Канада гезити “йиғивелиш лагери” дики уйғурларниң чидиғусиз қийнаққа учраватқанлиқини хәвәр қилди

Мухбиримиз әркин
2018.07.04

Канадада чиқидиған “йәр шари вә почта гезити” бүгүн “йиғивелиш лагерлири” дики уйғурларниң чидиғусиз роһий вә җисманий қийнашқа учраватқанлиқини хәвәр қилди.

Хәвәрдә хитайниң “йиғивелиш лагерлири” да йетип чиққан кишиләр зиярәт қилинип, лагерларниң ички түзүми вә лагердики тутқунларниң күндилик һаятиға даир бәзи тәпсилатлар йорутуп берилгән. “йәр шари вә почта гезити” ниң асияда турушлуқ мухбири натан вандерклип тәйярлиған бу хәвәрдә лагердики тутқунларниң һәр күни ши җинпиң вә компартийәгә садақәтмәнликини билдүрүшкә, ислам етиқадини “һамақәтлик” дәп әйибләшкә мәҗбурлинидиғанлиқи тәкитлигән.

Хәвәрдә лагерда йетип чиққан бир уйғур аялниң сөзини нәқил кәлтүрүп, лагерларда тутқунларға һәр күни “ши җинпиң улуғ, компартийә улуғ, мән рәис ши җинпиң вә компартийәниңла маңа ярдәм қилидиғанлиқини тонуп йәтмигәчкә, җазалинишим һәқлиқдур” дегән сөзләрни тәкрарлитидиғанлиқи, роһий вә җисманий бесимда бәзи тутқунларниң өлүвелишқа урунғанлиқини билдүргән.

Юқириқи уйғур аялниң билдүрүшичә, лагерлардики тутқунлар йәнә мәдәнийәт, диний етиқад, сиясий җәһәтләрдә өз өзини тәнқид қилидикән. У тутқунларниң “мениң роһум еғир кесәл билән юқумланди. Бу дуняда худа йоқ, мән худаға ишәнмәймән. Мән пәқәт компартийәгә ишинимән,” дәп ипадә билдүрүшкә мәҗбурлинидиғанлиқи, уларға йәнә “мән хаин”, “мән бөлгүнчи” “мән террорист” дәп өзини әйибләп, “мән қудрәтлик дөлитимизниң қанунлириниң күчини көрәлмәптикәнмән, рәис ши җинпиңға рәһмәт ейтмай дөтлүк қилиптикәнмән,” дегән сөзләрни тәкрарлитидиғанлиқини билдүргән.

Хәвәрдә йәнә бәзи тутқунларниң сөзи нәқил кәлтүрүлүп, даириләрниң лагерлардики бәзи тутқунларға окул вә дора беридиғанлиқи, лекин тутқунларға дора-окул бериштәк бу әһвалниң хитайдики тутуп туруш орунлирида көп учримайдиғанлиқини тәкитлигән.

Германийәлик мутәхәссис адриян зензниң билдүрүшичә, һазир уйғур омумий нупосиниң аз дегәндә 10пирсәнти “йиғивелиш лагерлири” да икән.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.