរមួយចំនួនចាប់អារម្មណ៍ទេ។
ពលរដ្ឋមួយចំនួន ដែលជាអ្នកប្រកបរបរបំរើសេវាកម្មដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប និយាយថា ពួកគេមិនចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការផ្លាស់ប្ដូរសមាសភាពរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ឡើយ។
ពួកគេខ្វាយខ្វល់តែពីរឿង ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែលស្ថានភាពដ៏លំបាកក្នុងការរកចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍នេះ។
អ្នករត់រ៉ឺម៉កដឹកភ្ញៀវដើរកម្សាន្ត នៅក្នុងតំបន់អង្គរម្នាក់ លោក ប្រាក់ សារ៉ាន់ បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ថា លោកមិនចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការផ្លាស់ប្ដូរសមាសភាពរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍នេះឡើយ។
លោក ថាបើទោះបីជាបុគ្គលណាឡើងកាន់តំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ក៏ដោយ ក៏លោកគាំទ្រ ឱ្យតែដោះស្រាយផលប្រយោជន៍ពីវិស័យទេសចរណ៍ បានធ្លាក់មកដៃក្រុមអ្នករកកម្រៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធដូចជារូបលោក និងជៀសវាងធ្វើឱ្យកញ្ចប់ទេសចរណ៍ធ្លាក់ទៅលើតែដៃក្រុមហ៊ុននិងបក្ខពួកនិយម។
លោក ប្រាក់ សារ៉ាន់៖ «បានន័យថាអ្វីដែលជាផលប្រយោជន៍គឺបានទៅឱ្យតែមួយក្រុមរបស់ពួកគាត់ មិនបានផលប្រយោជន៍ដល់ក្រុមអ្នករកស៊ីដឹកជញ្ជូនសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធទេ។ ដូច្នេះខ្ញុំសុំឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ដែលមកកាន់តំណែងថ្មីត្រូវគិតគូរពីបញ្ហានេះឡើងវិញ ដើម្បីផ្ដល់ឱកាស ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងតែប្រកបរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធអាចរកកម្រៃទទួលទានបានតាមរយៈភ្ញៀវទេសចរដែលមកលេងស្រុកខ្មែរផង»។
អ្នកបើកតាក់ស៊ីដឹកភ្ញៀវទេសចរម្នាក់ទៀត លោក ប៉ែន សុខ មានប្រសាសន៍ថា លោក មិនចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ទេ។ លោកថា អ្វីដែលលោកកំពុងតែខ្វល់ខ្វាយបំផុត គឺការគ្មានចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍ ដើម្បីយកមកដោះស្រាយជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ។
លោក ប៉ែន សុខ៖ «ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ នៅខេត្តសៀមរាបគឺស្ងាត់មែនទែន អត់មានភ្ញៀវទេសចរទេ។ ដូចរូបខ្ញុំពីដើមធ្លាប់មានភ្ញៀវកក់តាមអនឡាញដែរ ក៏ប៉ុន្តែចូលមកដល់ខែនេះអត់មានភ្ញៀវកក់ទេ។ ដូច្នេះទាក់ទងនឹងការដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍អ្វីហ្នឹង ខ្ញុំក៏មិនទាន់ដឹងព័ត៌មាននៅឡើយ ។ ខ្ញុំក៏មិនទាន់ហ៊ាននិយាយថា យ៉ាងម៉េច វិនិច្ឆ័យយ៉ាងណានៅឡើយ»។
ការបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ របស់ពលរដ្ឋ ដែលបំរើសេវាកម្មដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរដូចនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក សុខ សូកេន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ ត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរ ឱ្យទៅកាន់តំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអធិការកិច្ច និងឱ្យលោក ហួត ហាក់ ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអធិការកិច្ច មកកាន់តំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ជំនួសវិញ។
លោក ហួត ហាក់ អាយុ៥១ឆ្នាំ ជាអ្នកស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ លោកធ្លាប់សិក្សាជំនាញជាច្រើន ដូចជាជំនាញច្បាប់ពីមហាវិទ្យាល័យនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងទទួលបានសញ្ញាបត្រមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកការទូត ពីសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល(ERA)កាលពីឆ្នាំ២០០១។ លោកក៏បានទទួលបរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយកាលពីឆ្នាំ២០០៥ និងថ្នាក់បណ្ឌិតគ្រប់គ្រងធុរកិច្ច ពីសកលវិទ្យាល័យ Preston នៃចក្រភពអង់គ្លេស កាលពីឆ្នាំ២០០៨ដែរ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការពន្យល់ជុំវិញមូលហេតុនៃការផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ លោក តុប សុភ័គ បាននៅឡើយនៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា។
ក៏ប៉ុន្តែនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងនៅរដ្ឋសភា ក្នុងពេលបោះឆ្នោតនោះថា វាគ្រាន់តែជាការកែសម្រួលសមាសភាពរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីប្រសិទ្ធភាពការងារក្នុងការបម្រើប្រទេសជាតិនិងប្រជាពលរដ្ឋស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ-ដំណាក់កាលទី១ ស្របតាមបាវចនា (កំណើនការងារ សមធម៌ ប្រសិទ្ធភាព និងចិរភាពប៉ុណ្ណោះ)។
ការផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍នេះ នៅស្របពេលដែលស្ថានភាពភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ មកទស្សនាកម្ពុជាកំពុងដុនដាបខ្លាំង។ បុគ្គលិកដែលកំពុងបម្រើការនៅព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិខេត្តសៀមរាបម្នាក់ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ឱ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុង១ថ្ងៃៗមានយន្តហោះចំនួន២ឬក៏៣គ្រឿង ប៉ុណ្ណោះដែលភាគច្រើនចេញពីទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរបរទេសមកចុះចតនៅខេត្តសៀមរាប។ ក្នុង១យន្តហោះគឺមានភ្ញៀវទេសចរបរទេសប្រមាណពី២០ទៅ៣០នាក់។
តាមរបាយការណ៍គ្រឹះស្ថានអង្គរ ឱ្យដឹងថា រយៈពេល៨ខែឆ្នាំ២០២៤ចំនួនភ្ញៀវទេសចរបរទេស ដែលមកទស្សនាតំបន់អង្គរ សរុបជិត ៧០ម៉ឺននាក់ និងបានចំណូលជាង៣០លានដុល្លារអាមេរិក។ ចំនួនភ្ញៀវទេសចរបរទេស ដែលមកទស្សនាអង្គរនេះ គឺតិចតួច បើប្រៀបធៀបទៅនិងភ្ញៀវទេសចរដែលទៅកម្សាន្តប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នា។
អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន បានគាំទ្រចំពោះការផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍នេះ ។ ក៏ប៉ុន្តែលោក អ៊ុំ សំអាន យល់ថា បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលខំប្រឹងផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍យ៉ាងណា ក៏មិនអាចជួយស្ដារស្ថានភាពទេសចរណ៍កម្ពុជាឱ្យប្រសើរឡើងវិញបានដែរ។
លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «បើទោះបីជាយ៉ាងណាក្តីខ្ញុំមើលឃើញថា បញ្ហាគ្មានភ្ញៀវទេសចរមកកំសាន្តនៅកម្ពុជានេះ គឺដោយសារតែកម្ពុជាមានបទល្មើសជាច្រើន ពាក់ព័ន្ធនិងអំពើបង្ខាំងមនុស្សឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ការជួញដូរមនុស្ស អំពើពុករលួយ តុលាការមិនឯករាជ្យ។ បញ្ហាធំគឺពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថានភាពនយោបាយដោយការគ្រប់គ្រងអំណាច មិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងមិនគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ ការចាប់ចងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង សកម្មជនសង្គមនិងបរិស្ថានដាក់ពន្ធនាគារជាដើម។ ជាពិសេសគឺពាក់ព័ន្ធនិងអំពើបង្ខាំងមនុស្សឱ្យឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញដែលអង្គការសហប្រជាជាតិធ្លាប់ចេញរបាយការណ៍ថា មានជនរងគ្រោះដោយអំពើឆបោកជាង១០ម៉ឺននាក់នៅកម្ពុជា»។
ស្រដៀងគ្នានេះ អ្នកអត្ថាធិប្បាយបញ្ហាសង្គមនិងនយោបាយ លោក គឹម សុខ ក៏យល់ឃើញថា បញ្ហាភ្ញៀវទេសចរនៅកម្ពុជាធ្លាក់ចុះ មិនបណ្ដាលមកពីការប៉ះពាល់នៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនិងដោយសារតែសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនទៀតទេ។
លោកថា ការធ្លាក់ចុះខ្លាំងនៃវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា គឺបណ្ដាលមកពីវិបត្តិនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរពេក។
លោក គឹម សុខ៖ «បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា យកអ្នកជំនាញមកពីពិភពលោកដែលពូកែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏មិនអាចស្ដារវិស័យទេសចរនៅកម្ពុជាបានដែរ។ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅកម្ពុជាជាមុន ដើម្បីធ្វើឱ្យកម្ពុជាបានរួចផុតពីរូបភាពដ៏អាក្រក់នានា ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្មផុយៗពេក ការជួញដូរមនុស្សខ្លាំងពេក រហូតធ្វើឱ្យគេមើលឃើញថារដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃ គឺជារបបដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការនិងម៉ាហ្វីយ៉ា(Mafia)ទៅហើយនោះ»។
អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គមយល់ថា ប្រសិនបើចង់ឱ្យវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ប្រសើរឡើងវិញ លុះត្រាតែរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយត្រកូលហ៊ុន កែប្រែនយោបាយចេញពីការគ្រប់គ្រងអំណាចផ្ដាច់ការ ហើយវិលទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។ ជាមួយគ្នានេះក៏ត្រូវដោះលែងអ្នកទោសមនសិការទាំងអស់ ព្រមទាំងលុបបំបាត់អំពើឧក្រិដ្ឋកម្មនានា ដូចជាការជួញដូរមនុស្ស និងអំពើឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។