Prézidént tramp soda söhbitide xitay bilen kélishim hasil qilghanliqini bildürdi

Muxbirimiz erkin
2019.12.13

Amérika prézidénti donald tramp 13‏-dékabir jüme küni bayanat élan qilip, amérika-xitay soda söhbitining waqitliq kélishim hasil qilghanliqi, xitay éksport mehsulatlirigha qoyulidighan 160 milyard dollarliq tamozhna béjining bikar qilin'ghanliqi, buning amérika-xitay soda söhbitide hasil qilin'ghan waqitliq soda kélishimining bir parchisi ikenlikini élan qildi.

Melum bolushiche, prézidént tramp yene15 pirsent tamozhna béji éliniwatqan 112 milyard dollarliq xitay import mehsulatining béjini 7. 5 Pirsentke chüshüridiken. Prézidént tramp tiwétirda élan qilghan bayanatida buning bedilige xitayning zor miqdarda amérika yéza-igilik we sana'et mehsulatlirini sétiwalidighanliqini bildürgen. Lékin u buning miqdarini tilgha almighan.

Birleshme agéntliqining xewer qilishiche, béyjingdiki axbarat yighinida muxbirlar xitayning 50 milyard dollarliq amérika yéza-igilik mehsulatini sétiwélishqa wede qilghan-qilmighanliqini sorighan, lékin xitayning mu'awin maliye ministiri lyaw min bu su'algha jawab bermigen.

Soda kélishimi “Uyghur kishilik hoquq qanun layiyesi” 3‏-dékabir küni awam palatasida maqullinip, kéngesh palatasida awazgha qoyulushqa sunulghan shundaqla amérikadiki Uyghurlarning “Uyghur qanun layihesi” ning kéngesh palatasida tézrek awazgha qoyulushini telep qilip, kéngesh palatasining köp sanliqlar rehbiri mich mikonélgha bésim ishlitiwatqan halqiliq mezgilde hasil qilin'ghan. Soda kélishimining qanun layihesige qandaq tesir körsitidighanliqi melum emes.

“Uyghur kishilik hoquq qanun layihesi” ning awam palatasida maqullinishi xitayni qattiq bi'aram qilghan. Xitay dölet ichi we sirtida amérikagha qarshi keng kölemlik teshwiqat herikiti qozghap, amérikani xitayning Uyghur rayonidiki “Térrorluq” we “Esebiylik” ke qarshi turush herikitige “Qara chaplidi” dep eyibligen. 3 Milyondek musulman qamalghan lagérlarning “Kespiy terbiyelesh merkezliri” ikenlikini ilgiri sürgen idi. 

Birleshme agéntliqining xewiride tekitlinishiche, gerche ikki terep waqitliq soda kélishimi hasil qilghan bolsimu, lékin ikki terep arisidiki eng négilizlik mesililer yenila hel bolmighan. Prézidént tramp soda söhbitining dawamining “2020‏-Yildiki saylamni kütüp turmay derhal bashlinidighanliqi, buning hemmeylen üchün qaltis bir kélishim” ikenlikini bildürgen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.