Malayshiya da'irilirining Uyghur mesilisidiki meydani malayshiyadiki islamiy guruhlarni bi'aram qilishqa bashlidi

Muxbirimiz erkin
2018.07.11

Malayshiya hökümitining Uyghur musapirlar mesilisidiki siyasiti malayshiyadiki bezi islamiy guruhlarni bi'aram qilishqa bashlighan.

Malayshiya “Islami oyghinish fronti” ning qurghuchisi we diréktori exmet faruq musa 9‏-iyul “Bügünki erkin malayshiya géziti” de maqale élan qilip, malayshiya hökümitining Uyghurlargha perqliq, bashqa musulmanlargha perqliq mu'amile qiliwatqanliqini tenqid qilghan.

U maqaliside, malayshiya Uyghurlarning türmige tashlinishi, ten jazasigha uchrishi yaki öltürülüshi éniq bolsimu, lékin uning néme üchün xitayning bésimigha tiz pükidighanliqigha so'al qoyghan. Malayshiya hökümiti ilgiri nurghun Uyghur musapirlirini tutqun qilip, ularni xitaygha qayturup bergen. Yéqinda tayland türmisidin qéchip chiqip malayshiyagha ötken 11 neper Uyghurni tutqun qilip, sotlashqa bashlighan. Ularni “Chégradin qanunsiz kirish” bilen eyibligen idi.

Exmet faruq musa “Uyghurlarni qoghdashning pelestinlerni qoghdashtin qandaq perqi bar” serlewhilik maqaliside: “Biz we hökümet da'im pelestinlikler we bashqa musulmanlarning hoquqida aldinqi sepke chiqiwélip, chémpiyon bolushqa aldirisaqmu, lékin qandaqlarche Uyghurlarning chékiwatqan iztirapi, derd-elimi, ularning hazirqi ehwali, sotlinishi, tartiwatqan japa-musheqqiti we uchrawatqan ten jazalirini hés qilalmaymiz” dep tekitligen.

U qarishiche, Uyghurlarni qoghdash “Malayshiya özini da'im kishilik hoquq chémpiyoni, dep süretlep kelgendek noqul kishilik hoquq mesilisi emes, belki yene bir diniy mejburiyet” iken.

U maqalisining axirida, eger bu Uyghurlar xitay kompartiyesining siyasiy ziyankeshlikidin qachqan bolsa, bu xitayni renjitken teqdirdimu, ularni herqandaq bedelge qarimay qoghdash kéreklikini tekitligen. Malayshiyadiki bir sot mehkimisi ötken hepte yuqiriqi 11 neper Uyghur musapirining sotini 25‏-iyulgha kéchiktürgen idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.