Reyhan eset xarward uniwérsitétidiki xitaylarni zulumgha qarshi turushqa chaqirdi

Muxbirimiz irade
2020.07.09

Amérikadiki xarward uniwérsitétining qanun kespide magistirliqni püttürgen Uyghur adwokat reyhan es'et xarwarddiki xitay oqughuchilarni xitaydiki zulumgha qarshi awaz chiqirishqa chaqirdi. U 8-iyul küni xarward uniwérsitétining xewer tor bétide “Xarwarddiki xitaylar choqum zulumgha qarshi turushi kérek” mawzusida maqale élan qilip, inisi ekber es'et we barliq Uyghur milliti uchrawatqan zulumni yene bir qétim tekitlidi.

“Baghdash tori” ning qurghuchisi ekber es'etning xitay hökümiti teripidin 15yilliq késiwétilgenliki ashkarilan'ghandin kéyin, uning amérikadiki hedisi reyhan es'et inisigha adalet telep qilip heriketke ötken. Uning herikiti amérika we dunyaning herqaysi jayliridiki mektepdashlirining qollishigha ériship, ular birlikte amérika hökümiti we xitay hökümitige ekber es'et heqqide muraji'etname sun'ghan.

Reyhan es'et élan qilghan maqaliside, yuqiridikilerning eksiche xarward uniwérsitétidiki bir qanche xitay mektepdash özining hésdashliqini yoshurun yetküzgen bolsimu, köp qisim xitaylarning awaz chiqarmighanliqini bayan qilghan. U buning köp xil sewebi bolsimu, emma chet'ellerde ma'arip terbiyesi körgen xitaylarning zulumgha köz yummasliqi kéreklikini eskertken. U mundaq dégen: “Irqiy adaletsizlik xitaydimu bar, u yerde 1 milyondin artuq adem milliti yaki dini sewebidin jaza lagérlirigha solan'ghan. Xitaylar we amérikaliq xitaylarning qollishi bolmay turup, xitaydiki tilgha élishqa bolmaydighan basturush we dölet térrorluqini tügitish qéyin”.

Reyhan es'et maqalisi axirida xarwarddek bir uniwérsitétta oqughan oqughuchilarning choqum shuninggha layiq bolushi, özliri ögen'gen qimmet qarashliri boyiche heriket qilishi kéreklikini eskertip “Men xarwarddiki xitay oqughuchilirining wijdanigha muraji'et qilimen. Hökümitingizning wehshiylikige qarshi sözleng. Eger xarwarddiki barliq xitay oqughuchilar ittipaqliship heriket qilsa, xitay hökümiti ularni kolléktip jazalimaydu. Bir ijtima'iy heriketning uzun dawamlishishi we muweppeqiyetke érishishi üchün köp sandiki kishiler boshashmay qollishi kérek. Men xarwardtiki xitay oqughuchilarni Uyghurlar bilen bir septe turushqa, xitaydiki irqiy adaletsizlikni yorutushqa we irqiy qirghinchiliqqa qarshi turushqa chaqirimen” dep yazghan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.