Архип
2010-07-17
"Уйғур биз" тор битидә 7 - айниң 12 - күни елан қилинған "шинҗаң капиталниң җәннитигә айланди, тағақ чишидәк зич енергийә мәнбәлири милярдлиған мәбләғ қобул қилди" мавзулуқ мақалидә көрситилишичә, гуаңхүй ширкитиниң хоҗайини чин фиң дегән хитай мәсул болған түр ара түрк көмүр кани дәп атилидикән. Бу йәрдә үсти очуқ көмүркан ечилишқа башлапту. Ара түрк - ақташ йезиси, ном йезиси, хитай қоювалған исим хидиңшән қатарлиқ көмүркан районлирида көмүр записи 1милярд 770милйон тонна болуп, гуаңхүй гуруһиға қарашлиқ икән. Йилиға 1милйон 2 йүз миң тонна яғач испирти, карбинал ишләш үчүн, йәнә йилиға 850 миң тонна формалдегит ишләпчиқириш үчүн йилиға 300 милйон тонна көмүр керәк болидикән. юқириқи мәһсулатлар қумулда ишләпчиқириламду яки йөткәп кетилип ичкири хитайда ишләпчиқириламду? билгили болмайду. Лекин байлиқ уйғурниң байлиқидур.
2010-07-12
Һәр йили 7 - айниң 4 - күнидә америка қошма шитатлири дөлитиниң дөләт байримини тәбрикләймиз. Әмди бу йил 7 - айниң 5 - күнидин башлап, 2009 - йили 7 - айниң 5 - күни йүз бәргән үрүмчи қанлиқ қирғинчилиқида батурларчә қурбан болған уйғур миллий қәһриманлириниң иш излириниму қошуп хатириләймиз.
2010-07-02
2010 - Йили 7 - айниң 1 - күни дувий тор бетидә "амбур шәкиллик қоршаш, асия - тинч окян районида һәрбий күч орунлаштуруш туюқсиз өзгәрди" мавзулуқ мақалә елан қилинди.
2010-06-29
Президент обама 27 - күни нотуқ елан қилип, корийә йерим арили кризисини дәвр қилған һалда хитайни тәнқид қилди: " җуңго көрмәсликкә селивалмаслиқи лазим... Тйәнән бәлгилик парахотни чөктүрүветиш вәқәсигә шималий корийиниң мәсул болушини етирап қилиши лазим... Өзини тутувелиш билән үзлүксиз оттуриға чиқиватқан аваричилиқни көрмәсликкә селишни пәрқләндүрүши лазим" дәп, көрсәтти.
2010-06-22
2010 - Йили 6 - айниң 9 - күни б б с ниң хитай тили тор битидә миң кие исимлик бир кишиниң "җуңго, һиндистан талаш - тартиши вә тибәт" мавзулуқ мақалиси елан қилинди. Мақалидә: "җуңго, һиндистандин башқа әтрапидики дөләтләр билән чегра талаш - тартишини һәл қилип болди, әмма һиндистан билән җуңгониң оттурисида чегра талаш - тартиши техи һәл болғини йоқ, униң үстигә һиндистан билән җуңго оттурисидики чегра талаш - тартиши тибәт мәсилисигә четилғанлиқтин, мәсилиләр гирәлишип кәткән мурәккәпликкә игә" дәп көрситилди.
2010-06-14
1904 - Йили япон деңизида партлиған рус - япон урушида чар русийиниң мәғлуп болуши, чар русийиниң вә кейинки ленин, сталин русийисиниң ташқи сияситини вә асия сияситини өзгәртивәткән.
2010-06-08
Америка йеқинда дөләт бихәтәрлики истратегийилик һөҗҗити елан қилип, президент обама "америкиниң йеңи истратегийилик орни - йәр шари бойичә рәһбәрлик орнини қоғдаш вә давамлаштуруш " дәп атиди.
2010-06-04
"Бүйүк ира" тор бети 6 - айниң 2 - күни мундақ хәвәр тарқатти: бу йил 1 - айдин башлап бүгүнгичә шинҗин шәһиридики фушикаң завутида 12 нәпәр ишчи егиз бинадин өзини ташлап өлүвалди. Тәйвәнлик башқуруватқан бу ширкәт 8 йүз миң ишчиси бар ширкәт болуп, ишчиларниң өзини өлтүрүвелиши хәлқара ғулғулиға айлинип қалди.
2010-06-03
Уйғур районида, уйғурларни асас қилған йәрлик хәлқниң хитай һакимийитигә болған наразилиқ вә қаршилиқ көрситиш һәрикәтлириниң шиддәт билән күчийип бериши, йәнә буниңға мас һалда, уйғурлар билән хитай көчмәнлири оттурисидики миллий зиддийәт, ихтилап вә тоқунушларниң йилдин - йилға ешип бериши, пәқәт хитай дөлити билән уйғур райониниң аманлиқи, муқимлиқи вә бихәтәрлики үчүнла әмәс, һәтта дуня бихәтәрлики вә аманлиқи үчүнму җиддий хәвп шәкилләндүрмәктә.
2010-06-01
1865 - Йили 5 - айниң 31 - күни, америкида шимал - җәнуб уруши ахирлашқан күн, урушниң ис - түтәклири тарқилип кәткәндин кейин, көпәйгән бир нәрсә қатар - қатар қәбриләр иди. Бу урушта бир нәччә йүз миң америкилиқ яш һаятидин айрилған иди. Қәбриләрни йоқлиғанда шу чағда бир - биригә қарши урушқан һәр икки тәрәп бирликтә йоқлиған иди. Шуңа 5 - айниң 31 - күни америкида хатириләйдиған, әсләйдиған бир күндур.
2010-05-28
2010 - Йили 5 - айниң 26 - күни җуңгоға нәзәр тор битидә "иран немишқа җуңгодин йүз өримиди? чөчүгидәк мәхпийәтлик ашкара болди" мавзулуқ мақалә елан қилинди. Бу мақалиниң келиш мәнбийи (51 һәрбий ишларни көзитиш ишханиси) дейилди.
2010-05-25
Йеқиндин бери хитайда йәсли балилирини өлтүрүш вәқәлири, өй көчүрүшкә нарази болуп адәм өлтүрүш вәқәлири йүз беришкә башлиди. Лявниңда яң йи исимлик бир киши бир әмәлдарни йәттә қетим пичақ уруп өлтүрүвәтти.
2010-05-21
Оттура шәрқтә иранни қоллаватқан, африқида дарфор қирғинчилиқини пәйда қилғучи судан бәшир һакимийитини қоллиған,җәнубий асияда пакистанни қоллап, пакистан билән һиндистан оттурисидики зиддийәтләрниң үстигә яғ чачқан, нобил тинчлиқ мукапатиниң саһиби аң саң сукини нәзәрбәнт қилған берма әксийәтчи һөкүмитини қоллиған хитай мустәмликичилири, шималий асияда 1950 - йиллардин башлап қоллап келиватқан шималий корийиниң мустәбити ким җуңелни бейҗиңни зиярәт қилишқа мәхпий тәклип қилди, ким җуңел сәзгүр вақитта бейҗиңни зиярәт қилип, җуңнәнхәй билән немә тоғрида немә сөзләшти һечким билмәйду.
2010-05-18
1919 - Йили хитайниң даңлиқ язғучиси лушүн "сәвдайи хатириси" мавзулуқ әсиридә "җуңго җәмийити яки феодализм адәмләрни йәп кәтти. Адәмләрни қутулдуруңлар!" дәп товлиған, аридин тәхминән 60 йил өткәндә бейҗиңлиқ язғучи лю шинву "синип мудири" мавзулуқ әсирини йезип, "җуңго җәмийити охшашла феодал сотсиялизм балиларни йәп кәтти, балиларни қутулдуруңлар !" дәп товлиди.
2010-05-14
-- Алақидар мәтбуатлар 5 - айниң 13 - вә 14 - күнлири, америка,җуңго икки дөләт вашингтонда кишилик һоқуқ сөһбити өткүзиду, дәп хәвәр тарқатқандин кейин, җуңгода кишиләр бу сөһбәткә юқири дәриҗидә диққәт ағдурди вә үмид бағлиди, әмма мән, бу иштин гуманлинимән, дәйду -- "бошүн тор бети"гә "америка, җуңго икки дөләтниң кишилик һоқуқ сөһбити бир мәйдан оюн" мавзулуқ мақалә язған бейҗиңлиқ язғучи гав хуңмиң әпәнди.