Хитай ахбарати әрдоғанниң сөзлирини “икки дөләт мунасивитиниң тәрәққияти үчүн берилгән капаләт” дәп баһалиди

Мухбиримиз ирадә
2019.07.08

Түркийә президенти рәҗәп таййип әрдоған 2-июл күни хитайға қилған рәсмий зиярити мәзгилидә уйғурлар учраватқан зулумни тилға алмиғанлиқи сәвәблик түркийәдики өктичи партийә рәһбәрлири вә җамаәтниң күчлүк тәнқидигә учриғаниди.

CNN Телевизийәсиниң 5-июл күнидики хәвиригә қариғанда, президент әрдоған хитай зияритидин кейин қилған бир сөзидә: “мән, һәр икки тәрәп үчүн сәзгүр болған бу мәсилигә бир чарә тапимиз, дәп ойлиған идим” дегән.

CNN Ниң баян қилишичә, әрдоғанниң ахбаратқа мәсул ярдәмчиси әрдоғанниң хитай дөләт рәиси ши җинпиң билән көрүшкәндә уйғур мәсилисини тилға алғанлиқини, әмма бу мәсилиниң суйиистемал қилинип, түркийә-хитай мунасивәтлиригә сәлбий тәсир көрситишидин әндишә қилидиғанлиқини билдүргән.

Һалбуки, түркийә ахбаратлири вә хитай ахбаратлириниң хәвәрлиридин қариғанда, түркийә президенти әрдоған ши җинпиң билән учрашқанда һәрқандақ шәхсниң түркийә-хитай мунасивитигә зиян селишиға йол қоюлмайдиғанлиқини, түркийәниң қәтий һалда әсәбийликкә қарши туруп, хитай билән болған сиясий җәһәттики ишәнчни ашурушқа күч сәрп қилидиғанлиқини билдүргән. У шундақла “шинҗаңдики хәлқләрниң бәхтияр турмуш кәчүрүватқанлиқи һәммигә аян пакит” дегән.

Хитайниң һөкүмәт авази болған “йәршари вақти гезити” дә 8-июл күни елан қилинған бу һәқтики бир мақалидә, түркийә президенти әрдоғанниң юқиридики сөзләрни қилиш арқилиқ хитайға капаләт бәргәнлики илгири сүрүлгән. Мақалидә “хитай һөкүмитиниң шинҗаңда йүргүзүватқан сиясәтлири униң ички иши вә һечкимниң униңға арилишиш һәққи йоқ. Әрдоғанниң шинҗаң һәққидики соалларға қайтурған җаваби икки дөләт мунасивәтлирини йеңилашниң алдинқи шәрти вә берилгән капалитидур. . . Түркийәниң шинҗаң һәққидики соалларға арилашмаслиқи униң өзигә пайдилиқ. Шундақ қилғандила түркийә хитай билән болған мунасивитидин пайда алалайду” дегәндәк сөзләр орун алған.

Түркийә ташқи ишлар министирлиқи бу йил 2-айда ахири сүкүтини бузуп, хитай һөкүмитиниң милйонларчә уйғурни йепиқ тәрбийә лагерлириға солаватқанлиқини билдүргән вә униң қилмишлирини “инсанийәт үчүн бир зор номус” дәп әйиблигән иди. Һалбуки түркийә президенти рәҗәп таййип әрдоғанниң бу қетимлиқ баянлирини болса бәзи ахбарат органлири “хитайни тәнқид қилған бирдин-бир мусулман дөләт рәһбири әрдоғанму хитайға тез пүкти” дәп хәвәр қилди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.