យុទ្ធនាការរបស់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនៅមុនថ្ងៃ១៤ កុម្ភៈ
2015.02.13
យុទ្ធនាការចែកស្រោមអនាម័យមុនថ្ងៃបុណ្យនៃសេចក្ដីស្រឡាញ់ របស់អង្គការមូលនិធិថែទាំអ្នកជំងឺអេដស៍(AHF) នៅថ្ងៃទី ១៣ កុម្ភៈ ២០១៥។
RFA/Rann Samnang
ថ្ងៃទី១៤ ខែ កុម្ភៈ ជាទិវានៃក្ដីស្រឡាញ់ ដែលសង្គមខ្មែរធ្លាប់ស្គាល់ជាទូទៅថាថ្ងៃបុណ្យសង្សារ។ ភាគីពាក់ព័ន្ធចាត់ទុកវេលានេះថា មានហានិភ័យខ្ពស់សម្រាប់យុវជន ជាពិសេសយុវតី ប្រសិនបើពួកគេមិនបានពិចារណា អោយបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមុន ឬមិនបានយល់អត្ថន័យពិតនៃពិធីបុណ្យនេះ។
ក្នុងនាទីស្ត្រី ខ្មែរសប្ដាហ៍នេះអ្នកស្រី សុ ជីវី រាយការណ៍ពីវិធានការចំពោះថ្ងៃ១៤កុម្ភៈរបស់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដូចតទៅ៖
មន្ត្រីនៃក្រសួងកិច្ចការនារីបានចាប់ផ្ដើមចុះអប់រំផ្សព្វផ្សាយតាមសាលារៀន និងមហាវិទ្យាល័យនានាអោយយុវជនយល់ដឹងពីអត្ថន័យនៃទិវា១៤កុម្ភៈ ហើយសកម្មភាពមិនខុសគ្នាពីឆ្នាំមុនៗទេ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការពារ អ្នកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី មានប្រសាសន៍ថា ទិវាក្ដីស្រឡាញ់ពុំមែនជាពិធីតាមប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរឡើយ ហើយអត្ថន័យនៃពិធីនេះមិនមែនសំដៅតែទៅលើក្ដីស្រឡាញ់បែបគូសង្សារដែរ គឺសំដៅទៅលើក្ដីស្រឡាញ់ជាទូទៅ៖ «យើងអាចបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះឪពុកម្ដាយ ចំពោះលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ដែលជាអាណាព្យាបាល ដែលអប់រំអោយក្លាយជាពលរដ្ឋល្អ។ យើងក៏អាចបង្ហាញក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះការរាប់អានមិត្តភ័ក្ដិ ឬចំពោះសង្សារយើង»។
ទាក់ទងនឹងការអប់រំនេះក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា ក៏បានផ្សព្វផ្សាយសេចក្ដីណែនាំមួយ ក្នុងន័យទប់ស្កាត់សកម្មភាពមិនប្រក្រតីក្នុងទិវាបុណ្យនៃក្ដីស្រឡាញ់។ ក្នុងនោះបានលើកឡើងថា សិស្សានុសិស្សមួយចំនួន បានយល់ច្រឡំថា បុណ្យនេះជាថ្ងៃបុណ្យសង្សារ ឬជាថ្ងៃណាត់ជួបគ្នារវាងគូរស្នេហ៍។ លើសពីនេះថ្ងៃនេះបានធ្វើអោយយុវវ័យមួយចំនួនភ្លើតភ្លើន ភ្លេចការសិក្សា បាត់បង់កិត្តិយស សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ ប្រាសចាកវប្បធម៌ និងប្រពៃណីជាតិ។ ក្នុងលិខិតដែលចុះថ្ងៃទី៩ ខែ កុម្ភៈ ក្រសួងណែនាំអោយបណ្ដាគ្រឹះស្ថានសិក្សាទាំងរដ្ឋ និងឯកជនផ្សព្វផ្សាយពន្យល់សិស្សានុសិស្សកុំអោយយល់ខុសពីអត្ថន័យនៃទិវាក្ដីស្រឡាញ់ ពង្រឹងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង ការគ្រប់គ្រងសីលធម៌ និងវិន័យ តាមដានអវត្តមានសិស្ស ជំរុញសកម្មភាព មិត្តអប់រំមិត្ត ទាក់ទងជិតស្និទ្ធជាមួយមាតាបិតាអាណាព្យាបាល ផ្ដល់ព័ត៌មានពីសកម្មភាពមិនប្រក្រតីរបស់សិស្ស ដើម្បីសហការណែនាំកែលំអអោយទាន់ពេលវេលា។
របាយការណ៍មួយចំនួនទាក់ទងនឹងឥរិយាបថយុវជន ក្នុងថ្ងៃនៃក្ដីស្រឡាញ់ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅនេះបង្ហាញថា យុវជនភាគច្រើនមានទំនោររួមស្នេហា ឬឈានដល់រួមភេទ ពេលខ្លះទៀតរៀបចំអោយបានរួមភេទ ដោយចាប់បង្ខំយុវតីជាដៃគូក៏មាន។ ភាគច្រើននៃយុវជនទាំងនោះហើយមិនចង់ប្រើស្រោមអនាម័យ ដែលក្នុងនោះក្មេងស្រី ប្រឈមនឹងមានផ្ទៃពោះទាំងវ័យក្មេង និងឆ្លងជំងឺផ្សេងៗទៀត។
អ្នកស្រីរំលឹកដល់យុវតី ថា គួរពិចារណាអោយបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដ្បិតយុវតីតែងមានការប្រឈមខ្ពស់ក្នុងបញ្ហានេះ និងនាំអោយស្ដាយក្រោយ៖ «យើងអាចបង្ហាញក្ដីស្រឡាញ់យើង ដោយស្របតាមរបៀបខ្មែរ មិនមែនហួសកម្រិត ដែលអាចអោយសោកស្ដាយមួយជីវិត គឺត្រូវតែខិតខំវិភាគអោយច្បាស់មុននឹងធ្វើអ្វីមួយចំពោះស្ត្រីក៏ដូចជាចំពោះបុរស»។
ស្របគ្នានេះក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ក៏បានចេញសេចក្ដីអំពាវនាវអោយមាតាបិតា អាជ្ញាធរ សមត្ថកិច្ចគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ ចូលរួមពន្យល់ និងទប់ស្កាត់ កូនចៅ មិត្តភ័ក្ដិ កុំអោយប្រើប្រាស់ទិវានេះ ខុសប្រពៃណី និងលើកកម្ពស់ការថែរក្សា ទំនៀមទម្លាប់ល្អរបស់ខ្មែរ។ ក្រសួងបានបង្ហាញថា ថ្ងៃបុណ្យក្ដីស្រឡាញ់ ទី១៤ ខែកុម្ភៈ ជាការកំណត់របស់មនុស្សមួយចំនួន ជាពិសេសគ្រិស្តសាសនិកជន។ ក្រសួងពន្យល់ដែរថា សេចក្ដីស្រឡាញ់ពុំមានព្រំដែន ដែលមនុស្សម្នាក់ៗ មានចំពោះអ្នកនៅជុំវិញខ្លួនមានគូសង្សារ ប្ដីប្រពន្ធ កូនចៅ មាតាបិតា ជីដូនជីតា និងមិត្តភ័ក្ដិជាដើម។ នៅកម្ពុជាថ្ងៃបុណ្យគួរតែជាការចែករំលែកក្ដីស្រឡាញ់ ដល់អ្នកនៅជុំវិញខ្លួន ដោយមិនគួរគិតគូរតែពីស្នេហារវាងស្រី និងប្រុសឡើយ។
បើទោះជាយ៉ាងណាគិតមកដល់ពេលនេះ ទស្សនរបស់យុវជនចំពោះថ្ងៃ ទី១៤ ខែ កុម្ភៈ បានផ្លាស់ប្ដូរច្រើន។ ប៉ុន្តែបញ្ហាប្រឈមនៅតែមានបើការអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយអោយយល់ដឹងពីបញ្ហានេះមិនបានដិតដល់។
ការស្រាវជ្រាវថ្នាក់ជាតិក្នុងឆ្នាំ២០១៤ រកឃើញថា សិស្សសាលានៅទីក្រុង ដែលមានអាយុពី ១៣ ទៅ១៧ឆ្នាំគឺមាន ១១,២ ភាគរយ ធ្លាប់រួមភេទ។
បើតាមអ្នកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី ក្រសួងកិច្ចការនារី បានសហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ ដាក់បទបញ្ជាទៅតាមសណ្ឋាគារផ្ទះសំណាក់ទប់ស្កាត់យុវតីក្រោមអាយុកំណត់៖ «ខាងក្រសួងទេសចរណ៍ក៏ដូចខាងអាជ្ញាធរដែនដី បានចេញជាគោលការណ៍ណែនាំទៅតាមសណ្ឋាគារ និងផ្ទះសំណាក់ថាអ្នកណាដែលមានវ័យក្រោម១៨ឆ្នាំ មិនអាចជួលបន្ទាប់ដោយមិនមានអាណាព្យាបាលមកជាមួយឡើយ។ បើអ្នកដែលគាត់នៅតែបន្តធ្វើ គឺត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់។ ក្នុងការអប់រំសង្គមគឺតម្រូវអោយចំណាយពេលវេលាច្រើន មិនអាចធ្វើភ្លាមបានភ្លាមទេ»។
ដោយឡែកអង្គការមូលនិធិថែទាំអ្នកជំងឺអេដស៍ ហៅកាត់ថា អេអេចអេហ្វ(AHF) នឹងចាប់ផ្ដើមយុទ្ធនាការចែកស្រោមអនាម័យនៅថ្ងៃ ទី១៣ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៥ មួយថ្ងៃមុនទិវាបុណ្យនៃក្តីស្រឡាញ់នេះ។
នាយកប្រចាំតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការ AHF លោក ឈឹម សារ៉ាត់ មានប្រសាសន៍ថា កម្មវិធីនេះមានគោលបំណងលើកកម្ពស់ ការយល់ដឹងពីការបង្ការការចម្លងមេរោគអេដស៍ ជំងឺអេដស៍ ក្នុងទិវា ស្រោមអនាម័យពិភពលោក៖ «យើងតែងតែយកឱកាសនៃទិវាផ្សេងៗ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយការយល់ដឹងពីមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ ក្នុងគោលបំណងរីករាលដាលនៃជំងឺនេះ។ ទិវានេះយើងមិនមែនធ្វើតែនៅក្នុងស្រុកខ្មែរទេ គឺបណ្ដាប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងពិភពលោក»។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គារ AHF ឲ្យដឹងថាកម្មវិធីចែកស្រោមអនាម័យនេះគឺធ្វើដូចគ្នាក្នុងប្រទេសចំនួន៣១ទៀត។ នៅកម្ពុជាអ្នកស្ម័គ្រចិត្តចំនួន១០០នាក់ នឹងចូលរួមក្នុងការរៀបចំទិវានេះ ដោយមានការគំាទ្រ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយមន្ទីរសុខាភិបាល និងអង្គការដៃគូក្នុងស្រុកចំនួន៩ ដោយរំពឹងទុកថា ស្រោមអនាម័យចំនួន១០ម៉ឺនស្រោមនេះនឹងផ្ដល់ការអប់រំដល់ក្រុមគោលដៅចំនួន២៥០០០នាក់។
លោក ឈឹម សារ៉ាត់ បញ្ជាក់ថា យុវជនមិនមែនជាក្រុមដែលងាយរងគ្រោះ នៃការឆ្លងរីករាយដាលនៃមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ទេ ប៉ុន្តែពួកគេគឺជាក្រុមប្រឈម៖ «ហ្នឹងហើយដែលយើងអប់រំក្រុមគាត់ បើសិនជាមិនបានយកចិត្តទុកដាក់គាត់ ពួកគាត់ពិតជាឆ្លង។ ការរួមភេទដោយមិនមានសុវត្ថិភាព ដោយពុំមានដៃគូជាក់លាក់ ដោយពុំមានការការពារ ឬមួយក៏ឆាប់ប្រឡូកនឹងការរួមភេទ កាត់ពិតជាប្រឈម។ ប៉ុន្តែបើប្រៀបធៀបពីក្រុមមួយទៅក្រុមមួយទៀត គឺមានក្រុមផ្សេងដែលមានការប្រឈមជាងពួកគាត់»។
ក្រៅពីផ្សព្វផ្សាយការពារការឆ្លងរីករាលដាល នៃមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍AHF ក៏មានសារអប់រំយុវជនមិនអោយប្រឡូកក្នុងស្នេហា និងការរួមភេទនៅវ័យសិក្សា និងមិនលើកទឹកចិត្តអោយយុវជនធ្វើអ្វីខុសនឹងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ឡើយ៕
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ក្រសួងមហាផ្ទៃបញ្ជាក់ថា កូនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ដែលបើកឡានបុកមនុស្សស្លាប់ពីរនាក់ នៅអូស្ត្រាលីនោះ គឺឈ្មោះ ឌឿន ឧត្ដមសេនីយ៍
- ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាគ្រោងធ្វើបេសកកម្មដើរគោះទ្វាររកវិនិយោគិននៅអាមេរិកជាថ្មី
- លោក ហ៊ុន សែន បង្កើនការគំរាមកំហែងឆ្លងដែនលើអ្នករិះគន់
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រតិកម្មអ្នករិះគន់ព្រឹត្តិការណ៍ Gumball 3000
- សមត្ថកិច្ចម៉ាឡេស៊ីចាប់ពលករខ្មែរម្នាក់ពាក់ព័ន្ធរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា