2009-Yildiki 5-iyul ürümchi weqesidin kéyin "Shinjanggha yardem bérish" namida Uyghur élide tézlikte köpeygen xitay zawut-shirketliri sewebidin, barghanche nacharlishiwatqan Uyghur éli muhiti Uyghurlarning naraziliqini qozghimaqta.
Xitayning eng yéngi statistikisigha qarighanda Uyghur éli miqyasida melum bolghan eydiz yuqumdarlirining sani 36 mingdin ashidu. Buning 27058 nepirini Uyghur millitidin bolghan eydiz bimarliri igileydighanliqi körsitilmekte.
Uyghur élidiki sehiye tarmaqliri, bezi gézit we tor betlerde "Uyghur aptonom rayonidiki milletlerning eydiz nisbiti" ni élan qilghan.
Xitaydiki eng yéqinqi eydiz yuqum statistikidin qarighanda, Uyghur élidiki eydiz wirusi yuqturuwalghuchilar, pütün xitaydiki yuqumlan'ghuchilarning 7.7% Ini igilep, xitay boyiche 5-orunda turidu.
Eydiz késilining tarqilishi sür'iti xitaylargha nisbeten Uyghurlarda köp ikenliki ilgiri sürülmekte.
Qazaqistan jumhuriyetlik Uyghur medeniyet merkizi, yazghuchilar ittipaqi hemde Uyghur nahiyilik hökümetning uyushturushi bilen Uyghur sha'iri ilya bextiyar tughulghanliqining 80 yilliqini xatirilesh pa'aliyiti ötküzüldi.
