Natoning dölet bashliqliri yighinida, xitay tehditige qarshi turush muhim téma bolidiken

Nato (shimaliy atlantik ehdi teshkilati) qurulghanliqining 75 yilliqi munasiwiti bilen 9-iyul küni amérikada natogha eza dölet bashliqliri yighini ötküzülüshke bashlighan. Bu yighinda rusiyening ukra'inagha tajawuz qilishidin buyan serp boluwatqan herbiy chiqimlar, shundaqla rusiyeni qollap kéliwatqan xitay muhim téma bolidiken.

“Wol-strét zhurnili” ning 7-iyul bergen xewirige qarighanda, 5 yil burun nato teripidin tilgha élinmaydighan xitay bu qétim nuqtiliq muzakire témisi bolidiken. Chünki xitayning natogha eza 32 dölet, shundaqla ularning hindi-tinch okyandiki ittipaqdashlirigha séliwatqan tehditi barghanséri kücheymekte iken. Natogha eza döletler xitayni rusiyening ukra'inagha hujum qilishigha dawamliq yardem bergenliki, shundaqla bashqa döletlerge jasusluq, tor hujumi we yalghan-xata uchur tarqatqanliqi bilen eyiblep kelgen؛ xitay bolsa özining iqtisadiy küchini qollinip, teywenni qollighan yawropa döletlirini jazalap kelgen.

Xewerde éytilishiche, natogha eza döletler bu qétim xitayning ukra'inagha hujum qilishigha yardem bergenlikini qattiq eyibleydiken. Ilgiri xitayning tehditi mesiliside yawropa ittipaqi bilen asiya döletliri, shundaqla amérika arisida bezi ixtilaplar körülgen bolsimu, bu qétim xitaygha qarshi köz qarashta birlik xélila kücheygen. Xitay bilen rusiyening “Istratégiyelik ittipaqi” élip kelgen tehdit buninggha muhim seweb bolghan.

Nato rehberliri 2019-yilning axirida tunji qétim xitaygha bolghan endishisini otturigha qoyghan bolup, 2022-yil nato özining “Istratégiyelik pilan” namliq yétekchi matériyalida xitayning öz etrapida herbiy ittipaq quruwatqanliqi we rusiye bilen istratégiyelik shérik bolghanliqini misal keltürüp, “Xitayning qara niyiti we zomigerliki menpe'itimizge, xewpsizlikimizge we qimmet qarishimizgha tehdit salmaqta” dep ipade bildürgen.

Natoning bash katipi stolténbérg xitay gerche rusiyeni qollawatqan bolsimu, gherb döletliri bilen dawamliq yaxshi ötüshni, bolupmu yawropa bilen iqtisadiy munasiwitini kücheytishni ümid qilidighanliqin bildürüp: “Xitay ikki kémige teng dessiyelmeydu. Xitay eger niyitidin yanmighan teqdirde, ittipaqdashlar choqum xitaygha bedel töligüzüshi kérek” dégen.