Uyghur til - yéziqining qollinilish da'irisining barghanséri tariyishi ziyalilarni endishige salmaqta
Yéqindin buyan bir qisim ziyalilar Uyghur élidiki tor betlirige maqale we inkas yézip, Uyghur aptonom rayonida Uyghur tilining qanoniy ornining künsayin tariyip bériwatqanliqi heqqidiki endishisini bildürgen.
Melum bir tor bette yézilghan bu heqtiki inkasta mundaq déyilgen: "Nöwette aptonom rayonimizda, jümlidin herqaysi wilayet we nahiyelerde Uyghur til - yéziqining hökümet orunlirida ishlitilish da'irisi shiddet bilen tariyip barmaqta. Qurultay we chong yighinlarda Uyghur tiligha terjime qilin'ghan höjjetler xéridarsiz qalmaqta. Wiwiska we élan taxtiliri ilgiriki ikki xil til - yéziqtin peqetla xenzu til - yéziqigha yüzlenmekte. Yoqiridin chüshürülgen qizil bashliq höjjetlerdin, hökümetning uqturush we emir - permanliridin Uyghur til - yéziqi ghayip bolmaqta."
Mezkur inkaslarda yene her derijilik Uyghur rehbiriy kadirlirining Uyghur til - yéziqigha bolghan chüshenchisining xenzu kadirliridinmu töwen ikenliki tilgha élin'ghan. Bir qisim Uyghur kadirlirining qanonda belgilen'gen pirinsip boyiche Uyghur til - yéziqining xenzu til yéziqi bilen barawer qollinilish hoquqining barliqi heqqide éghiz échishtinmu bash tartidighanliqi ilgiri sürülgen.
Uningda yene, Uyghur aptonom rayonida Uyghur til - yéziqining hökümet orunlirida ishlitilish da'irisining hetta jilin ölkisining yenbyen koriyan aptonom oblastidiki koriyan tilining qanoniy ornighimu yetmeydighanliqi tekitlen'gen.