Uyghur élining bu yilliq ashliq ishlepchiqirish miqdarining 20 milyon tonnadin ashqanliqi qeyt qilinmaqta
2023.12.15
Ötken yildin bashlap béyjing da'iriliri Uyghur élini xitayning asasliq yéza-igilik we ashliq bazisigha aylandurush pilanini ijra qilishqa bashlighandin kéyin, Uyghur élining bu yilliq ashliq ishlepchiqirishi 20 milyon tonnadin ashqanliqi xewer qilinmaqta. Xitay taratqulirining xewerliride, Uyghur élining bu yilliq ashliq ishlepchiqirishning ötken yilqidin 3 milyon 550 ming tonna artqanliqi qeyt qilinmaqta.
Béyjing da'iriliri 2021-yili bashlan'ghan korona wirusi yuqumi we uzun mezgillik qamaldin kéyin, ötken yili Uyghur élini xitayning asasliq yéza-igilik bazisigha aylandurup, döletning ashliq bixeterlikige kapaletlik qilish pilanini otturigha qoyghan. Uyghur aptonom rayonluq partkom bu yilning bashlirida, rayondiki kéwezlik kölimini qisqartip, bir qisim kéwezliklerge ashliq térishni, shundaqla yéngidin ashliq térilghu yerlirini échip, ashliq térilghu kölimini kéngeytishni buyrughan idi.
Xitay da'irilirining kéwezlik kölimini azaytip, ashliq térilghu kölimini kéngeytishi, amérika we gherb ellirining mejburiy emgek sewebidin xitayning asasliq paxta bazisi bolghan Uyghur rayonining paxta mehsulatlirini chekligen yaki bayqut qilghan bir waqitta otturigha qoyulghan. Eyni waqitta taratqular xitayning kéwezlik kölimini azaytishida amérikaning “Shinjang paxtisi” ni cheklishiningmu belgilik tesiri bolghanliqini ilgiri sürgen idi. Xitay yéza-igilik ministirliqi torining xewiridin melum bolushiche, Uyghur aptonom rayonluq déhqanchiliq we yéza-kent nazaritining bir emeldari, Uyghur rayonining térilghu kölimini kéngeytish we ashliq ishlepchiqirish iqtidarini ashurushta “Térilghu kölimini kéngeytish, térish qurulmisini tengshesh, köp xil tériqchiliq körsetküchini ashurush qatarliq tedbirler” ni qollan'ghanliqini bildürgen. Nöwette Uyghur rayonidiki ashliq térilghu kölimi xitay omumiy ashliq térilghu kölimining 67 pirsentini teshkil qilidiken. Xitayning noqul ashliq ishlepchiqirishni qoghliship, térilghu yerlerni keng kölemlik kéngeytishining rayonda ezeldin jiddiy mesile bolghan su qisliqini téximu kücheytishi, su ambarliri bingtüen teripidin kontrol qilinidighan bu rayonda Uyghur olturaq nuqitilirining kündilik su mesilisini téximu qiyinlashturuwétidighanliqidek bir endishini peyda qilmaqta. Melum bolushiche, bu yil 11-ayning axirlirighiche rayonda sughurush ishlirigha ketken su, ötken yilqidin bir milyard 800 milyon kub métir artqan.