Bir qisim Uyghur erzdarlar béyjingdin néme üchün ümid üzelmeydu? (2)

Biz aldinqi künki programmimizda, bu témida hüsen ependining qarashlirini anglatqan iduq. U asasliqi, béyjing bilen Uyghur élidiki siyasiy hawa perqining, Uyghur erzdarlarning béyjinggha toplinishidiki muhim sewebliridin biri dep körsetken. U yene bezi Uyghur erzdarlarning xitay hakimiyitining esli tebi'itini toluq chüshinelmeywatqanliqini eskertken idi.
Muxbirimiz shohret hoshur
2010.09.24

Uyghur erzdarlarning néme üchün béyjingdin ümid kütüwatqanliqi heqqide ularning öz qarashlirini anglap baqayli.

Ilyar shemshidin ependi bolsa, mezkur hadisining sewebini peqet bir, u bolsimu, seweb xitayning hakimiyet en'eniside dep qarighuchilardindur.

Amérikining téksas shtatida yashawatqan ablimit tilek ependi, mesilige perqliq nuqtidin qarighuchilardin biridur. Uning qarishiche, bu yerde Uyghur erzdarlarning xitay merkizi hökümitining tebi'itini bilmey qélish mesilisi mewjut emes. Ular béyjingdin ümid kütüp emes, belki béyjinggha bir teley sinap kelgenler. Naheqchiliklerge bash igishning ornigha, netijisi némila bolsa bolsun bir heriket qilip béqishqa tirishiwatqanlar.

Ablimit ependi so'allirimizgha élxet arqiliq yollighan jawabida, mundaq deydu: "béyjingdiki Uyghur erzdarlarda ortaq bir alahidilik bar؛ u bolsimu axbarattin özini qachurmasliq. Yeni, hökümetke bolghan naraziliqini ashkara ipadileshtin qorqmasliq. Bundaq bir jasaret, bundaq bir tewekkülchilikni bügün Uyghur jem'iyitining bashqa qatlamlirida uchritish nahayiti qéyin, bolupmu bügünki weziyette."

Ablimit ependi xétide mulahizisini mundaq dawamlashturidu: "ularda belgilik derijide xeterge tewekkül qilish rohiy, da'iriler bilen qarshilishish jasariti, yaman ehwaldimu istiqbalidin ümid üzmesliktek, ijabiy xaraktér bar. Mana bular, ularning béyjinggha toplinishi we erzidin waz kechmeslikining sewebliri."

Ablimit ependi xétining axirida, erzdarlar mesilisining, Uyghur jem'iyiti üchünla emes, xitay jem'iyiti üchünmu chong bir mesile ikenlikini eskertip mundaq deydu: "menche köwrükning astidiki hayat bilen türmining ichidiki hayat arisida chong perq yoq. Bügün béyjingda köwrükning astida yétip xarliniwatqanlar, bir küni hemme nersisidin waz kéchishi, we intiqam élish sheklide heriket qilip qélishi mumkin."

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.