Хитай һөкүмитиниң радийомиз мухбирлириниң уруқ-туғқанлирини тутқун қилиши күчлүк инкас қозғиди

Өткән һәптидин буян дунядики чоң гезитләрдин “ню-йорк вақти гезити”, “вашингтон почтиси” қатарлиқларда әркин асия радийоси уйғур бөлүмидики бир қисим мухбирларниң хитайдики уруқ-туғқанлириниң тутқун қилғанлиқи хәвәр қилинди. Шуниңдин кейин һәрқайси ахбарат саһәси бу һәқтә техиму көп хәвәр қилип, хитай һөкүмитиниң “қанун арқилиқ идарә қилиш” қа пүтүнләй зит бу қилмишлиридин пүтүн дуняни хәвәрдар қилди.

5-Март күни “чеграсиз мухбирлар тәшкилати” рәсмий баянат елан қилип, хитай һөкүмитиниң бу хилдики қилмишлирини қаттиқ әйиблиди. Уларниң баянатида хитай һөкүмитиниң диний вә мәдәнийәт җәһәтләрдики бастуруш һәрикәтлирини “террорлуққа қарши уруш” дегән намда пәрдазлаватқанлиқи көрситилди шуниңдәк чәтәлләрдики мухбирларниң уруқ-туғқанлирини җазалаш арқилиқ бу мухбирларни хизмәттин бәздүрмәкчи болушини “учиға чиққан тоху йүрәклик болупла қалмастин йәнә хәлқара қанунларға һәмдә хитайниң өз қанунлириғиму хилаплиқ қилиш,” дәп әйибләнди.

Мәзкур тәшкилатниң шәрқий асия бөлүминиң мудири седрик алвани бу һәқтә тохтилип “хәлқара җамаәт җәзмән барлиқ васитиләрни қоллинип, хитай һөкүмитигә бундақ рәзилләрчә ‛өч елиш‚ ни тохтитиш һәққидә бесим ишлитиши лазим,” дегән. Шуниң билән биргә “хитай һөкүмити чәтәл мухбирлириниң уйғур дияри һәққидә хәвәр ишлишигә қатму-қат тосқунлуқ қиливатқан әһвалда әркин асия радийоси уйғур бөлүми мухбирлири мәзкур район һәққидә толиму қиммәтлик учурларни игиләватиду,” дәп көрсәткән.

Бирләшмә агентлиқниң 5-марттики хәвиригә қариғанда америкиниң бейҗиңдики баш әлчиханисиниң баянатчиси җинние ле бу һәқтики соалларға җаваб берип, “америка һөкүмити бу мәсилигә бәкму әстайидил қараватиду. Шуниңдәк нөвәттә хитай миқясида давам қиливатқан уйғурлар вә башқа мусулман хәлқләрни бастуруш һәрикити җәрянида бу мухбирларниң паракәндичиликкә учраватқанлиқидин әпсуслиниватиду,” дегән.

Әркин асия радийосиниң президенти либбий лю бу мунасивәт билән баянат елан қилип “биз хитай һөкүмитини мухбирларниң тутқун қилинған туғқанлириниң әһвалидин мәлумат беришкә һәмдә уларни сақ-саламәт өйлиригә қайтурушқа чақиримиз,” дегән.