Xitay mutexessisler diniy ibadet orunlirida dölet bayriqi chiqirishni aqlashqa urunmaqta

Xitayda chiqidighan “Yer shari waqti géziti” ning bügün, yeni 1-awghust künidiki in'glizche sanida xewer qilinishiche, bir qisim xitay mutexessisler xitaydiki herqaysi diniy ibadet orunlirida dölet bayriqini chiqirishning toghriliqini ilgiri sürgen. 7-Ayning 31-küni küni béyjingda bashlan'ghan “Xitay memliketlik 6‏-qétimliq diniy zatlar yighini” da xitayning dölet bayrimi, yéngi yil, chaghan murasimlirida shundaqla herqaysi dinlarning muhim bayramlirida diniy ibadet orunlirida dölet bayriqini chiqirish pa'aliyitini élip bérishi kérekliki tekitlen'gen.

Bu témida pikir bayan qilghan lasa uniwérsitétining proféssori shyong künshin xitaydiki herqaysi diniy jem'iyetlerning dinni xitaychilashturushqa we sotsiyalizmgha maslashturushqa maqul bolghanliqini ilgiri sürgen. Emma u xelq'ara közetküchilerning xitaydiki diniy jem'iyetlerning hökümettin musteqil bir teshkilat emesliki we étiqadchi ammigha wekil bolalmaydighanliqi heqqidiki tenqidiy pikirlerge jawab süpitide izahat bermigen. Shangxey ijtima'iy penler akadémiyesi din tetqiqat ornining mutexessisi yén kéjya diniy ibadet orunlirida bayraq chiqirishning diniy erkinlikni cheklesh menisini bermeydighanliqi, chünki bayraqning siyasetning emes, belki döletning simwoli ikenlikini ilgiri sürgen. 

Melum bolushiche, xitay da'iriliri Uyghur aptonom rayonida meschitlerde bayraq chiqirishni 2011 ‏-yili bashlighan. Kéyinche her düshenbe küni kentlerde bayraq chiqirish murasimlirini uyushturulup, ahalilerni mejburi qatnashturidighan bolghan. Xitay da'irilirining bu qilmishi Uyghur muhajirettiki Uyghur pa'aliyetchilerning izchil tenqidige uchrap kelmekte.