Maralbéshi nahiyesidiki 813 a'ile, 3433 adem öyliridin köchürüwétilgen

Muxbirimiz irade
2019.10.29

Uyghur élidiki yéza ahalilirining “Namratliqtin qutuldurush” dégen nam astida ewladmu-ewlad olturaqliship kelgen öyliridin köchürülüwatqanliqi we shuning bilen birge “Mejburiy emgek” ke tutuluwatqanliqi melum bolmaqta.

25-Öktebir küni, xitayning “Tengritagh” torida tarqitilghan bir xewerdin ashkarilinishiche yéqinda maralbéshi nahiyesining herqaysi yéza-bazarliridin jem'iy 813 a'ile, 3433 adem öz öyliridin köchürülüp, maralbéshi bazirigha yasalghan “Bext güllüki” mehellisidiki 60 kiwadirat métir kélidighan bina öylerge köchürülgen.

Yuqiridiki xewerde, yéza-qishlaqlardin köchürüp kélin'gen ahalilerning “Karxana + namrat a'ile” endizisi arqiliq muqim ishqa orunlashturulghanliqi, ularning maralbéshi nahiyesidiki xéxung kiyim-kéchek shérkitide ishqa orunliship, muqim kirimge ige bolup namratliqtin qutulghanliqi tentene qilghan. 

Xitay hökümitining Uyghur élidiki yéza ahalilirini “Ishik aldidila xizmetke orunlashturush” dégen nam astida intayin töwen ma'ash bérip, shu yéza-nahiyelerge sélin'ghan kiyim-kéchekni asas qilghan zawutlarda ishqa séliwatqanliqi, hetta ipadsi yaxshi dep qaralghan bir qisim lagér tutqunliriningmu mushu zawutlarda mejburiy emgekke séliniwatqanliqi tetqiqatchilar küchlük diqqet qiliwatqan mesilige aylandi. 

Uyghurlarning weziyitini yéqindin tetqiq qilip kéliwatqan gérmaniyelik tetqiqatchi adriyan zénz yéqinda amérika dölet mejliside Uyghur élidiki mejburiy emgek mesilisi heqqide guwahliq bergende, xitay hökümitining “Térrorluqqa qarshi urush” ning kéyinki qedimi süpti'ide “Ijtima'iy muqimliq we uzaq mezgillik eminlik” ni nishan qilghanliqini, bu nishan'gha yétish üchün xitay hökümitining “Namratliqtin qutuldurush” namida “Terbiyelesh” ke toplan'ghan Uyghurlarni sistémilashqan zawutlar we yéza-kentlerdiki zawutlarda mejburiy emgekke séliwatqanliqini, oqush yéshigha yetmigen balilarni bolsa hökümetning bashqurushidiki yeslilerge élip kétip, ayallarnimu bu xil emgeklerning qurbanigha aylanduruwatqanliqini bildürgen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.