ເຮັດວຽກ ຕອບແຊັດ ແຕ່ ຖືກບັງຄັບ ໃຫ້ຂາຍໂຕ
2022.12.21
ຜູ້ທີ່ຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກ ຕອບແຊັດ ຢູ່ ເຂດເສຖກິຈພິເສດ ຄິງສ໌ໂຣມັນສ໌ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ຖືກບັບຄັບໃຫ້ເຮັດວຽກ ແຕ່ ຖ້າບໍ່ໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍ ທີ່ນາຍຈ້າງຈີນຕັ້ງໄວ້ ກໍຈະຖືກບັງຄັບ ລົງໂທດ ແລະ ແມ່ຍິງບາງຄົນ ກໍຖືກບັງຄັບໃຫ້ຂາຍໂຕ ແຕ່ ຖ້າບໍ່ຍອມຂາຍໂຕ ແມ່ຍິງເຫຼົ່ານັ້ນ ກໍຈະບໍ່ໄດ້ກິນເຂົ້າ ບໍ່ໄດ້ກິນນ້ຳ.
ແມ່ຍິງຄົນນຶ່ງ ຜູ້ທີ່ຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກຕອບແຊັດ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ວ່າ:
“ໃຫ້ກັກໂຕເປັນເດືອນໆປາຍ ພໍເຂົ້າໄປໃນຫັ້ນ ເຂົາບັງຄັບແຕ່ວ່າ ເຮົາບໍ່ເຕັມໃຈທີ່ຈະເຮັດ ວຽກຈັ່ງຊັ້ນ ລະເຂົາບັງຄັບໃຫ້ເຮົາຂາຍໂຕຈັ່ງຊີ້ນ່າ.”
ນັກຂ່າວ: ອັນນີ້ ເຂົາບັງຄັບໃຫ້ເຮົາຂາຍໂຕແມ່ນເບາະນີ້?
ແມ່ຍິງ: “ໂດຍ ແມ່ນລະ.”
ນັກຂ່າວ: ຂັ້ນເຮົາບໍ່ເຮັດ ເຂົານາບຂູ່ເຮົາຈັ່ງໃດນີ້ ເຂົາກະຊິຂັງເຮົາໄວ້ ບໍ່ໃຫ້ກິນເຂົ້າ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ກິນນ້ຳ ບໍ່ໃຫ້ອອກນອກ ຈົນເຮົາຍອມ.
ໃນເບື້ອງຕົ້ນ ແມ່ຍິງຄົນນີ້ ເຮັດວຽກຕອບແຊັດ ແຕ່ ພໍເຂົ້າໄປໃນເຂດເສຖກິຈຄິງສ໌ໂຣມັນສ໌ ລາວ ກໍຖືກບັງຄັບໃຫ້ຂາຍໂຕ.
ແມ່ຍິງ: “ຕອນແລກ ເຮັດວຽກຕອບແຊັດ ພໍໄປຮອດແລ້ວ ເຂົາກໍບັງຄັບໃຫ້ເຮົາຂາຍໂຕ.”
ລາວ ຖືກກັກຂັງຢູ່ ປະມານ ສອງອາທິດ ແລະ ຕໍ່ມາເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຣວດ ສະເພາະກິຈຂອງທາງການລາວ ກໍມາຊ່ວຍລາວອອກໄປ.
ນັກຂ່າວ: ເຮົາຢູ່ຫັ້ນດົນປານໃດ?
ແມ່ຍິງ: “ຂ້ອຍຢູ່ຫັ້ນບໍ່ໄດ້ດົນປະມານ 2 ທິດນີ້ແຫຼະ ແລະ ກະສະເພາະກິຈເຂົ້າໄປຮັບອອກມາ. ຈຸຕຳຣວດ ຢູ່ສະເພາະກິຈ.”
ແມ່ຍິງຄົນນີ້ ຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກ ໃນເດືອນພຶສຈິກາ 2021 ທີ່ຜ່ານ ແລະ ມີຜູ້ທີ່ຖືກຂັງໄວ້ໃນນ້ອງນຳກັນ 12 ຄົນ. ກ່ອນທີ່ຈະຕັດສິນໃຈໄປເຮັດວຽກ, ນາຍໜ້າ ໄດ້ສເນີໃຫ້ເງິນເດືອນປະມານ 11-12 ລ້ານ ກີບ.
ນັກຂ່າວ: ອັນນີ້ ຊ້ວງເດືອນໃດເກາະ ທີ່ມາເຮົາຖືກຊ່ວຍເຫຼືອມາ?
ແມ່ຍິງ: “ໄດ້ປີນຶ່ງລະຕີ້ ແຕ່ປີກາຍນີ້ ຕັ້ງແຕ່ປີ 2021 ປະມານ ເດືອນ 11 ຂ້ອຍໄປ. ວັນທີ 23 ເດືອນ 11 ປີກາຍນີ້ (2021).”
ນັກຂ່າວ: ແລ້ວຕອນໄປເຮັດຫັ້ນ ມີນຳກັນຈັກຄົນ ທີ່ວ່າ ຖືກຂັງຢູ່ຫັ້ນ?
ແມ່ຍິງ: “12 ຄົນ.”
ນັກຂ່າວ: 12 ຄົນ ຢູ່ໃນຫ້ອງດຽວຫັ້ນ ແມ່ນເບາະ?
ແມ່ຍິງ: “ໂດຍ ແມ່ນລະ.”
ນັກຂ່າວ: ເຮົາຮູ້ຂ່າວຄາວ ຄົນລາວ ຄົນອື່ນໆ ບໍ່?
ແມ່ຍິງ: “ບໍ່ຮູ້ຄືກັນ ແຕ່ວ່າ ບາງຄົນທີ່ເພິ່ນໄປແຈ້ງສະເພາະກິຈ ແລະ ສະເພາະກິຈ ອອກໄປຮັບ ຢູ່ບ່ອນນ້ຳກັນ 3 ຄົນ ຜູ້ຊາຍ ໄປຕອບແຊັດ.”
ນັກຂ່າວ: ການກິນຢູ່ເປັນຈັ່ງໃດ ສະພາບກິນຢູ່ ໃນເວລາ ຖືກຂັງຢູ່?
ແມ່ຍິງ: “ບ່ອນຢູ່ກະທັມດາ ອັນກິນອັນຢູ່ຫັ້ນ ຂ້ອນຂ້າງຊິບໍ່ມີເພາະວ່າ ໄດ້ກິນມື້ລະເທື່ອ ບາງມື້ກະບໍ່ໄດ້ກິເລີຍ. ນອກຈາກວ່າ ມີເງິນຊື້ເອງ.”
ນັກຂ່າວ: ອັນທຳອິດ ເຂົາຊິໃຫ້ເງິນເດືອນເຮົາທໍ່ໃດ ທີ່ວ່າ ລົມກັບເຂົາ ນາຍຈ້າງຫັ້ນນ່າ?
ແມ່ຍິງ: “4,500 ຢວນ.”
ນັກຂ່າວ: ຕົກເປັນເງິນລາວທໍ່ໃດ?
ແມ່ຍິງ: “10 ປາຍລ້ານ ນີ້ແຫຼະ ປະມານ 11-12 ລ້ານ ກີບ.”
ນັກຂ່າວ: ອັນນີ້ ມັນເປັນຈ້າງຄົນຫຍັງນີ້?
ແມ່ຍິງ: “ອັນນີ້ ມັນເປັນນາຍໜ້າຕິດຕໍ່ ວຽກໃຫ້ແບບວ່າ ຄົນຈີນຄົນນຶ່ງ ຄືເຂົາກະຖືກຈ້າງມາຄືກັນ.”
ນັກຂ່າວ: ອັນນີ້ ເປັນນາຍໜ້າຄົນລາວຫວະ ຫຼື ຄົນຈີນ?
ແມ່ຍິງ: “ຄົນລາວ.”
ນັກຂ່າວ: ແຕ່ວ່າ ນາຍຈ້າງແທ້ໆ ເດ້ ເປັນຄົນສັນຊາດຫຍັງ?
ແມ່ຍິງ: “ຄົນ, ຄົນຈີນ.”
ນັກຂ່າວ: ແລະ ເຮົາໄດ້ລົມກັບນາຍຈ້າງບໍ່ ຫຼືວ່າ ແນວໃດ?
ແມ່ຍິງ: “ມີແຕ່ ເຮົາບໍ່ຮູ້ວ່າ ເຂົາເປັນນາຍໜ້າ ຫຼືວ່າ ນາຍຈ້າງ ເພາະວ່າ ຕອນແລກເຂົາທັກມາ ເຂົາບອກວ່າ ເປັນນາຍຈ້າງຈັ່ງຊີ້ນ່າ ແຕ່ ພໍເຮົາໄປສາມຫລ່ຽມທອງຄຳ ຕິດຕໍ່ ກະຕິດຕໍ່ບໍ່ໄດ້ຈັ່ງຊີ້ນ່າ.”
ເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນ ມັນເປັນປະສົບການທີ່ຮ້າຍແຮງ ແລະ ລາວເອງ ກໍຈະບໍ່ກັບໄປເຮັດວຽກອີກ ແລະ ລາວຢາກບອກ ໃຫ້ຜູ້ທີ່ຢາກໄປເຮັດວຽກ ຢູ່ເຂດເສຖກິຈພິເສດ ຄິງສ໌ໂຣມັນສ໌ ໃຫ້ລະມັດລະວັງ ຢ້ານວ່າ ຈະຖືກຕົວະຄືລາວ.
ນັກຂ່າວ: ຂັ້ນ ເຂົາຮ້ອງກັບຄືນໄປເຮັດວຽກ ຊິກັບໄປບໍ່?
ແມ່ຍິງ: “ບໍ່, ເຂົາບໍ່ຮ້ອງເຮົາແລ້ວ ເພາະວ່າ ເຮົາ ຂ້ອຍຢູ່ເຂດເສຖກິຈ ເຂົາຂຶ້ນບັນຊີດຳ ເຮົາເຂົ້າໄປໃນສາມຫລ່ຽມທອງຄຳ. ໜ້າຈະປີນຶ່ງ ປີປາຍ ຈັ່ງເຂົ້າໄປໄດ້ອີກເທື່ອນຶ່ງ.”
ນັກຂ່າວ: ແຕ່ວ່າ ຊິໄປເຮັດ ໄປເຮັດວຽກນີ້ໄປບໍ່?
ແມ່ຍິງ: “ບໍ່ໄປແລ້ວ.”
ນັກຂ່າວ: ຖືວ່າ ຫຼາບລະເນາະ ບໍ່ໄປເນາະ?
ແມ່ຍິງ: “ໂດຍ.”
ນັກຂ່າວ: ຄົນລາວ ຍັງມີຈຳນວນນຶ່ງຢາກໄປ ເຮັດວຽກຢູ່ເຂດເສຖກິຈພິເສດ ເຮົາຢາກບອກຄົນລາວ ແນວໃດ ໃນການໄປເຮັດວຽກຢູ່ຫັ້ນ ຄວນໄປບໍ່ ຫຼືວ່າ ຈັ່ງໃດ?
ແມ່ຍິງ: “ຄັນວ່າ ຖືກບໍຣິສັດດີ ມັນກະດີ ແຕ່ວ່າ ຕ້ອງສຶກສາເບິ່ງດີດີ ເພາະວ່າ ບໍຣິສັດ ໂຕນີ້ ມີປວັດແນວບໍ່ດີ. ຄັນວ່າ ໄປຖືກບ່ອນທີ່ມັນບໍ່ດີຫັ້ນ ຊີວິດເຈົ້າຄືຊິຈົບເລີຍ ເພາະວ່າ ທັງຄ່າເດີນທາງແດ່ ລະກະອັນ ບ່ອນຈະເຮັດວຽກເຂົາກະ ຄັນວ່າ ອັນບໍ່ດີແທ້ໆ ເພິ່ນກະຫັກຫັ້ນ ຫຼັກນີ້ ສຸດທ້າຍມາ ບໍ່ໄດ້ເງິນເດືອນຫຍັງເລີຍຈັ່ງຊີ້ນ່າ.”
ລາວ ໄປເຮັດວຽກວຽກເປັນເວລາ ສອງອາທິດ ແຕ່ ກໍບໍ່ໄດ້ເງິນເດືອນຫຍັງເລີຍ ຍ້ອນວ່າ ນາຍຈ້າງຄົນຈີນບໍ່ຈ່າຍ, ແຕ່ ບາງກໍລະນີ ພະນັກງານທີ່ຖືກຕົວະເຂົ້າໄປເຮັດວຽກ ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຕົວະເອົາຄົນອື່ນ ເຂົ້າໄປເຮັດວຽກແທນ ເພື່ອວ່າ ໂຕເອງຈະໄດ້ອອກມາ.
ນັກຂ່າວ: ເຮົາໄປເຮັດສອງທິດຫັ້ນ ເຮົາໄດ້ເງິນເດືອນບໍ່?
ແມ່ຍິງ: “ບໍ່, ໄດ້ຢູ່ ແຕ່ວ່າ ເພິ່ນບໍ່ຈ່າຍ ຄືທາງຫັ້ນວ່າ ເປັນໄປໄດ້ກະຄື ຕ້ອງສຶກສາເບິ່ງດີໆ ຫັ້ນນ່າວ່າ ເປັນຈັ່ງໃດ ຢູ່ໃນຫັ້ນ ມັນມີແຕ່ຄົນຕົວະ ຄົນຫຼອກລອງ ສະເພາະແຕ່ ພີ່ນ້ອງກັນແທ້ໆ ເຂົາກະຍັງຕົວະກັນໄປຂາຍຫັ້ນນ່າ ເພາະຄົນທີ່ຢູ່ຫັ້ນ ຂັ້ນຫາລູກຄ້າບໍ່ໄດ້ ເຂົາກະບໍ່ໄດ້ເງິນ. ຄືແບບວ່າ ຖ້າເຮັດຢູ່ບໍຣິສັດ ນີ້ບໍ່ໄດ້ເງິນ ເຂົາກະສົ່ງເຈົ້າໄປຂາຍບໍຣິສັດອື່ນ ຈັ່ງຊີ້ນ່າ.”
ນັກຂ່າວ: ຖືກບັງຄັບແມ່ນເບາະ ບໍ່ເຮັດກະບໍ່ໄດ້ຫວະ?
ແມ່ຍິງ: “ແມ່ນ. ຊິຕົວະຄົນອື່ນເຂົ້າໄປ ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຕົວະ ຄື ເພື່ອເອົາຄົນອື່ນເຂົ້າໄປແທນໂຕເອງ ກະຕ້ອງລອດ ເພາະວ່າ ເຂົາກະບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໃຈຕົວະດອກ ແຕ່ວ່າ ມັນຈຳເປັນແມ່ນບໍ່. ຄືເຂົາໄປແລ້ວ ເຮົາບໍ່ໄດ້ເຮັດວຽກ ບໍ່ໄດ້ມີວຽກເຮັດ ບາງເທື່ອເຂົາກະຕີ ບາງເທື່ອເຂົາກະເອົາໄຟຟ້າຊອດ ແມ່ນຫຍັງແບບນີ້ຫັ້ນນ່າ ບາງຄົນຖືກຂັ້ນກັບວ່າ ໂດດຕຶກຕາຍ ເພາະວ່າ ມັນບໍ່ມີທາງອອກແທ້ໆ ບາງຄົນກະຄິດສັ້ນຈົນວ່າ ຈົນວ່າ ຂ້າໂຕຕາຍກະຫຼາຍຄົນ ຢູ່ໃນຫັ້ນ ແຕ່ວ່າ ເຂົາປິດຂ່າວຈັ່ງຊີ້ນ່າ.”
ອັນນັ້ນ ເປັນກໍຣະນີ ຂອງແມ່ຍິງລາວ ຄົນນຶ່ງ ທີ່ຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກຕອບແຊັດ ຢູ່ ເຂດເສຖກິຈ ພິເສດ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ, ແຕ່ ຍັງມີອີຫຼາຍກໍລະນີ ທີ່ທັງຄົນລາວ ແລະ ຄົນຕ່າງປະເທດ ຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກຢູ່ເຂດດັ່ງກ່າວ.
ຜູ້ຊາຍຄົນນຶ່ງ ທີ່ເຄີຍຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກຕອບແຊັດ ແລະ ລາວສາມາດໜີອອກມາໄດ້ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີວ່າ: ລາວຕ້ອງໄດ້ຈ້າງເງິນໃຫ້ຄົນພາລາວໜີອອກມາ ຈຶ່ງສາມາດນີ້ ອອກມາໄດ້.
ອີກກໍຣະນີ ນຶ່ງທີ່ຫາກໍ່ເກີດຂຶ້ນເປັນຂ່າວ ຢູ່ໃສສື່ສັງຄົມອອນລາຍນ໌ ກໍຄື ກໍລະນີ ຜູ້ຊາຍໄວໜຸ່ມ ທີ່ຖືກນາຍຈ້າງເອົາຕັງຕີ ຕົນຕັ່ງຫັກ. ໄວໜຸ່ມດັ່ງກ່າວ ຖືກຕົວມາເຮັດວຽກຢູ່ ເຂດເສຖກິຈ ພິເສດຄິງສ໌ໂຣມັນສ໌ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ກ່ອນທີ່ ເຂົາເຈົ້າຈະຖືກສົ່ງໄປເຂດທ່າຂີ້ເຫຼັກ ປະເທດພະມ້າ ແລະ ຖືກນາຍຈ້າງທໍລະມານ ທຸບຕີ.
ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກ ກົມໃຫຍ່ຕໍາຣວດ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສງົບ ໃນເດືອນທັນວາ 2022, ເຈົ້າໜ້າທີ່ ສາມາດຊ່ວຍເຫຼືອກຸ່ມສ່ຽງ ແລະ ຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍຈາກການຄ້າມະນຸສ ຢູ່ ເຂດເສຖກິຈພິເສດ ຄິງສ໌ໂຣມັນສ໌ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ໄດ້ທັງໝົດເກືອບ 1,700 ຄົນ ລວມມີຄົນລາວ ແລະ ຄົນຕ່າງປະເທດ.
ຂໍ້ມູນຈາກກົມໃຫຍ່ຕຳຣວດ ຍັງລະບຸວ່າ ແຕ່ວັນທີ 1 ກັນຍາ ຫາວັນທີ 12 ທັນວາ 2022 ເຈົ້າໜ້າທີີ່ຕຳຣວດ ສາມາດດຳເນີນຄະດີໄດ້ 12 ເຣື່ອງ, ກັກໂຕຜູ້ຖືກຫາໄດ້ 27 ຄົນ ເປັນຍິງ 3 ຄົນ, ຕ່າງປະເທດ 17 ຄົນ ມີຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍ ຈາກການຄ້າມະນຸສ 21 ຄົນ ເປັນຄົນຕ່າງປະເທດ 14 ຄົນ.
ນອກຈາກນີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຣວດ ຍັງໄດ້ຈັບກຸມ ແລະ ດໍາເນີນຄະດີ ກຸ່ມຄ້າມະນຸສຄົນຈີນ 10 ຄົນ ທີ່ສົ່ງຄົນໄປຂາຍ ຢູ່ປະເທດພະມ້າ ອີງຕາມຂໍ້ມູນ ຈາກກົມໃຫຍ່ຕຳຣວດ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສງົບ.