គ.ជ.ប និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យយុវជនតាមដានដំណើរការបោះឆ្នោតឱ្យបានសកម្ម
2016.12.24
ក្រុមយុវជនស្វែងយល់អំពីការបោះឆ្នោតប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌ នៅវត្តពិភិទ្ធារាម ក្រុងបាត់ដំបង ខេត្តបាត់ដំបង នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Hum Chamroeun
RFA/Hum Chamroeun
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជំរុញឱ្យយុវជនចូលរួមក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត និងឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅឆ្នាំ២០១៧ ខាងមុខ ដើម្បីបំពេញតួនាទីជាយុវជនសកម្មក្នុងសង្គម។ មន្ត្រី គ.ជ.ប និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងបែបនេះ ដោយសារតែយុវជនមានចំនួនជាង ៣០ភាគរយ នៃពលរដ្ឋដែលបានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក ហង្ស ពុទ្ធា បញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋជាង ៧,៨លាននាក់ (៧.៨៧៣.១៩៤) នៃអ្នកដែលបានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមានជាង ២លាននាក់ ឬស្មើនឹងជាង ៣៤ភាគរយ គឺជាយុវជនដែលមានអាយុចន្លោះពី ១៨ ទៅ ៣០ឆ្នាំ។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា ថ្លែងថា គ.ជ.ប នឹងបិទផ្សាយបញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូងនៅពេលឆាប់ៗខាងមុខ ដូច្នេះយុវជនដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត ត្រូវត្រៀមខ្លួនដើម្បីទៅបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ដែលខ្លួនពេញចិត្ត។ លោកបន្ថែមថា យុវជនជាទំពាំងស្នងឫស្សី ដូចនេះពួកគេក៏ត្រូវរៀនសូត្រអំពីរឿងបោះឆ្នោតដែរ ដើម្បីអាចក្លាយខ្លួនជាអ្នកដឹកនាំទៅថ្ងៃមុខ៖ «ក្នុងឱកាសនេះ យុវជនគឺជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយ និងជាអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មានពីម៉ាត់មួយទៅម៉ាត់មួយស្តីអំពីដំណើរការបោះឆ្នោតដែលអ្នកមានសិទ្ធិសម្រេចទៅលើសន្លឹកឆ្នោតមួយសន្លឹក ហើយការបោះឆ្នោតគឺជាវិធីហិង្សា ហើយយុវជនក៏នឹងត្រៀមរៀនសូត្រដើម្បីឱ្យក្លាយទៅជាអ្នកដឹកនាំនៅក្នុងឃុំសង្កាត់របស់ខ្លួននៅពេលអនាគត»។
ឯកសារជំនួយស្មារតីទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតរបស់គណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល (COMFREL) បញ្ជាក់ថា យុវជនគឺជាអ្នកដែលមានសក្ដានុពលក្នុងការធ្វើឱ្យសំឡេងឆ្នោតមានការប្រែប្រួល។ យុវជនត្រូវបង្ហាញដល់ថ្នាក់ដឹកនាំថា ខ្លួនមានឥទ្ធិពលទៅលើក្រុមមនុស្សដទៃទៀត ដូចជាមនុស្សជំទង់ ឬមនុស្សចាស់ ព្រោះខ្លួនគឺជាយុវជនដែលមានចំណេះដឹង និងកម្លាំងកាយរឹងមាំ ហើយអាចធ្វើការអប់រំ និងជួយដល់មនុស្សដទៃទៀត។ តែទោះជាយ៉ាងណា យុវជនត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានសំឡេងរួម ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមរបស់ពួកគេ។
ឯកសារដដែលបន្តថា យុវជនត្រូវធ្វើខ្លួនឱ្យមានតម្លៃនៅក្នុងសង្គម តាមរយៈការប្រកាន់អត្តចរិតឱ្យសមជាពលរដ្ឋល្អ ទោះបីជាពួកគេមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះ តិចតួច ឬមិនមានក្តី។ យុវជនត្រូវតែតាមដានរាល់ការដឹកនាំរបស់អ្នកនយោបាយ ហើយត្រូវចេះលើកយកបញ្ហាដែលធ្វើឱ្យរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ មកធ្វើការជជែកពិភាក្សាជាមួយក្រុម ឬអង្គការសមាគមយុវជនដទៃទៀត ឬជាមួយអ្នកនយោបាយតាមគ្រប់រូបភាព ដូចជាចូលរួមក្នុងវេទិកានានា ដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិល គណបក្សនយោបាយ និងរដ្ឋាភិបាលជាដើម។
មន្ត្រីកម្មវិធីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកអង្កេតនៃអង្គការខុមហ្វ្រែល (COMFREL) លោក កន សាវ៉ាង ថ្លែងថា ចំនួនយុវជនជាង ៣៤ភាគរយនៃពលរដ្ឋដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត គឺជាចំនួនមួយដ៏ច្រើនដែលគ្រប់គណបក្សនយោបាយគួរយកចិត្តទុកដាក់ ដោយសារយុវជនមានចំណេះដឹងថ្មីៗ និងវិវត្តន៍ខ្លួនទាន់សង្គម៖ «សំឡេង ២លាននាក់នេះ គឺឥទ្ធិពលខ្លាំងណាស់ ខ្លាំងមែនទែន។ នេះហើយជាចំណុចដែលគណបក្សនយោបាយ មិនអាចនៅទំនេរ មិនអាចនៅព្រងើយកន្តើយជាមួយខាងយុវជនហ្នឹងទេ គឺគាត់ត្រូវតែធ្វើម៉េចទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាពពីយុវជន ពីព្រោះយុវជនយើងសព្វថ្ងៃលោក (យុវជន) តាម (ដាន) ហើយលោកបានចូលរួមច្រើន ហើយជាអ្នកដែលរុញច្រានសង្គមជាតិយើងនៅគ្រប់ស្ថានភាពទាំងអស់ គឺថា លោកចូលរួម ហើយលោកដឹកនាំច្រើនណាស់»។
លោកជំរុញឱ្យយុវជនចូលរួមឱ្យបានសកម្មក្នុងវិស័យនយោបាយ និងត្រូវតាមដាននូវរាល់ព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗដែលកើតមានក្នុងសង្គម។ លោកថា យុវជនមិនត្រូវនៅស្ងៀមនោះទេ តែត្រូវចេះប្រើប្រាស់សក្ដានុពលរបស់ខ្លួន និងត្រូវរួមគ្នាជាធ្លុងមួយ ដើម្បីអាចទាមទារឱ្យមានដំណោះស្រាយលើបញ្ហាប្រឈមរបស់ខ្លួន។ លើសពីនេះ លោកក៏ជំរុញឱ្យគណបក្សនយោបាយដាក់បេក្ខភាពយុវជនជាថ្នាក់ដឹកនាំមូលដ្ឋាន និងថ្នាក់ជាតិឱ្យបានកាន់តែច្រើន ដើម្បីឱ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរក្នុងសង្គម៖ «រយៈពេលពីនេះតទៅ គាត់ (យុវជន) គួរតែធ្វើការតាមដាន ពីព្រោះកម្លាំងរបស់គាត់នេះមិនមែនតូចទេ ជាង ២លាននាក់។ គាត់គួរតែតាមដាននៅក្នុងមូលដ្ឋានរបស់គាត់នៅក្នុងសង្គមនយោបាយ ជាពិសេសទាក់ទងនឹងការដាក់បេក្ខជន គឺថា គាត់ត្រូវតែតាមដានឃ្លាំមើលសកម្មភាពដែលទាក់ទងទៅនឹងរឿងសន្តិសុខ សុវត្ថិភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង ព្រោះគាត់ហ្នឹងជាជំហរមួយ។ កាលណាឃើញអ្វីមួយដែលជាបញ្ហា គាត់អាចនឹងមានកម្លាំងមួយក្នុងការស្នើសុំ ឬការផ្ដល់មតិយោបល់»។
បញ្ហាប្រឈមជាអាទិភាពរបស់យុវជនកម្ពុជា ដែលត្រូវបានរកឃើញដោយអង្គការសម្ព័ន្ធយុវជនដើម្បីឯកភាព និងអភិវឌ្ឍន៍ កាលពីឆ្នាំ២០១៥ រួមមានការអប់រំ ការងារ និងបញ្ហាសន្តិសុខ។
ឯកសារជំនួយស្មារតីទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតរបស់អង្គការខុមហ្វ្រែល សរសេរថា នៅពេលគ្រប់អាយុ ១៨ យុវជនត្រូវព្យាយាមបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនជាពលរដ្ឋ ដោយត្រូវទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងទៅបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរបស់ខ្លួនទៅតាមឆន្ទៈ ដោយមានការពិចារណា និងថ្លែងថ្លែងឱ្យបានហ្មត់ចត់។ ក្រោយពេលបោះឆ្នោត យុវជនត្រូវខិតខំសង្កេត និងតាមដាន សកម្មភាពអនុវត្តរបស់មន្ត្រីជាប់ឆ្នោត ឬរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីចូលរួមវាយតម្លៃលទ្ធផលនៃសកម្មភាពទាំងនោះ ហើយផ្ដល់ព័ត៌មានទាំងនេះទៅដល់អ្នកបោះឆ្នោតដទៃទៀត សម្រាប់ធ្វើជាទុនពិចារណាក្នុងការសម្រេចចិត្តបោះឆ្នោតលើកក្រោយៗទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ រក្សាជំហរតស៊ូ ដើម្បីសេរីភាពសហជីព និងការពារផលប្រយោជន៍កម្មករក្រោយមានសេរីភាព
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់