“Wayréd” tor zhurnili: “Shinjangda sayahetchilik Uyghur medeniyitining axirqi izlirini yoqatmaqta”
2020.04.06
Amérikadiki “Wayréd” (Wired) tor zhurnili xewer élan qilip, Uyghur rayonida sayahetchilikning Uyghur medeniyitining eng axirqi izlirini yoqitiwatqanliqini ilgiri sürdi.
Xewerde, ötken yili Uyghur rayonida ziyarette bolghan firansiyelik patrik wakning sözi neqil keltürülüp, bu rayonda en'eniwi Uyghur medeniyet izlirining asasen ghayib boluwatqanliqi, “Hazir Uyghur ayallirining hijap taqimaydighanliqi, herqandaq musulmanliq yaki ottura-sherq tipidiki simwullarning öchürülgenliki”, mezkur rayonning hazir “Pütünley bashqa bir jay” gha aylinip qalghanliqi ilgiri sürülgen.
Patrik wak 2019-yildin burun Uyghur rayonida bir qanche qétim ziyarette bolghan. Uning tekitlishiche, bu qétim uni eng heyran qaldurghini kochida 20 yashtin 60 yashqiche bolghan erkeklerning yoqluqi iken. Xewerde, ularning mutleq kop qismining tutqun qilinip, lagérlargha élip kétilgen bolushi mumkinliki ilgiri sürülgen. Uning qeyt qilishiche, “Rayonda sheherler pütünley xitay sheherlirige aylan'ghan. Sheherdiki en'eniwi jaylar weyran qilin'ghan yaki saqlap qélinip, köngül échish baghchilirigha aylandurulghan”.
U derweqe, “Shinjangning barghanche xitay sayahetchilirining sayahetgahigha aylinip qéliwatqanliqi, ularni bu rayonning qumluq menzirisi shundaqla yipek yolining parchisi bolghan romantik tarixiy jelp qiliwatqanliqi” ni bildürgen. Lékin uning qeyt qilishiche, “Bu xil jelpkarliq bir tereplimilik iken”. U, xitay sayahetchilirining qumtagh chölidek menzirilik rayonlarda Uyghur medeniyiti we tarixigha gheyriy qaraydighanliqi, “Uyghur medeniyitining hem gheyrileshtürülüp hem sistémisining yoqitishigha uchrawatqanliqi” ni ilgiri sürgen.