ການຊ່ອຍເຫຼືອ ຜູ້ປະສົບໄພນໍ້າຖ້ວມ ຂອງທາງການລາວ ຍັງຊັກຊ້າຫຼາຍ
2024.10.04
ການຊ່ອຍເຫຼືອຜູ້ປະສົບໄພນໍ້າຖ້ວມ ຂອງທາງການລາວ ຍັງເປັນໄປຢ່າງຊັກຊ້າ ຍ້ອນມີອຸປະສັກຫຼາຍຢ່າງ ເຮັດໃຫ້ບໍ່ທັນສາມາດ ຊ່ອຍເຫຼືອພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຫຼາຍ ນອກຈາກ ການແຈກຍາຍເຄື່ອງບໍລິຈາກ ຂະນະທີ່ ການສ້ອມແປງທີ່ຢູ່ອາໄສ ຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈໍາເປັນ ຕ້ອງໄດ້ຊ່ອຍເຫຼືອໂຕເອງ ແລະຂໍຄວາມຊ່ອຍເຫຼືອຈາກຍາດຕິພີ່ນ້ອງ, ດັ່ງຊາວບ້ານ ດັ່ງຊາວບ້ານ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມໂດຍກົງ ຢູ່ບ້ານນາລີວ ເມືອງຊໍາເໜືອ ແຂວງຫົວພັນ ນາງໜຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ່ 04 ຕຸລາ 2024 ນີ້ວ່າ:
“ມີຈຸໜຶ່ງມາຊ່ອຍເຫຼືອລະ ຊ່ອຍປະມານ ຊ່ອຍເຂົ້າກິນແດ່ ຜ້າຫົ່ມແດ່ອັນນັ້ນນ່າ ຈຸນັ້ນແລ້ວ ພວກຂ້ອຍກໍ່ເຮັດເອງ ເຂົາມາຊ່ອຍແຕ່ຂອງກິນ ປ໋ອງປາບໍ ມີ່ບໍ່ອັນນ່າ ໂດຍເອງເບິດ ສໍາລັບຂ້ອຍນີ້ ຂ້ອຍຊື້ສັງກະສີໝົດ 600,000 (ກີບ) ໃຫ້ແຕະຫັ້ນນ່າ ມຸງເຮືອນ ຈຸຫັ້ນເຂົາມາແຈກເຄື່ອງໃຫ້ ບໍ່ໄດ້ຊ່ອຍຫຍັງດອກ ຜ້າຫົ່ມແດ່ ສະບູແດ່ ອັນນັ້ນແຫຼະ ບໍ່ມີຫຍັງຫຼາຍ ບໍ່ປານໃດ.”
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລະຫວ່າງ ມື້ວັນທີ 21-22 ເດືອນກັນຍາ 2024 ຢູ່ເມືອງຊໍາເໜືອ ແຂວງຫົວພັນ ມີຝົນຕົກໜັກຕິດຕໍ່ກັນຫຼາຍຊົ່ວໂມງ ເຮັດໃຫ້ແມ່ນໍ້າຫຼາຍສາຍ ສູງຂຶ້ນຢ່າງກະທັນຫັນ ສົ່ງຜົນໃຫ້ບ້ານເຮືອນ, ຖະໜົນຫົນທາງ ແລະໄຮ່ນາຮົ້ວສວນ ຂອງປະຊາຊົນ ໃນຂອບເຂດເທດສະບານ ເມືອງຊໍາເໜືອ ແຂວງຫົວພັນ ຖືກນໍ້າຖ້ວມກະທັນຫັນ.
ຂະນະດຽວກັນ ກໍ່ຍັງມີຜູ້ຖືກຜົນກະທົບ ຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມ ອີກຈໍານວນໜຶ່ງ ພັດຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການຊ່ອຍເຫຼືອແນວໃດ ຈາກທາງການລາວ ແລະພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະຖ້າຫາກເປັນໄປໄດ້ ກໍ່ຢາກໄດ້ຄວາມຊ່ອຍເຫຼືອ ເປັນເຄື່ອງອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກຂັ້ນພື້ນຖານທີ່ຈໍາເປັນຕື່ມ, ດັ່ງຊາວບ້ານ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມໂດຍກົງ ຢູ່ບ້ານຫຼວງ ເມືອງຫຼວງນໍ້າທາ ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ອີກນາງໜຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:
“ບໍ່ໄດ້ຮັບການຊ່ອຍເຫຼືອເລີຍ ເພາະວ່າ ຫຼັງຈາກນໍ້າຖ້ວມຢູ່ບ້ານຫຼວງແລ້ວ ເອື້ອຍຍ້າຍໄປຢູ່ເຮືອນພໍ່ເຖົ້າ ບໍ່ໄດ້ເຄື່ອງຫຍັງ ຈາກບໍລິຈາກເລີຍ ຍັງບໍ່ໄດ້ໄປລ້າງເທື່ອ ເຮືອນນໍ້າຍັງບໍ່ແຫ້ງເທື່ອ ບ່ອນເຮືອນຫັ້ນມັນ ຢູ່ຕໍ່າກວ່າໝູ່ ແລ້ວກໍ່ຍັງບໍ່ແຫ້ງ ຫຼັງຈາກນໍ້າຖ້ວມຫັ້ນ 2-3 ມື້ຫັ້ນ ເປັນຫວັດ ເປັນໄອ ບໍ່ສະບາຍທັງສອງຄົນ ບໍ່ມີເລີຍ ບໍ່ມີຈັກໜ້ອຍເລີຍ ຢາກໄປເປັນເຂົ້າ ອາຫານແຫ້ງ ປະເພດມີ່ໂອ້ ແລ້ວກໍ່ເຄື່ອງນຸ່ງນີ້ ມີພີ່ນ້ອງຄົນຮູ້ຈັກ ແລ້ວເຂົາເອົາລົງເຟສ (Facebook) ແລ້ວເຂົາຝາກມາໃຫ້ໜ້ອຍໜຶ່ງແລ້ວ.”
ກ່ອນໜ້ານີ້ ໃນລະຫວ່າງ ມື້ວັນທີ 9-13 ກັນຍາ 2024 ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ປະສົບໄພນໍ້າຖ້ວມຢ່າງໜັກ ແຕ່ມາຮອດປັດຈຸບັນ ນໍ້າກໍ່ໄດ້ບົກແຫ້ງລົງແລ້ວ ເຊິ່ງທາງພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກໍ່ໄດ້ມີການລົງພື້ນທີ ຊ່ອຍເຫຼືອປະຊາຊົນ ໃນ 3 ເມືອງ ໂດຍສະເພາະ ເມືອງຫຼວງນໍ້າທາ ແມ່ນມີຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ 3,414 ຫຼັງຄາເຮືອນ 18,986 ຄົນ, ພົບເຮືອນທີ່ເປ່ເພ ແລະໄຫຼໄປກັບນໍ້າ 115 ຫຼັງ ເຮັດໃຫ້ມີປະຊາຊົນທີ່ບໍ່ມີທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະບໍ່ມີເຄື່ອງໃຊ້ ຈໍານວນ 2,765 ຄົນ.
ສໍາລັບສາເຫດ ທີ່ເຮັດໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືອ ຜູ້ປະສົບໄພນໍ້າຖ້ວມມີຄວາມຊັກຊ້າ ມີສາເຫດມາຈາກຫຼາຍປັດໃຈ ເປັນຕົ້ນ ທາງການລາວ ແລະພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຂາດເຂີນງົບປະມານ ແລະສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ລໍຖ້າເງິນ ແລະເຄື່ອງບໍລິຈາກ ຈາກອົງການສາກົນ ແລະພາກເອກກະຊົນ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຄະນະຮັບຜິດຊອບຕ້ານໄພພິບັດຂັ້ນແຂວງທາງພາກເໜືອ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກນໍ້າຖ້ວມ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະຕໍາແໜ່ງ ທ່ານໜຶ່ງ ກ່າວວ່າ:
“ມີງົບປະມານຊ່ອຍເຫຼືອໄພພິບັດ ຂອງຂັ້ນສູນກາງຫັ້ນນ່າ ແລ້ວກໍ່ຂອງແຂວງ ແບບມັນກໍ່ຫ່ວງເນາະ ຫ່ວງຊ່ອຍເຫຼືອສຸກເສີນເນາະ ຊ່ວງໄພພິບັດ ທີ່ວ່າ ໄລຍະທີ່ວ່າເກີດຂຶ້ນມໍ່ໆຫັ້ນນ່າ ກໍ່ມີງົບຕ່າງຫາກ ແລ້ວກໍ່ມີງົບໜຶ່ງທີ່ວ່າ ຊ່ອຍເຫຼືອຟື້ນຟູຫັ້ນນ່າ ໄລຍະຍາວຫັ້ນນ່າ ມັນກໍ່ມີຫ່ວງຕ່າງຫາກ ຈັດສັນເນາະ ກໍ່ຈໍານວນໜຶ່ງ ແຕ່ວ່າກໍ່ບໍ່ພຽງພໍຫັ້ນນ່າ ອາໄສທີ່ວ່າ ພາກສ່ວນເອກະຊົນ ສາກົນເພື່ອນມິດ ແລ້ວກໍ່ຕ່າງບໍ່ລິສັດ.”
ຂະນະດຽວກັນ ເນື່ອງຈາກໄພພິບັດນໍ້າຖ້ວມ ເກີດຂຶ້ນຢ່າງໄວວາ ແລະບໍ່ທັນໄດ້ມີການຄາດຄະເນໄວ້ລ່ວງໜ້າ ເປັນຕົ້ນ ເສັ້ນທາງໃນການເດີນທາງ, ບຸກຄະລາກອນ ແລະອຸປະກອນ ເຮັດໃຫ້ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ບໍ່ທັນມີແຜນການ ຮັບມືຢ່າງທົ່ວເຖິງເທື່ອ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ຄະນະຮັບຜິດຊອບ ຕ້ານໄພພິບັດຂັ້ນແຂວງທາງພາກເໜືອ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະຕໍາແໜ່ງ ອີກ ທ່ານໜຶ່ງ ກ່າວວ່າ:
“ແຕ່ວ່າຫັ້ນ ທາງຫັ້ນນໍ້າກອງມາຫຼາຍ ເຮົາກໍ່ເອົາລົດໄປບໍ່ໄດ້ເດ້ ສົມມຸດວ່າ ມີຄົນຄ້າງຢູ່ໃນເຮືອນຫັ້ນເນາະ ເອົາຊິໄປມັນ ນໍ້າຊ້ຽວຫຼາຍເນາະ ເຮົາຈະໄປບໍ່ໄດ້ເນາະ ແບບນັ້ນນ່າ ເພາະວ່ານໍ້າມັນມາສູງ ມັນມາໄວເນາະ ສົມມຸດວ່າມັນມາ ໝາຍຄວາມວ່າ ເຮົາຈະຊ່ອຍຈຸດໃດຈຸດໜຶ່ງ ມັນບໍ່ໄດ້ນ້ອງໃດ໋ ມັນມີຫຼາຍຈຸດທີ່ສຸດໃດ໋ ສົມມຸດວ່າ ທີ່ນັ້ນກໍ່ຕ້ອງການກໍາລັງ ທີ່ນັ້ນກໍ່ຕ້ອງການລົດ ເຮົາບໍ່ສາມາດສະໜອງໃຫ້ໄດ້ເນາະ ເພາະວ່າມັນມີຫຼາຍໝູ່ບ້ານເນາະ ມັນບໍ່ແມ່ນວ່າ ໂຕຢ່າງວ່າ ໄຟໄໝ້ເຮືອນມັນມີແຕ່ຈຸດດຽວເນາະ ເຮົາໄປຊ່ອຍທີ່ນັ້ນແມ່ນ ແຕ່ວ່າອັນນີ້ບໍ່ແມ່ນ.”
ນອກຈາກນີ້ ການທີ່ທາງການລາວ ແລະພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນ ກ່ຽວກັບການສໍາຫຼວດຜົນເສຍຫາຍເປັນອັນດັບຕົ້ນໆ ກໍ່ເປັນອີກປັດໃຈສໍາຄັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືຶອຜູ້ຖືກຜົນກະທົບນໍ້າຖ້ວມ ໄລຍະສຸກເສີນ ແລະໄລຍະຫຼັງຈາກໄພພິບັດນໍ້າຖ້ວມ ຫຼຸດຜ່ອນລງ ເກີດຄວາມຊັກຊ້າ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ທີ່ເຮັດວຽກນໍາອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ຢູ່ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ທ່ານໜຶ່ງກ່າວວ່າ:
“ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນ ກໍ່ແມ່ນ ພາກເອກກະຊົນ ພາກລັດ ຂະເຈົ້າກໍ່ຊ່ອຍ ແຕ່ວ່າ ຂ້ອນຂ້າງຈະຊ້າຫັ້ນນ່າ ສ່ວນຫຼາຍຈະເປັນມູນນິທິ ທີ່ວ່າຈະໄວກວ່າ ສ່ວນຫຼາຍ ພາກລັດ ຈະເຈົ້າຈະເກັບກໍາ ສະຖິຕິຂໍ້ມູນກ່ອນຫັ້ນນ່າ ແລ້ວຂະເຈົ້າຈຶ່ງລົງໄປ ກໍ່ມີຫຼາຍໆປະເທດ ເຂົ້າຊ່ອຍເຫຼືອ ເພິ່ນກໍ່ຊິມີການຢຽວຢາເນາະ ແຕ່ວ່າ ເພິ່ນເອົາທຶນຊ່ອຍເຫຼືອຫັ້ນແຫຼະ ມາຢຽວຢາປະຊາຊົນຕາມຫຼັງ ໂດຍແມ່ນ ເພິ່ນກະຢູ່ນໍາຄອບຄົວ ຄົນໃກ້ຊິດຫັ້ນແຫຼະ ເພາະວ່າສ່ວນຫຼາຍແມ່ນ ຂະເຈົ້າກໍ່ມີພີ່ນ້ອງ ຂອງຂະເຈົ້າກໍ່ຫຼາຍ ສ່ວນຫຼາຍຊິເປັນແບບນັ້ນ.”
ໃນວັນທີ 23 ກັນຍາ ປີ 2024 ສໍານັກງານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ອອກຄໍາສັ່ງ ວ່າດ້ວຍມາດຕະການແກ້ໄຂສຸກເສີນ ແລະຟື້ນຟູຜົນກະທົບ ຈາກໄພນໍ້າຖ້ວມ ປີ 2024 ແລະແຜນຮັບມື ໃນໄລຍະຕໍ່ໜ້າ ໂດຍແບ່ງອອກເປັນ 3 ໄລຍະ ຄື:
1-/ ມາດຕະການແກ້ໄຂສຸກເສີນ ຄື: ຈັດສັນເຄື່ອງອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກ ທີ່ຈໍາເປັນ ເປັນຕົ້ນ ອາຫານ, ເຂົ້າກິນ, ນໍ້າກິນ, ນໍ້າໃຊ້, ຢາປົວພະຍາດ, ຢາປິ່ນປົວສຸຂະພາບ, ຢາປ້ອງກັນພະຍາດສັດ ແລະ ການຮັກສາຄວາມສະຫງົບປອດໄພ.
2-/ ມາດຕະການຟື້ນຟູ ຫຼັງນໍ້າລົງ ຄື: ເກັບກໍາຂໍ້ມູນ, ປະເມີນຜົນເສຍຫາຍ ແລະວາງແຜນ ໃນການຟື້ນຟູ ເປັນຕົ້ນ ເນື້ອທີ່ ແລະຜົນຜະລິດກະສິກໍາ, ເສັ້ນທາງຄົມມະນາຄົມ, ຕາຂ່າຍໄຟຟ້າ, ໂທລະຄົມມະນາຄົມ ແລະການສື່ສານ, ການຈັດການຮຽນ-ການສອນໃນໂຮງຮຽນ, ເຝົ້າລະວັງ ການລະບາດຂອງພະຍາດ ແລະປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ມີການສວຍໂອກາດຂຶ້ນລາຄາສິນຄ້າ.
3-/ ແຜນຮັບມືໄພພິບັດ ທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນໃນຕໍ່ໜ້າ ຄື: ສ້າງແຜນຮັບມືໄພພິບັດ ແລະຈັດລໍາດັບຄວາມສໍາຄັນ ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາ.