Arxip
2009-11-27
1962 - Yili Uyghuristanning ghulja shehiride partlighan 100 ming kishilik köch - köch weqesi, 1968 - yili 3 - liyen oqughuchilar teshkilatining rehberlikide ürümchide partlighan zor kölemlik namayish we 1969 - yili qeshqerde mijit batur we axunopning rehberlikide partlighan qoralliq qozghilang, 1980 - yili qeshqer peyzawat nahiyiside partlighan quralliq qozghilang, 1990 - yili zeydin yüsüp rehberlikide partlighan aqtu - barin qoralliq qozghilingi, 1995 - yili xoten ilchida partlighan zor kölemlik namayish, 1997 - yili Uyghuristanning ili ölkiside partlighan zor kölemlik namayish, 2008 - yili qeshqer shehri we kucha kona sheherde yüz bergen qoralliq weqeler, bu qétim 2009 - yili 7 - ayning 5 - küni ürümchi shehiride partlighan zor kölemlik namayish, 60 yildin béri, milliy mustemlikichilik hökümranliqigha qarshi kötürülgen namayishlarning ichide kölem jehettin, peyda qilghan tesiri jehettin, idiyiwi - jama'et pikri teyyarlash jehettin, xitay mustemlikichilirige ejellik zerbe birish jehettin, xitay mustemlikichilirining mustemlike Uyghuristandiki maddi menpe'etlirige ziyan - zexmet yetküzüsh jehettin, bu namayishlar, bir qeder zor we Uyghur teshkilatchiliri qaltis teshkilligen namayishlar bolup qaldi.
2009-11-27
Xitay metbu'atlirida körsitilishiche, xitay merkizi hökümitining 11 - ayning 4 - küni yuqiri derijilik emeldarlardin terkip tapqan 400 kishilik ghayet zor tekshürüsh ömikini sherqiy türkistan'gha ewetishidiki tüp meqsiti, bu rayonda heqiqiy muqimliqni emelge ashurushning chare - tedbirliri üstide ilmiy tetqiqat élip bérish bolup, xitay kommunistik partiyisi merkizi komitéti, bu tekshürüsh ömikining doklatigha asaslinip turup, kéler yili 3 - ayda sherqiy türkistan siyasiti heqqide qaytidin istratégiyilik orunlashturush élip baridiken.
2009-11-26
Kéyinki yillardin buyan xitay hakimiyiti, weten ichi we sirtidiki Uyghurlarning shunche küchlük qarshiliqigha we xelq'araliq teshkilatlarning qattiq eyiblishige qarimastin, " yer tewreshke chidamliq öylerni berpa qilish " dégen niqap bilen, Uyghur medeniyitining böshüki hésablan'ghan qeshqer qedimiy shehirini chéqip weyran qilish herikitini jiddiyleshtürüp kelmekte.
2009-11-24
Bir heptige yetmige waqit ichide xitayda ajayip qiziqarliq siyasi hadisiler otturigha chiqip, kishilerni heyrette qaldurdi we bu hadisiler peyda qilghan warang - churunglar asta - asta kishilerning tepekkur alimige singip ketti.
2009-11-20
Junggogha nezer tor bitide 2009 - yili11 - ayning 17 - küni" teywen'ge kélidighan apet" mawzuluq kitab, kommunist xitayning yuqiri qatlimini tewretti mawzuluq xewer élan qilindi.
2009-11-19
Yéqinqi mezgillerdin buyan xitay metbu'atliri, qeshqerning toqquzaq nahiyisi heqqide pilanliq we séstimiliq halda teshwiqat herikiti élip barmaqta.
2009-11-17
Eger diqqet qilidighan bolsaq, 5 - iyul ürümchi qirghinchiliqidin buyan, weten ichi we sirtidiki Uyghurlar arisida musteqilliq tuyghulirining shiddet bilen küchiyip bériwatqanliqini hés qilip yételeymiz.
2009-11-17
Amérika awazining tor bétige 2009 - yili 11 - ayning 13 - küni " prézidént obama béyjingning janijan menpe'etige egiship mangamdu yaki xiris élan qilamdu" mawzuluq maqale chaplandi.
2009-11-13
Amérika awazi radi'osi xitay tili tor bétige 2009 - yli 11 - ayning 11 - küni, " ikki qirghaq otturisida diplomatiye, herbiy ishlar boyiche ikki liniyilik söhbet bashlandi" mawzuluq xewer élan qilindi.
2009-11-12
Konilarda, " qoy janning derdide, qassap göshning " deydighan bir temsil bar. 5 - Iyul ürümchi qirghinchiliqidin buyan, xitay merkizi hökümitining Uyghurlargha tutqan pozitsiyisi we sherqiy türkistanda bashlatqan bir qatar siyasiy heriketliri, del yuqiriqi temsilning mezmonigha bap kéletti.
2009-11-10
"5 - Iyul qirghinchiliqi" étnik - milliy qirghinchiliq! xitay mustemlikichiliri mustemlikisi Uyghuristanda bu wetenning igisi Uyghurlarni milliy basturush, milliy qirghinchiliq arqiliq Uyghurlarni milliy - étnik millet süpitide yoqitish toghrisida belgilen'gen merkizi hökümetning we yerlik mustemlikichi köchmenler hökümitining siyasetlirini herbiy kuch arqiliq,saqchi qisim, qoralliq saqchi qisimlarning qoli arqiliq, ichkiri xitaydin yötkep kélin'gen herbiy qisimlar we saqchi qisimlar, alahide qisimlar we qoralliq saqchi qisimlarning kuchi arqiliq qolida tömürning sunuqi bolmighan Uyghurlarni qanliq basturush bilen ijra qildi.
2009-11-06
Eynek gézitining neshriyatida neshr qilin'ghan "begler jem'iyet tertipini saqlashqa bashlidi" mawzuluq kitab junggogha nezer tor bétide élan qilindi.
2009-11-05
Bu yil 6 - ayning 26 - küni shawgu'ende xitaylarning irqi hujumigha uchrighan Uyghurlarning hemmisila qeshqer wilayitige qarashliq toqquzaq nahiyisidin "éshincha emgek küchlirini bashqa yurtlargha bérip ishleshke yüzlendürüsh" dégen siyasiy niqap bilen mejburiy yötkep kétilgen yash déhqanlar idi.
2009-11-03
"Junggogha nezer" tor béti 11 - ayning 3 - küni mundaq xewer tarqatti: fransiye agéntliqi, réytér agéntliqi kélishiwalghandekla bir waqitta xewer tarqitip xitay mustemlikichi hökümranlirining 11 - aydin bashlap, qattiq zerbe bérish merkezleshtürüsh herikiti élip baridighanliqini xewer qildi.