Uyghur élide eydiz künsiri yamrimaqta (1)


2004.11.29

1 - Dikabir xelqara eydiz künining yéqinlishishigha egiship, pütün dunyada eydiz doklatliri we insanlarning eydiz tetqiqati netijiliri élan qilinmaqta.

Xitaydiki eydiz tarqilishi eng téz boliwatqan Uyghur élining hökümet axbaratlirida bériliwatqan eydizge da'ir xewerlerge qarisaq, xitay hökümitining Uyghur élide eydiz teshwiqatni kücheytiwatqanliqi we eydizge da'ir her xil témilardiki teshwiqatlarning netijilik boliwatqanliqi heqqidiki xewerler köp bériliwatqan bolsimu, emma Uyghur élidiki eydizler üchün yaki xelqning eydizdin mudapi'elinishi üchün emeliy bir tibbiy organ qurulghanliqi yaki muhim bir tedbir élin'ghanliqi heqqide xewer körelmeymiz.

Uyghur élide eydizning yamrishi barghanche éghirlashmaqta

Nöwette Uyghur élide melum bolghan eydiz bilen yuqumlan'ghuchilar sani 9346 gha yetken bolup, emeliy sanning buningdin xélila köpliki perez qilinmaqta. Emma igilishimizge qarighanda Uyghur élining eydizler sani eng köp bolghan ürümchi ghulja qatarliq sheherlerning héchqaysisida eydiz dawalash yaki tekshürüsh ornidin birimu qurulmighan.

Eydiz ochiqi saniliwatqan Uyghur élide birmu eydiz dawalash orni yoq

Uyghur élidiki eydiz késellikliridin meslehet sorash ornidiki bir xadim nöwette Uyghur élide eydizdin mudapi'elinish tedbirining peqet eydiz teshwiqati ikenlikini éytti. Uning dep bérishige qarighanda, Uyghur élidiki her qaysi doxturxanilarda eydizlerni tekshürelisimu emma eydizler üchün ayrim bölümler tesis qilinmighan iken.

Yüzeki san

Uyghur élidiki melum sehiye orginidiki bir xadim nöwette Uyghur élidiki eydiz bilen yuqumlan'ghanlar sanining peqet yüzeki bir tekshürüsh arqiliq chiqirilghan san ikenlikini, belkim Uyghur élining jenubi rayonliridimu tekshürse u jaydimu eydizlerning melum bolishi mumkinlikini éytip mundaq dédi:

Xitay hökümiti teshwiqat bilanla eydizning tarqilishini tosup qalalmamdu?

Xewerlerdin Uyghur élining eydiz téz tarqiliwatqan rayonlarning birige aylinishi bilen, xitay we xelq'aradiki eydiz tetqiqat yardem orunlirimu Uyghur élige eydiz témisi boyiche mexsus yardem sommilirini ajritip kéliwatqanliqi melum. Emma bu eydiz sommisi Uyghur élide peqet eydizdin mudapi'elinish teshwiqatliri üchünla ishlitilmekte.

Gerche xitay hökümitining bu teshwiqatlirining Uyghur élidiki xelqning eydiz bilimliri heqqide sawatqa ige bolishida hemde eydiz weziyitining keskinlikini chüshünüp yétishide melum rol oynisimu, emma xelqni Uyghur élide künsayin yamrawatqan eydizning yuqumlnishidin tosap qalalamdu?. Bu heqtiki mezmunlarni etiki programmimizdin anglighaysiler.(Gülchéhre)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.