“Xelq'araliq mejburiy ghayib qiliwétishning ziyankeshlikige uchrighuchilar küni” de Uyghur ghayiblarning aqiwiti sürüshte qilindi
2019.08.29
Dunya Uyghur qurultiyi “30-Awghust xelq'araliq mejburiy ghayib qiliwétishning ziyankeshlikige uchrighuchilar küni” munasiwiti bilen bayanat élan qilip, Uyghur élidiki mejburiy ghayib qiliwétish heriketlirige diqqet tartti.
Dunya Uyghur qurultiyi 29-awghust küni élan qilghan bayanatida xitay hökümitining mejburiy ghayib qiliwétishni kishilik hoquq qoghdighuchiliri, öktichi pikirler hem shundaqla bashqa barliq puqralarni jimiqturushning bir wasitisi qilip ishlitiwatqanliqini tekitlidi.
Dunya Uyghur qurultiyi bu mesilide 2018-yili 11-aydin buyan xitay da'iriliri teripidin ghayib qiliwétilgen dangliq Uyghur komédiye cholpini adil mijitning mesilisini alahide tekitlep “Uning ghayib qilinishi Uyghur jem'iyitide héchqandaq bir kishining bixeter emeslikini shundaqla xitay hökümitining yazghuchi, tetqiqatchi we artis qatarliq Uyghur medeniyitining yétekchilirini yoqitiwatqanliqini körsitip béridu” dep eskertken.
Mezkur bayanatqa yene xelq'ara kishilik hoquq mulazimiti, tibet tori we xitay kishilik hoquq adwokatlirini qoghdash guruppisi qatarliq teshkilatlarmu awaz qoshqan. Ular birdek xitay hökümitidin mejburiy ghayib qiliwétish herikitini toxtitishni we uning ziyankeshlikige uchrighanlarni derhal erkinlikke chiqirishni telep qilghan.
Xitay hökümiti Uyghur élide 2016-yilning axiridin bashlap, “Qayta terbiye” lagérlirini yolgha qoyup, az dégende 2 milyon kishini lagérgha qamighandin buyan nurghun Uyghurlarning öz a'ile ezaliridin xewer alalmaywatqanliqi we ularning ölük yaki tiriklikidinmu xewersiz yashawatqanliqi melum.