Уйғур фолклоршунас раһилә давутниң өмүрлүк қамақ җазасиға һөкүм қилинғанлиқи ашкариланған

Америкадики “диялог фонди” тутқундики уйғур фолклоршунас, шинҗаң университетиниң профессори, доктор раһилә давутниң өмүрлүк қамақ җазасиға һөкүм қилинғанлиқини дәлиллигән.

Мәзкур кишилик һоқуқ оргининиң 21-сентәбир күни ашкарилишичә, улар бу учурни хитайниң бир һөкүмәт әмәлдаридин игилигән. Мәзкур хитай әмәлдарниң дәлиллишичә, раһилә давут тутқун қилинип бир йилдин кейин, йәни 2018-йили 12-айда “бөлгүнчилик”, йәни “дөләт хәвпсизликигә зәрәр кәлтүрүш” җинайити билән үрүмчи шәһәрлик оттура хәлқ сот мәһкимисидә сотланған вә өмүрлүк қамақ җазасиға һөкүм қилинған икән. Раһилә давут бу һөкүмгә наразилиқ билдүрүп, уйғур аптоном районлуқ юқири сот мәһкимисигә әрз сунған болсиму, бирақ униң әрзи юқири сот мәһкимиси тәрипидин рәт қилинған.

“диялог фонди” ниң илгири сүрүшичә, профессор раһилә давут өмүрлүк қамақ җазасиға һөкүм қилиниш билән бир вақитта йәнә сиясий һоқуқидинму өмүрлүк мәһрум қилинған.

Раһилә давут уйғур фолклори вә мазар тәтқиқати саһәсидә хәлқаралиқ шан-шәрәпкә игә болған уйғур билим адими иди. У 2017‏-йилиниң ахири из-дерәксиз ғайиб болғандин буян, хитай һөкүмити униң ақивити һәққидә һечқандақ учур бәрмәй кәлгән иди. 2021-Йили 6-айда радийомиз униң түрмидә җаза муддитини өтәватқанлиқини дәлиллигән иди.

“диялог фонди” ниң дейишичә, илгири профессор раһилә давутқа узун муддәтлик қамақ җазаси берилгәнлики тоғрисида пәрәзләр оттуриға чиққан болсиму, әмма бу хитай һөкүмәт оргинидики ишәнчлик мәнбәниң тунҗи қетим униң муддәтсиз қамақ җазасиға һөкүм қилинғанлиқини дәлиллиши болуп һесаблинидикән.

“диялог фонди” ниң иҗраийә директори җон камм (John Kamm) профессор раһилә давутниң өмүрлүк қамақ җазасиға һөкүм қилинишини “мислисиз паҗиә” дәп көрсәткән. У йәнә “уйғур хәлқи вә илим-пән әркинликни қәдирләйдиған барлиқ кишиләр үчүн зор бир йоқитиш” дегән.

Раһилә давутниң өмүрлүк қамаққа һөкүм қилинғанлиқи һәққидики бу әң йеңи учур, иҗтимаий таратқуларда кәң тарқилип күчлүк инкас қозғимақта.