13 Yashliq Uyghur qiz se'udi erebistandin xitaygha qayturulush xewpige duch kelgen

Xelq'ara kechürüm teshkilati 4-aprél küni bayanat élan qilip, se'udi erebistandin xitaygha qayturulush xewpige duch kéliwatqan töt Uyghurning biri emdila 13 yashqa kirgen narside qiz ikenlikini bildürdi.

Bayanatta éytilishiche, 13 yashliq bu qiz apisi buxelchem abla bilen birlikte mekke shehride peyshenbe küni tutqun qilin'ghan. Mekke sheherlik saqchi da'iriliri ularning pat yéqinda bashqa ikki Uyghur bilen birlikte xitaygha qayturilidighanliqini éytqan. Buxelchem abla 2020-yili noyabirda se'udi erebistanda tutqun qilin'ghan nurmemet rozining ayali bolup, nurmemet we hemdulla weli ikki yildin béri izchil tutqunda turup kelgen iken. Xelq'ara kechürüm teshkilati ottura sherq we shimaliy afriqa bölümining diréktori lin maluf (Lynn Maalouf) bu heqte söz qilip: “Uyghurlar hazir qabahetlik zor tutqun we lagérlardiki jismaniy qiynaqlargha duch kéliwatidu. Bu tutqun Uyghurlarni xitaygha qayturush ularni qarap turup otqa ittirgenliktur,” dégen. Shuningdek se'udi da'irilirining bu Uyghurlarni xitaygha qayturishigha qet'iy bolmaydighanliqini, se'udi erebistani bilen diplomatik alaqisi bolghan döletlerning bu heqte söz qilishining muhimliqini alahide tekitligen.

Bayanattin melum bolushiche, nurmemet rozi yéqinda buxelchem bilen bolghan téléfon söhbitide “Méni saqchilar xitaygha qayturimiz, deydu. Men ulargha ‛xitaygha qayturulghinimdin mushu yerde ölüp ketkinim ela, dédim‚ dégen iken. Ularning yéqinda jidde shehridiki türmidin riyad türmisige yötkep kélinishimu ularni xitaygha qayturush xizmitining yéqinlap qalghanliqidin bisharet, dep qaralmaqta iken.

Melum bolushiche, xitay hökümiti bilen se'udi erebistan ‍otturisidiki iqtisadiy alaqe ötken yillardin buyan izchil éship méngiwatqan bolup, se'udi erebistan hökümiti oxshimighan xelq'ara sorunlarda ashkara halda xitay hökümitining Uyghurlarni qirghin qilishini “Térorluq we diniy ashqunluqqa qarshi küreshtiki eng ünümlük chare” dep maxtap kelmekte iken.