Tokyoda türkiye we Uyghur weziyiti toghrisida doklat sözlesh pa'aliyiti élip bérildi

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.09.28
turmemet-hashim-yaponiye-uyghur-turkiye-weziyiti.jpg Yaponiye Uyghur birliki teshkilatining re'isi turmuhemmet hashim yaponiye özini qoghdash qismi péshqedem eskerler yighilish zalida türkiye we Uyghur weziyiti toghrisida doklat bermekte. 2016-Yili 27-séntebir, tokyo.
RFA/Qutluq

27-Séntebir tokyodiki yaponiye özini qoghdash qismi péshqedem eskerler yighilish zalida yaponiye Uyghur birliki teshkilatining re'isi turmuhemmet hashim türkiye we Uyghur weziyiti toghrisida doklat sözligen.

Doklat kech sa'et alte yérimdin sekkiz yérimgha qeder dawam qilghan bolup, doklatqa tokyodiki bir qisim türkiye we Uyghur mesilisige qiziqquchi yaponlar ishtirak qilghan.

Yaponiyediki ammiwi teshkilatlardin kurétake asiya munbiri uyushmisidin igilishimizche, yaponiye Uyghur birliki teshkilatining re'isi turmuhemmet hashim mezkur uyushmining teklipi boyiche uyushma ezalirigha türkiye we Uyghur weziyiti toghrisida mexsus doklat sözligen.

Bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan turmuhemmet hashim doklati heqqide toxtaldi.

Doklatqa qatnashqan yaponiye takushoku uniwérsitétining proféssori fuji génki ependim doklat heqqide toxtilip: “Doklattin türkiyening omumiy siyasiy weziyitini etrapliq chüshinish bilen birge xitay kompartiyisining Uyghurlar üstidin yürgüzüwatqan assimilyatsiye qilish siyasiti toghrisida tepsiliy melumatlargha ige bolduq” dédi.

Turmuhemmet hashimning éytishiche, türkiye we Uyghur weziyiti toghrisidiki doklatini anglighuchilar Uyghur mesilisige yalghuz türkiyeningla emes belki, yaponiyeningmu birdek köngül bölidighanliqini bildürüsh bilen birge türkiyediki Uyghur teshkilatlirining omumiy ehwali shundaqla süriyediki islam döliti teshkilatigha qatnashqan Uyghurlar toghrisidimu bir qisim so'allarni sorighan.

Doklatta tayland türmiside tutup buriliwatqan Uyghurlar we taylandtin türkiyege kélip yerleshken Uyghur musapirlar toghrisidimu etrapliq melumatlar bérilgen bolup, doklatqa ishtirak qilghan bir qisim ammiwi teshkilatlar Uyghur musapirlar mesilisige özliriningmu yéqindin köngül bölüshke tirishiwatqanliqini bildürüshken.

Ziyaritimizni qobul qilghan doklat ishtirakchiliridin tetqiqatchi motéki ependim oz tesiratini bayan qilip: “Türk xelqining erkinlik we démokratiyige bolghan intilishini doklattin toluq hés qildim.Bolupmu, eskerlerning öz xelqige oq chiqarmastin öz xelqni söyüshi we xelqning eskerlerge bolghan hörmiti méni tolimu tesirlendürdi. Biz eslep baqayli, 1989-yili béyjingda xitay oqughuchilar erkinlik we démokratiye üchün, 2009-yili 5-iyul ürümchide Uyghurlar öz heq-hoquqliri üchün namayish qilsa xitay eskerliri ularni qirip tashlidi emesmu?” dédi.

Melum bolushiche, yaponiyediki kurétaki asiya munbiri uyushmisi uzun yillardin buyan Uyghur mesilisige köngül bölüp kéliwatqan ammiwi teshkilatlardin biri bolup, ular dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim bashchiliqidiki dunya Uyghur qurultiyi wekillirini yaponiyege bir qanche qétim teklip qilip, yapon xelqige nöwettiki Uyghur weziyiti toghrisida doklat sözlesh pa'aliyetlirini élip barghan.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.