Néme üchün shi jinpingdek dölet erbabliri biwasite tughqanlirini chet'elge yerleshtüridu?

Xitayda kéler yili échilidighan 18-qurultayda bolidighan emel talishish jéngi jiddiy dawamlishiwatidu. Shi jinpingning kimlikini sürüshtürüsh hazir barghanséri ichkirilewatidu.
Muxbirimiz weli
2011.10.25
Xitay-Kambodzha-Xi-jinping-Husan-22-Uyghur-1-305.jpg Süret, kambodzha hökümiti 19 - dékabir kech, panaliq tilewatqan 20 uyghurni xitaygha qayturup bergenliki üchün memnunlighini ipadiligen xitay hökümiti, 21 - dékabir küni, kambodzhagha "yardem" yüzisidin kambodzha hökümiti bilen milyard dollardin artuq qimmetke ige 14 kélishim imzalighan. Süret, xitay muawin reisi shi jinping bilen kambodzha bash ministiri xu sen birge.
AFP Photo

Awstraliyide xitayche chiqidighan “Bügünki sidnéy” gézitide bayan qilinishiche, hazir chong quruqluqta we xongkongda, yerlik hökümet emeldarliri özining menseptin ayrilip qalidighan künliri üchün baza teyyarliqi körmekte. Ularning ortaq tedbiri---xiyanet qilip toplighan bayliqini herxil nam bilen parchilap tarqaqlashturuwétishtin ibaret. Xitaydiki téximu yuqiri derijilik emeldarlardimu bundaq ehwal bayqalmaqta. Gerche hazir xitay hökümiti “Döletning mexpiyetlikini ashkarilash” dégen jinayi nam bilen jazalap tursimu, jem'iyette yenila emeldarlarning némige teyyarliq qiliwatqanliqini sürüshtürüsh ewj élip qaldi. Uchurlargha qarighanda, xitayning beshinchi ewlad yadrosi dep aldin belgilinip bolghan shi jinpingning shexsiy mexpiyetliklirinimu, xitayda bezi gézitler ashkarilashqa bashlidi. Pakitlardin melum bolushiche, shi jinpingning biwasite tughqanlirini orunlashturush tedbirliri, uruq-tughqanlirini xongkonggha yerleshtüriwatqan emeldarlarningkidin puxta.

“Boshün” tor gézitining ashkarilishiche, shi jinpingning hedisi déng shawping ewladlirining igilikidiki bir yer-zémin tijaret shirkitining bash paychéki idi, u hazir kanada puqrasi. Shi jinpingning ukisi awstraliye puqrasi. Shi jinpingning qizimu hazir amérikida yéshil kart (menggü turush hoquqi) élip bolghan.

Shi jinpining tunji xotuni bir chong diplomatning qizi bolup, u en'gliyide turidu. Shi jinpingning hazirqi xotuni azadliq armiyining naxshichi artisi. Shi jinping uning bilen füjyende “Yu'enxu'a délosi” ning bash jinayetchisi ley changshin arqiliq tonushup, 1991‏-yili toy qilghan. Shi jinping hazir mushu xotuni bilen ikkisila xitayda turidu. Uning qalghan biwasite tughqanliri chet'ellerde. Bezi yazghuchilar, shi jinpingmu putigha chaq, qowurghisigha qanat békitip, zörür tépilghanda chégradin uchup kétishke teyyar boldi, dep yazidu.

Erkin asiya radi'osining xitay sotsiyal démokratik partiyisining tor gézitidin neqil élip bayan qilishiche, shi jinpingning qizi shi mingzé sichüendiki yer tewreshke hésdashliq qilghan dégen shereplik nam bilen, jéjyang uniwérsitétining chet'el tilliri fakultétigha qobul qilin'ghan. U, 2010‏-yilidin kéyin amérikidiki xarward uniwérsitétida oquwatidu.

Xongkongda chiqidighan “Mingbaw” gézitide bayan qilinishiche, shi jinping atisi shi jongshünning shenshi ölkisining fuping nahiyiside 1958-yilidin burun sélin'ghan turalghusini rémont qildurup, uninggha a'iliwi neseb taxtisi ésip, uni shenshi ölkilik sayahet idarisining meshhur tarixiy seyligahigha aylandurghan. Emma shi jinping bu meshhur seyligah heqqide zémin dewasi qilghan sehraliq tughqanliri bilen munasiwetni üzgen.

Ismini ashkarilashni xalimighan bir péshqedem kommunistning “Boshün” tor gézitige bayan qilishiche, shi jinpingning atisi shi jongshünni héchqandaq suyiqestke qatnashmighan, belki maw zédongning ziyankeshlikige uchrighan,dégen gep yalghan, u qaltis pemi bar adem idi, maw zédong guruh dep atighanliki kishining hemmisi yiqildi, lékin u héchqachan yiqilmidi. Belki hoquqtin chetnimey öz ejilide öldi. U hetta balilirigha, peqet biringla dölet ichide qélip siyaset bilen shughullininglar, qalghanliringlar chet'ellerge kétinglar dep wesiyet qaldurup, uni orunlashturushqimu ülgürgen.

Uningda bayan qilinishiche yene, xitayda xelq hazir, hökümetning “Dölet mexpiyetlikini ashkarilash” dep jazalishigha qarimay, néme üchün kéler yili xitayning re'isi bolidighan shi jinpingdek dölet erbablirimu özidin bashqa biwasite tughqanlirini pütünley chet'ellerge yolgha salghanliqining inchike seweblirini sürüshtürmekte.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.