Amérikaning Uyghurlardin paydiliniwatqanliqi heqqide “Suyiqest nezeriyeliri” qayta bash kötürmekte

Yéqindin buyan, ijtima'iy taratqularda xitayning teshwiqatigha mas halda, Uyghurlar mesilisini qandaqtur amérika merkiziy istixbarat idarisi (CIA)ning pilanigha baghlap chüshendüridighan ehwallar peyda bolmaqta.

30-Noyabir küni jeyson simit (Jayson Smith) isimlik biri xelq'ara ijtima'iy alaqe munbiri X da uchur yézip, amérika hökümitining merkiziy axbarat idarisidin paydilinip, Uyghur térroristlirini terbiyelep, xitayning sodisini weyran qilmaqchi ikenlikini otturigha qoyghan. U mundaq dégen: “Shinjang xitayning derwazisidur. Eger amérika merkiziy istixbarat idarisi Uyghurlardin muweppeqiyetlik paydilinip, térroristlarni meshiq qildurup, bu derwazini buzup tashliyalisa, déngizdiki qamal arqiliqla xitayning sodisini weyran qilalaydu. Emma amérika muweppeqiyet qazinalmaydu, shinjangdiki az sanliq milletlerning mutleq köp qismi xitay hökümitini qollaydu. Yene kélip ‛shangxey hemkarliq teshkilati‚ kücheydi. Amérika peqet héchqandaq emelge ashmaydighan ishqa pul xejlewatidu”.

Uni qollap inkas yazghan xitaylar “Shinjang heqqide selbiy pikirdiki ademlerning u jaygha bérip körüp béqishi kéreklikini, shu chaghdila gherb döletliri dewatqan gep bilen emeliyetning tüptin oxshimaydighanliqini köridighanliqini” bayan qilishqan. Li zéshin isimlik bir xitay shu küni X de yollighan uchurida, “Amérika némishqa shinjangning muqimliqini buzmaqchi bolidu?” dep so'al qoyghan. Arqidinla xitayning “Bir belbagh bir yol” qatnash xeritisini chiqirip, “Birinchidin, ‛bir belbagh bir yol‚ tömür yolining köp qismi shinjangdin ötüp, ottura asiyagha, andin yawropagha baridu؛ ikkinchidin, urush-toqunushlar gherb awiyatsiye shirketlirining ayropilanlirining rusiye hawa boshluqidin ötüshige yol qoymaydu. Shunga ular shinjang arqiliq xitaygha uchidu. Shinjang xitayning gherbke échilghan derwazisi, shunga uni qoldin bérishke bolmaydu” dep yazghan.

Amérikada pirézidént donald tramp yéngi hökümitining wezipe ötesh waqtining yéqinlishishigha egiship, xitayning amérikadin endishe qiliwatqanliqi we buninggha egiship her xil inkaslarning otturigha chiqiwatqanliqi melum. Yuqiriqi inkaslarmu shuning ichidiki bir inkas dep qaralmaqta.