Xitay tashqiy ishlar mi'istirliqi NED ni “Uyghurlargha pul bérip xitaygha qarshi aghdurmichiliq qildi” dep hujum qilghan
Xitay tashqiy ishlar ministirliqi 8-may küni doklat élan qilip, “Amérika démokratiyeni algha sürüsh fondi” (NED) ni Uyghur teshkilatlirigha pul bérip, “Shinjang musteqilliqi” gha qutratquluq qilish, xitayning siyasiy, ijtima'iy muqimliqigha buzghunchiliq qilish bilen eyiblep, hujum qilghan. Bu xitay hökümitining 1983-yili qurulghan, Uyghurlarning kishilik hoquq, démokratik heqlirini qollap kéliwatqan bu teshkilatqa tunji qétim hujum qilishi bolmisimu, emma tunji qétim mexsus doklat élan qilip hujum qilishidur.
Xitay tashqiy ishlar ministirliqi “Démokratiyeni algha sürüsh fondi: pakitlar jedwéli” namliq doklatida, bu teshkilatni dunyadiki bölgünchilik isyanliri, “Renglik inqilap” we siyasiy kérizislarning bash pilanlighuchisi, shundaqla sérbiye, groziye, ukra'ina hem ottura-sherq elliridiki “Erep bahari” ning arqisidiki qutratquchi, dep eyibligen.
Mezkur doklatta NED ning her yili xitaygha qarshi programmilargha zor miqtarda meblegh sélip, “Shinjang musteqilliqi”, “Xongkong musteqilliqi” we “Tibet musteqilliqi” gha qutratquluq qilip kelgenliki, uning dunya Uyghur qurultiyi bilen kishilik hoquqni közitish teshkilatini pul bilen teminligenliki, ularning “Shijangdiki irqiy qirghinchiliq”, “Bir milyon adem terbiyelesh merkezlirige qamalghan” dégendek ösek sözlerni tarqitip kelgenlikini ilgiri sürgen.
Xitay tashqiy ishlar ministirliqining bu doklati, xitayning Uyghurlargha irqiy qirghinchiliq qilghanliqigha yéterlik deliller bar, dep qaralsimu, emma uning bu delillerni ret qilip, b d t kishilik hoquq aliy komissarining Uyghur élida cheklimisiz tekshürüsh élip bérishini qobul qilmighan, uning 5-ay ichide élip baridighan ziyaritini peqetla “Dostane ziyaret” da'irisde chekligen bir waqitta élan qilin'ghan. Xitayning “Yer shari waqti géziti” mu 8-may élan qilghan bu heqtiki xewiride, NED ni 2004-yildin 2020-yilghiche dunya Uyghur qurultiyini 8 milyon 760 ming dollar yardem puli bilen teminligen, dep eyibligen.