Xitayning se'udidiki Uyghurlar arqiliq islam dunyasining diqqitini bashqa yaqqa burimaqchi boluwatqanliqi ilgiri sürüldi

Amérikidiki bir tor zhurnilida élan qilin'ghan maqalida, xitayning se'udi erebistandiki Uyghurlarni qolgha keltürüp, ular arqiliq islam dunyasining diqqitini Uyghurlardin bashqa yaqqa burimaqchi boluwatqanliqi shundaqla ularni se'udi erebistan hem ottura sherqtiki döletler bilen munasiwitini yaxshilash üchün qollanmaqchi boluwatqanliqini ilgiri sürdi.

Amérikidiki “Kontér karént” namliq torda élan qilin'ghan mezkur maqale amérikiliq tetqiqatchi jeymis dorzéy teripidin qelemge élin'ghan. Maqalida, se'udi erebistandiki Uyghurlarni özlirini “Türkistanliq”, dep qaraydighanliqi we uzun yillardin béri Uyghurlarning heq-hoquqini qollap kelgenliki eskertilip, xitayning se'udidiki Uyghurlarni kontrol qilish pilani uning “Shinjang siyasiti”ni qollishini qolgha keltüripla qalmay, uning yene teywen'ge qarshi “Bir junggo” siyasiti, iqtisadi we siyasiy tesirini kéngeytishni öz ichige alghan uzun yilliq yershari pilanining bir qismi ikenliki tekitlen'gen.

Maqalida se'udi erebistanliq xitayshunas muhemmet el sudeyrining sözi neqil keltürülüshiche, hazir se'udi erebistanda 150 mingdin 210 mingghiche sherqiy türkistanliq yashaydiken.

Maqalida, se'udi Uyghur jama'iti se'udi erebistanning xitaydiki sünniy musulmanlargha qaratqan teshwiqatida halqiliq rol oynap kelgenliki, yéqinqi yillardin béri ottura asiya jumhuriyetliride pan-türkizimning küchiyishi bilen xitayning diqqitini yene se'udidiki Uyghurlargha qaritishni kücheytkenliki tekitlen'gen.

Maqalida qeyt qilinishiche, xitayning 2013‏-yili enwer hebibulla isimlik Uyghurni uning jiddidiki konsulxanisining bash konsulliqigha teyinlishi uning bu jehettiki tirishchanliqini ipadileydiken. Maqalida, se'udi erebistanning xitaygha bolghan tonushida se'udi erebistanliq Uyghur yazghuchi muhemmet emin islam türkistanining muhim rol oynighanliqi, lékin se'udi hökümiti xitayni tenqid qilsimu, emma Uyghurlarning teqdiri uning resmiy siyasitige tesir qilmighanliqi bildürülgen.

Buni bésish arqiliq, pikringizni yézing

• Print
• Hembehr
• Ewetish

Barliq pikir - bayanlarni körüsh.

• Bügünki anglitish
• Ilgiriki anglitishlar