“Nyu-york waqti” géziti obzorchisi amérika-xitay arisidiki urushning teywende bashlinishi mumkinlikini ilgiri sürdi

“Nyu-york waqti” gézitining tonulghan iston yazghuchisi nikolas kristof 4-séntebir künidiki maqaliside, xitay bilen amérika arisida eger urush qozghilip qalsa, buning teywen sewebidin bashlinishi mumkinlikini bildürdi.

U, “Urush mana mushundaq bashlinishi mumkin” namliq maqaliside, hazir teywen bilen xitay hökümiti arisidiki ziddiyet barghanséri keskinlishiwatqanliqini we shi jinpingning kéyinki bir qanche yil ichide teywen'ge qarshi telwilerche heriket qollinish éhtimalliqining yuqiriliqini ilgiri sürgen we buning tebi'iy halda amérikanimu ziddiyet ichige sörep kiridighanliqini bildürgen. 

Nikolas kristof ependining bayan qilishiche, teywen tashqi ishlar ministiri joséf wu uninggha hazir teywendiki her derijilik emeldarlarning xitaydin qattiq endishe qiliwatqanliqini, chünki xitayning iqtisadiy tereqqiyatidiki astilash we bashqa mesililerge qarita diqqetni burash üchün teywen mesilisini kötürüp chiqish arqiliq diqqetni burashqa urunush éhtimalining yuqiriliqini éytqan. 

Uning bayan qilishiche, teywen emeldarliri xitayning qoralliq urushidin emes, belki uning teywenning intérnét-alaqe sistémilirigha we teywenni tok bilen teminleydighan sistémilargha xakkérliq hujumi qilishqa oxshash wasitilerni qollinip turup, teywende bir malimanchiliq peyda qilish arqiliq uni tiz püktürüsh mumkinchilikidin endishe qilmaqtiken. Teywen herbiy da'iriliri bolsa bundaq ehwallargha urush bilen jawab qayturushni yaqilaydiken we bu, xitayning fujyen ölkisige hawa hujumi qozghashnimu öz ichige alidiken. 

Aptor nikolas kristof prézidént trampning bügün'giche teywenni qollap kelgenlikini, emma bu mesilide xitay urushni bashlimighiche, teywenning amérikani urushqa bashlap kiridighan heriketlerdin amal bar saqlinip, uning ornigha xitayni chékindürüsh rolini oynaydighan qedemlerni tashlishi kéreklikini eskertken. Aptor yene, xitay teywenning éléktr sistémisigha ziyan berse, amérikamu xitayning shangxey qatarliq chong sheherlirini tok bilen teminleshni palech halgha chüshürüp qoyushtek wasitiler arqiliq shi jinpinggha: “Eger sen teywenning erkinlikige dexli qilsang, u halda buninggha nahayiti éghir bedel töleysen” dégen signalni ochuq yetküzüsh kéreklikini eskertken.