Xitay bash elchisining Uyghurlarni eyiblishi malaysiyada küchlük qarshiliqqa uchrighan
2019.12.20
Xitayning malaysiyada turushluq bash elchisi bey tyenning malaysiya taratqulirida maqale élan qilip, Uyghurlarning depsendichilikke uchrawatqanliqini “Gherb taratqulirining teshwiqati” dep eyiblishi malaysiyada qattiq naraziliqqa uchrighan. Xongkongdiki “Jenubiy xitay seheri pochtisi” gézitining xewer qilishiche, bey tyenning maqalisi malaysiyada munazire qozghap qattiq tenqidlen'gen.
Xitay bash elchisining maqalisi “Yultuz”, “Malay pochtisi”, “Berita xari'an” we xitay tilidiki “Shinchi jipo” qatarliq gézitlerde élan qilin'ghanidi. U: “Gherb siyasetchiliri we taratquliri éytmighan shinjang toghrisidiki heqiqetler” namliq maqaliside, gherb taratqulirining Uyghur we bashqa az sanliq milletlerning tutqun qilin'ghanliqigha da'ir doklatlirini “Héssiyatchil yérim yarmaq xewerler” dep eyibligen. Bey tiyen, “Xitayda Uyghurdek az sanliq milletlerning ten jazasigha emes, xitay qérindashliridinmu ewzel siyasi-ijtima'iy parawanliqqa érishiwatqanliqi” ni ilgiri sürgen. Lékin, “Jenubiy xitay seheri pochtisi” gézitining bildürüshiche, xitay elchisining maqalisi u kütken netije bermey, eksiche musulmanlarning qattiq ghezipini qozghighan.
Ular xitay bash elchisining maqalisini basqan malaysiya taratqulirini qattiq eyibligen. Malaysiyadiki yash musulman ziyaliylirining teshkilati bolghan “Islami oyghinish fronti” ning diréktori exmet feruq musa, xitay da'irlirining her xil ammiwiy munasiwet wastilirini ishqa sélip, musulmanlarni “Bularning hemmisi gherbning süyqesti” dégen'ge qayil qilishqa urunup kéliwatqanliqi, lékin b b s ning sün'iy hemrah süretlirige héchqandaq chüshenche bérelmeywatqanliqini tekitlep, “Étnik tazilash élip bériliwatqanliqi bir pakit” dégen.
Bu munazire 20 dek musulman dölitining rehbiri ötken charshenbe küni malaysiya paytexti ku'ala-lompurda yighin ötküzüp, dunyadiki musulmanlarning mesililerni muzakire qilghan mezgilde yüz bergen. Yighinda Uyghur mesilisining muzakireqilin'ghan-qilinmighanliqi melum emes, emma malaysiya bash ministiri maxatir ötken hepte roytérs agéntliqining ziyaritini qobul qilghanda Uyghur mesilisining muzakire qilinishi mumkinlikini bildürgenidi.