Хәлқара кридит баһалаш оргини хитайниң кридит дәриҗисини чүшүрди

“стандарт вә пур” с&п намлиқ хәлқара кридит баһалаш оргини пәйшәнбә күни хитайда иқтисади вә пул-муамилә кризисиниң хәвпи күчәйгәнликини илгири сүрүп, униң кридитини бир дәриҗидә чүшүрүвәткән. Хитайниң кридит дәриҗиси әсли пилус аа болуп, “стандарт вә пур” намлиқ кридит оргини униң дәриҗисини пилус а ға чүшүрүп қойған.

Мәзкур орган пәйшәнбә күни елан қилған баянатида, буниң сәвәбини чүшәндүрүп мундақ дегән: “бу узун муддәтлик қәрзниң көпийип кетиши хитайниң иқтисадий-малийә кризиси хәвпини күчәйтти дегән хуласиға кәлгәнликимизни ипадиләйду”, дегән иди. Бирақ мәзкур органниң қарари дәрһал хитай һөкүмитиниң наразилиқиға учриған.

Хитай малийә министирлиқи шу күни өз торида елан қилған баянатида, мәзкур органниң хитайниң кридит дәриҗисини чүшүрүши “хата қарар” дәп көрсәткән. Уларниң хитай иқтисадиниң йошурун күчи вә асасини нәзәргә алмиғанлиқини билдүргән. Хитайниң баянатида, “хитай еһтият билән қәрз бериш, һөкүмәтниң назаритини күчәйтиш вә кридит хәвпини контрол қилиш арқилиқ пул-муамилә системисиниң муқимлиқини сақлиялайду”, дәп тәкитлигән.

Бирақ “стандарт вә пур” җүмә күни елан қилған баянатида, хитайниң қәрзни контрол қилиш үчүн қолланған тәдбирлириниң күткәндәк тез үнүм бәрмәйватқанлиқини, униң қәрзиниң давамлиқ тез көпийиватқанлиқини билдүрди. Анализчиларниң билдүрүшичә, хитай һөкүмити бәзи тәдбирләрни қоллинип, банка қәрзини контрол қилишқа урунуп кәлгән болсиму, бирақ униң қәрзи давамлиқ көпийип маңған.

Анализчиларниң пәрәз қилишичә, хитайниң банка қәрзи вә омумий иҗтимаий селинмиси бу йил йәнә рекорт яритиши мумкин. Ройтерзниң җүмә күни тарқатқан хәвиридә, хитай банкилириниң 2016‏-йили тарқатқан қәрз пули бир тирилйон 840 милярд долларға, униң омумий иҗтимаий селинмиси 2 тирилюн 70 милярд долларға йетип рекорт яратқанлиқини билдүргән.