Xitay “Yéngi dewrdiki junggo dölet mudapi'esi” aq tashliq kitabi arqiliq lagérlarni aqlimaqchi boldi

Muxbirimiz irade
2019.07.25

Xitay hökümiti 24-iyul küni “Yéngi dewrdiki junggo dölet mudapi'esi” namliq aq tashliq kitab élan qildi. Xitayning “Shinjanggha da'ir bir qanche tarixiy mesile” mawzuluq aq tashliq kitabni élan qilip bir kündin kéyinla dölet mudapi'esige a'it yene bir aq tashliq kitab élan qilishi diqqet qozghidi.

Yuqiriqi bu aq tashliq kitabning toluq nusxisi xitayning hökümet awazi bolghan “Shinxu'a agéntliqi” da tarqitildi. Texminen 27 ming xettin terkib tapqan bu aq tashliq kitabta Uyghur élige munasiwetlik mezmunlar diqqet qozghidi.

Uningda “Qoralliq saqchi qisimliri 2014-yilidin buyan Uyghur élide 1588 zorawan-térrorchi guruppilarni tarmar qilip, 12 ming 995 neper térrorchini qolgha aldi we bu arqiliq tinch junggo berpa qilishqa zor töhpe qoshti,” déyilgen.

Aq tashliq kitab yene “Junggo hökümiti térrorluqqa we ashqunluqqa qet'iy qarshi turidu. . . Qoralliq saqchi qisimliri dölet organliri bilen zich hemkarliship turup, térrorluq we zorawanliq heriketlirige qattiq zerbe berdi, jem'iyet amanliqini ilgiri sürüshtiki aldini élish xaraktérlik heriketlerni pa'al qanat yaydurup, yoshurun xewplerning aldini aldi,” déyilgen.

Dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit xitay hökümitining aq tashliq kitabidiki yuqiriqi mezmunlargha qattiq naraziliq bildürdi. U radiyomizgha qilghan sözide xitay hökümiti Uyghur élide yolgha qoyghan lagérliri sewebidin xelq'araning küchlük tenqidige uchrawatqan bir peytte buni élan qilish arqiliq özining jinayetlirini “Térrorluq” we “Ashqunluq” qa qarshi turush nami astida aqlashni niyet qilghan, dep körsetti.

Yéqinda amérikaning térrorluqqa qarshi turush alahide elchisi nasan seyliske oxshash dölet erbabi we jorji washin'gton uniwérsitétining ottura asiya tetqiqatchisi nowah takér qatarliq mutexessiler Uyghur élide yolgha qoyulghan lagérlarning térrorluq bilen qilchimu alaqisi yoqluqini bildürgen idi.

“Tengritagh tori” 25-iyul küni xewer tarqitip, qirghizistan dölet istratégiye tetqiqat ornining tashqi ishlar meslihetchisi shéradil baqitning “Xitay hökümiti shinjangda térrorluqqa qarshi turush we esebiylikni tügitishni tüp menbesidin tüzesh hemde aldini élish arqiliq xelq'ara térrorluqqa qarshi turush ishliri üchün ‛ülge‚ tiklep berdi” dégenlikini ilgiri sürgen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.