ئۇيغۇر دىيارىنىڭ سانجى ئوبلاستىدىكى بىر كۆپ كىرىستاللىق كرىمېي زاۋۇتىدا پارتلاش يۈز بېرىپ، ئىشلەپچىقىرىش پۈتۈنلەي توختىغان.
2014-يىلدىكى «28-ئىيۇل يەركەن ئېلىشقۇ قىرغىنچىلىقى» نىڭ يۈز بېرىش سەۋەبى ھەققىدە ھازىرغا قەدەر بىرقانچە خىل سەۋەبلەر ئوتتۇرىغا چىققان ئىدى.
«خەلقئارا قانۇنىي تېبابەت ژۇرنىلى» خىتايلارنىڭ ئۇيغۇرلارنىڭ گېنى ھەققىدە يازغان تەتقىقات ماقالىسىنى بىكار قىلغان.
ئاتۇشنىڭ سۈنتاغ يېزىسىدىكى تۆكۈل مەسچىتى ئوبۇرنىيغا ئۆزگەرتىلگەن، چېقىلغان ئازنا مەسچىتى ئورنىغا ھاراق-تاماكىمۇ سېتىلىدىغان تاللا بازىرى بەرپا قىلىنغان.
2020-يىلى ئۇنىۋېرسىتېتلارنى پۈتتۈرگەن خىتاي ئوقۇغۇچىلارنى «غەربىي رايوندا مەڭگۈ يەرلىشىش» كە رىغبەتلەندۈرىدىغان تەشۋىقات خەۋەرلىرى كۆپەيگەن.
خىتاي سىياسىتى تەتقىقاتچىسى پېي مىنشىننىڭ «خىتاي ئۇيغۇر رايونىدىكى سىياسىتىدىن ۋاز كېچىش ئىستراتېگىيەسى قوللىنىشى كېرەك» ناملىق بىر ماقالىسى ئېلان قىلىنغان.
خىتاي ئۇيغۇر تىلىدا نەشرىياتچىلىققا چەكلىمە قويۇۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە ئۇيغۇر تىلىدا يېزىلغان كىتابلار تۈركىيەدە ئارقا-ئارقىدىن نەشر قىلىنماقتا.
د ئۇ ق 45-نۆۋەتلىك كىشىلىك ھوقۇق كېڭىشى يىغىنى مۇناسىۋىتى بىلەن ب د ت ئالدىدا رەسىم كۆرگەزمىسى ئۆتكۈزۈشنى قارار قىلغان.
پەرزەنتلەردە ئۇيغۇرلۇق كىملىكىنى قانداق يېتىلدۈرۈش مۇھاجىرەتتە ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلار دۇچ كېلىۋاتقان ھالقىلىق مەسىلىلەرنىڭ بىرى.
NBA نىڭ خىتايدىكى مەشىق بازىلىرىدا تىرىنېرلارنىڭ ئوقۇغۇچىلارنى خورلىغانلىقىغا ئائىت تەپسىلىي خەۋىرى زور غۇلغۇلا قوزغىماقتا.
خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارنى زور كۆلەمدە باستۇرۇشىنىڭ كۇچىيىشىگە ئەگىشىپ ئۇيغۇرلارنى قوللاش سادالىرى غەيرىي ھۆكۈمەت تەشكىلاتلىرىدىنمۇ ئاڭلىنىشقا باشلىدى.
ئامېرىكا خەلقئارالىق دىنى ئەركىنلىك كومىتېتىنىڭ كومىسسارى نۇرىي تۈركەل ئەپەندى «ئامېرىكالىق يەھۇدىيلار كومىتېتى» نىڭ تەكلىپىگە بىنائەن بىر سائەتلىك سىن يىغىنىغا قاتناشتى.
ئۆتكەن ئەسىرنىڭ 50-60-يىللىرىدىن كېيىن قازاقىستاندىكى ئوتتۇرا دەرىجىلىك بىلىم بېرىدىغان مەكتەپلەردە ئوقۇۋاتقان ئۇيغۇر پەرزەنتلىرىنىڭ سانى بارغانسېرى كۆپىيىشكە باشلىغان ئىدى.
ئۇيغۇرلار ئۇچراۋاتقان زۇلۇمغا قارشى دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى يەھۇدىيلار ئومۇميۈزلۈك ھەرىكەت باشلىغان.
بۇلتۇرقى تەرەپتارلىققا ئوخشىمايدىغان يېرى، بۇ قېتىم پەلەستىن خىتاي زۇلۇمىغا ئوپچە بىر قېتىم، ئايرىم يەنە بىر قېتىم چاۋاك چالدى.
فىرانسىيە تۇنجى قېتىم قاتتىق تەلەپپۇزدا خىتاينىڭ ئۇيغۇرلار ئۈستىدىن ئېلىپ بېرىۋاتقان باستۇرۇش سىياسىتىنى ئەيىبلىدى.
پروفېسسور تىموسى گروس «خىتايچە تۇرالغۇ ۋە ئۇيغۇرلارغا تەئەللۇق ئۆي-ئىچى» ناملىق بىر مۇلاھىزە ماقالىسى ئېلان قىلغان.
2-ئىيۇل كۈنى ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى ۋە دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى بىرلىكتە «5-ئىيۇل ئۈرۈمچى ۋەقەسى» نىڭ 11 يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن تور سۆھبىتى ئۇيۇشتۇردى.
دوكتور دەررېن بايلېر يېقىندا ئۆزىنىڭ بىۋاسىتە كەچۈرمىشلىرى ۋە خىتايلار بىلەن بولغان سۆھبەتلىرى ئاساسىدا قاراشلىرىنى ئوتتۇرىغا قويغان.
ئەنگلىيە باش مىنىستىرى جونسون 3 مىليون خوڭكوڭلۇقلارغا ئەنگلىيە پاسپورتى بېرىش مۇمكىنلىكىنى تىلغا ئالغان.
ئامېرىكا پرېزىدېنتى دونالد ترامپ 29-ماي جۈمە كۈنى ئۆزىنىڭ مەخسۇس خىتاي ھەققىدە بىر ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنى ئۆتكۈزىدىغانلىقىنى جاكارلىغاندىن كېيىن پۈتۈن دۇنيانىڭ دىققىتى بۈگۈنكى يىغىنغا مەركەزلەشتى.
يېقىندا ئامېرىكا كېڭەش پالاتاسى تەرىپىدىن «ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق سىياسىتى قانۇن لايىھەسى» تولۇق ئاۋاز بىلەن ماقۇللۇقتىن ئۆتكەن.
ئۇيغۇر مەسىلىسى خەلقئارا مەسىلىگە ئايلانغان پەيتتە كورونا ۋىرۇسىنىڭ چىقىشى بىلەن بۇ مەسىلە دۇنيا كۈنتەرتىپىدىن چۈشۈپ قالدى.
خىتاي دۆلىتىنىڭ دېموكراتىيە مۇھىتىغا قايسى دەرىجىدە قارشى ئىكەنلىكى 1989-يىلىدىكى «تيەنئەنمېن قىرغىنچىلىقى» دا ئەڭ روشەن ئەكس ئەتكەنىدى.
